1استادیار پژوهش، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
2مربی، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
چکیده
به منظور گزینش رقمها یا لاینهای پرمحصول در شرایط مزرعه زارع (آنفارم) و معرفی آنها به کشاورزان، چهار ژنوتیپ پیشرفته گندم نان به همراه دو رقم شاهد کریم و کوهدشت در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو منطقه نیمه گرمسیری شهرستان کوهدشت (داوود رشید و تنگ قلعه) در سال زراعی 92-1391 کشت شدند. در طول فصل رویش، رقمها و لاینها از نظر صفات زراعی و عملکرد دانه مورد ارزیابی قرار گرفتند. عملکرد دانه هر کرت آزمایش پس از رسیدگی کامل توزین و ثبت گردید. بر پایه نتایج تجزیه واریانس مرکب صفات، ژنوتیپهای مورد بررسی از نظر عملکرد و وزن هزار دانه تفاوت معنیداری در سطح احتمال آماری یک درصد داشتند. اثر مکان نیز برای دو صفت عملکرد و وزن هزار دانه معنیدار بود که نشاندهنده تفاوت اثر محیط بر این صفات است. نتایج مقایسه میانگین دادهها نشان داد که رقم کریم و لاین G2 به ترتیب با میانگین عملکرد 2636 و 2163 کیلوگرم در هکتار، بیشترین عملکرد دانه را در مقایسه با دیگر ژنوتیپهای مورد آزمایش به خود اختصاص دادند. همچنین کمترین عملکرد دانه به لاین G1 تعلق داشت. از اینرو با توجه به عملکرد بالا و دیگر خصوصیات مطلوب زراعی، لاین G2 و رقم کریم برای کشت در شرایط دیم کوهدشت و اقلیمهای همسان توصیه میشوند.
Grain yield assessment of advanced genotypes of bread wheat in farmers’ fields under rain-fed conditions
نویسندگان [English]
Mahnaz Ghaedrahmati1؛ Tahmaseb Hossein Pour1؛ Ali Ahmadi2
1Assistant professor, Seed and Plant improvement Research Department, Lorestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Khorramabad, Iran
2Master, LorestanAgricultural and Natural Resources Research and Education Center, Iran
چکیده [English]
In order to selection and introduction of cultivars or lines with high yield in farmers’ fields, four advanced genotypes of bread wheat and two control cultivar, namely, Karim and Kouhdasht, were cultivated in a randomized complete blocks design with three replications at two semi-arid regions of Kouhdasht (Davood Rashid and Tang Ghaleh) in 2012-2013 cropping years. Cultivars and lines were evaluated for agronomic traits and grain yield during cropping season. Finally, grain yield of each trial plot was measured on complete mature stage. Results of combined variance analysis showed that evaluated genotypes had significant difference at 1% level of probability for grain yield and 1000 grain weight. Location effect was significant for grain yield and 1000 grain weight that indicated difference of two environment effects on these traits. Results of means comparison were showed that cultivar Karim and line G2 had the most grain yield as compared with other lines, measured as 2636 and 2163 kg/ha, respectively. Also, the lowest grain yield was belonged to line G1. According to high grain yield and other desirable agronomic characteristic, line G2 and cultivar Karim are recommended for cultivation under rain-fed conditions of Kouhdasht and similar climate.