| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 3,028 |
| تعداد مقالات | 33,882 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,253,438 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 60,283,196 |
دوره نگهداری، حفظ قوه نامیه و خواب‌شکنی بذر تعدادی از گونه‌های درختی و درختچه‌ای ایران | ||
| طبیعت ایران | ||
| مقاله 10، دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 4، مرداد 1396، صفحه 58-64 اصل مقاله (522.77 K) | ||
| نوع مقاله: نامه‌های علمی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/irn.2017.112970 | ||
| نویسنده | ||
| محسن نصیری* | ||
| استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| بذرهایی که تحمل خشک شدن و کاهش رطوبت تا حدود 5 درصد را داشته و دارای قدرت ذخیرهسازی به نسبت بلندمدت در سردخانه باشند، با عنوان بذرهای ارتدکس (Orthodox) طبقه‌بندی می‌شوند. بذر گونه‌های درختی و درختچه‌ای مناطق معتدله در این گروه قرار دارند. در این بررسی بذرهای جمع‌آوری شده از رویشگاه‌های طبیعی به آزمایشگاه تکنولوژی بذر بانک ژن منتقل شدند و پس از فرایند بوجاری، تحت آزمون‌های تعیین سلامتی بذر، جوانه‌زنی و تیمارهای خواب‌شکنی قرار گرفتند. تیمارها شامل سرمادهی در زمان‌های متفاوت، آب داغ، استفاده از عوامل شیمیایی و هورمون GA3 در غلظت‌ها و زمان‌های مختلف، خراش‌دهی مکانیکی و شیمیایی بودند که پس از اعمال آنها در دو بستر کاغذ صافی و گلدان‌های حاوی ماسه‌بادی کاشته شدند. روند کاهش قوه نامیه بین گونه‌ها متفاوت بود. بذرهای بادام کوهی و بسیاری از گونه‌های جنس کاج پس از 20 سال نگهداری دارای قوه نامیه بالایی (44 تا 82 درصد) بودند، ولی گونه‌های دارای بذر ریز نظیر توسکا، زبان‌گنجشک و تاغ از قوه نامیه کمتری برخوردار بودند. علت کاهش قوه نامیه بذرها به تفاوت در مواد ذخیره‌ای و ژنوتیپ آنها ارتباط داشت. با توجه به نتایج این تحقیق، مشخص شد که اندازه و رفتار انبارداری بذر از عوامل مهم تعیین دوره احیای بذرها است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جوانه‌زنی؛ دوره نگهداری؛ خواب بذر؛ ارتدکس؛ بانک ژن | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Conservation potential, viability protection and breaking seed dormancy of some tree and shrub species of Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohsen Nasiri | ||
| Assistant Professor, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The seeds tolerating drying and moisture content as less as 5% are known as orthodox seeds. The seeds of tree and shrub species growing in temperate zones belong to this group. In this investigation, seeds of 32 species, collected from natural habitats, were evaluated. The seed samples were processed for cleaning and then seed health and breaking seed dormancy were tested. The dormancy treatments included: pre-germination cooling test with different times, chemical and hormonal (GA3) agents with different concentrations and duration, mechanical and chemical scarification with two germination beds (Petri dishes with paper filter and pots containing sands). The trend of seed viability reduction was different among the study species. The seeds of Amigdalus scoparia and many pine species had high seed viability (44 to 88%) after twenty years but the species with small seeds like Alnus glutinosa, Fraxinus and Haloxylon had lower seed viability. The cause of decreased seed viability was related to the storage materials and their genotype. It was concluded that seed size and seed storage behavior would be useful as important factors to determine seed regeneration. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| germination, Seed dormancy, Orthodox, Gene bank | ||
| مراجع | ||
|
ثابتی، ح.، 1355. جنگلها، درختان و درختچه‌های ایران. انتشارات سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، 807 صفحه. سرمدنیا، غ. ح.، 1375. تکنولوژی بذر(ترجمه)، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، 288 ﺻﻔﺤﻪ. علیزاده، م. ع.، نصیری، م.، 1391. سیمای تکنولوژی بذر با تأکید برگیاهان منابع طبیعی. انتشارات موسسه تحقیقات ثبت و گواهی نهال و بذر. 197 ﺻﻔﺤﻪ. فرجی پول، ر. ع.، حسینی، م. و عصاره، م. ح.، 1384. بررسی اثر تیمارهای مکانیکی و شیمیایی بر روی بذر نمدار. فصلنامه پژوهش و سازندگی، 66(4):30-27. میرزاده واقفی، س.، جم زاد، ز.، جلیلی، ع. و نصیری، م.، 1388. بررسی شکستن خواب و تشدید جوانه‌زنی بذر سه گونه زالزالک ایران. فصلنامه تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 17 (4) :559-544. نصیری، م.، 1387. تعیین تیمار مطلوب جهت شکستن خواب و افزایش جوانه‌زنی بذر کیکم.فصلنامه پژوهشی تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران،1387 16 (1): 106- 94. نصیری، م.، 1385. تعیین تیمار مطلوب جهت شکستن خواب و افزایش جوانه‌زنی بذر نمدار.فصلنامه تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران سال چهاردهم شماره 3 (پیاپی 25)، تابستان 1385. نصیری، م.،1391. ارزیابی نمونه‌های مختلف بذرهای جنگلی ارتدکس موجود در بانک ژن منابع طبیعی. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی. نصیری، م.، 1393. بررسی روند کاهش جوانه‌زنی بذر طی دو دوره نگهداری10 و22 ساله در تعدادی گونه‌های درختی و درختچه‌ای موجود در بانک ژن منابع طبیعی. تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران 22: 116-109. نصیری، م.، 1394. بررسی زوال بذر گونه‌های کاج، نگهداری شده در بانک ژن منابع طبیعی ایران ج 29. مجله پژوهشهای‌گیاهی (مجله زیست شناسی ایران). نصیری، م و عیسوند، ح. ر.، 1380. بررسی اثر اسید سولفوریک بر شکستن خواب و جوانه‌زنی بذور شب‌خسب و خرنوب ، تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، (8):95- 113. نصیری، م.، مداح عارفی، ح. و عیسوند، ح. ر.، 1383. بررسی تغییرات قوه‌نامیه و شکستن خواب بذر برخی از گونه‌های موجود در بانک ژن منابع طبیعی. تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، 12(2):183-163. Derek Bewley, J., Black, Michael. 1985. Seeds physiology of development and Germination. Plenum Press , New York Harrington, J. F. (1972). Seed storage and longevity. In: Seed Biology. Vol. III. T. Kozlowski (ed.). Academic Press, New York. 145-245 Tigabu, M., Oden, P.C. 2001. Effect of scarification, gibberellic acid and temperature on seed germination of tow multipurpose Albizia species from Ethiopia. Seed Science and Technology, V.29, N.1, PP, 11-21. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 556 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,748 |
||