مربی پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده
جنگلهای مانگرو ایران بهعنوان یکی از مناطق حساس و مهم اکوسیستم مانگروها در جهان مطرح است. با توجه به استقرار ویژه آنها در حاشیه انواع راههای آبی با غرقاب متفاوت استقرار در مناطق کمباران و خشک و نیز مساحت کم این جنگلها، بدیهی است توسعه آنها از اهمیت ویژهای برخوردار است. بدینمنظور توسعه جنگلهای مانگرو ایران با توجه به موقعیت خاص و عام هر رویشگاه به صورت مدلهای ویژه طراحی و ارائه شده است. بررسی حاضر یک مطالعه موردی تحقیقاتی است که در یکی از رویشگاههای واجد شرایط جزیره قشم بهصورت مدل توسعه مطلوب طراحی و اجرا شده است. مدل طراحی شده در 30 توده تحقیقاتی اجرا شده که عامل اصلی فاصله از راههای آبی و عوامل فرعی، ارتفاع غرقاب و وضعیت جذر و مدی است. در هر توده تعداد درختان تشکیلیافته، معدل رشد ارتفاعی، رشد قطری تنه و تاج، زادآوری، ریشههای هوایی و سایر عوامل رشد بررسی شده است. نتایج نهایی وضعیت رشد و توسعه را در هر توده و کل رویشگاه نشان میدهد. تودههای جنگلی بر اساس وضعیت کمی و کیفی به درجات مختلف از الف تا دال تقسیمبندی شدهاند. توده های الف تودههای قابل توسعه و تودههای دال تودههای غیرقابل توسعه هستند. بر مبنای نتایج بدست آمده مدل های توسعه طراحی شده مطلوب در سایر رویشگاههای مشابه در ایران و سایر نقاط دنیا قابل استفاده خواهند بود.
Senior Research Expert, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]
Iran's mangrove forests are considered as one of the most important regions of the world's mangroves ecosystem. Due to the special establishment in the margins of waterways with different flood conditions, establishment in low-rain and dry areas and also the low area of these forests, the establishment of mangrove forests is obviously of particular importance. For this purpose, considering the general and specific location of each habitat, the development of mangrove forests of Iran was designed and presented as special models. The present study is a case study designed and implemented in one of the habitats of Qeshm Island as a desirable development model. The research was carried out in 30 research plots. The distance from the waterways was the main factor and flood height and tidal conditions were the sub factors. In each plot the growth factors were calculated. The final results show the status of growth and development in each plot and total habitat. The forest stands were divided into four degrees from 1 to 4 based on the quantitative and qualitative condition. The 1 stands are developable stands and the 4 stands are undevelopable ones. According to the results, the desirable development models could be applied in other similar habitats in Iran and other parts of the world.