1دانشآموخته کارشناسیارشد جنگلشناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
2استادیار گروه جنگلشناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
3دانشیار گروه جنگلداری، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
چکیده
یکی از عوامل مهم پوسیدگی چوب درختان جنگلی، گروهی از قارچهای ماکروسکوپی به نام قارچهای طاقچهای هستند که در جنگل زیست میکنند. هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط حضور قارچهای طاقچهای با عوامل توپوگرافی و تهیه مدل حضور این قارچها در سری یک جنگل آموزشی و پژوهشی شصت کلاته گرگان میباشد. آماربرداری از درختان آلوده به قارچهای طاقچهای در دو نوار به عرض 50 متر در طول و در دو طرف دامنه کلی سری انجام شد و موقعیت درختان مشاهده شده با GPS ثبت گردید. نقشه عوامل اولیه و ثانویه توپوگرافی مرتبط با حضور قارچها شامل ارتفاع از سطح دریا، شیب، جهت دامنه، میزان دریافت انرژی تابش خورشید، میزان سایه، میزان رطوبت توپوگرافی و شکل زمین با استفاده از تحلیل توپوگرافی زمین بر روی مدل رقومی ارتفاعی منطقه تهیه گردید. بهمنظور بررسی فراوانی قارچهای طاقچهای از آزمون مربع کای و مدلسازی توزیع مکانی حضور قارچهای طاقچهای با استفاده از رگرسیون لجستیک انجام گردید. نقشه پیشبینی حضور قارچهای طاقچهای تهیه و به پهنههای مختلف تقسیمبندی گردید. نتایج نشان داد که ارتفاعات بالاتر از 700 متر با 5/63 درصد، شیبهای 30-0 درصد با 5/73 درصد و دامنه غربی با 4/36 درصد بیشترین حضور قارچها را دارند. با توجه به ضرایب متغیرها در مدل رگرسیون لجستیک، مشخص شد که متغیّرهای ارتفاع از سطح دریا، جهت دامنه، انرژی تابشی خورشید، رطوبت توپوگرافی و شکل زمین اثر مثبت بر حضور قارچهای طاقچهای دارند و متغیّرهای شیب و سایه اثر منفی دارند. بطورکلی ارتفاع از سطح دریا و رطوبت مؤثرترین عوامل در تعیین حضور قارچهای طاقچهای هستند.
Modeling topographic factors affecting bracket fungi dispersal in
district І of the Shastkolateh forest of Gorgan
نویسندگان [English]
Mohammad Rostamian1؛ Mohammadreza Kavosi2؛ Shaban Shataee3
1M.Sc., Faculty of Forest Sciences, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources,
Gorgan, I. R. Iran
2Assistant Professor Department of Silviculture and Forest Ecology, Faculty of Forest Sciences, Gorgan University of Agricultural
Sciences and Natural Resources, Gorgan, I. R. Iran.
3Associate Professor., Department of Forestry, Faculty of Forest Sciences, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural
Resources, Gorgan, I. R. Iran.
چکیده [English]
Bracket fungi are among the important macroscopic wood decaying fungi in the forests. The aim of this study was to examine occurrence of bracket fungus with topographic factors and spatial distribution modeling of bracket fungus in district one of Shastkolateh Educational and Research forest of Gorgan province. Inventory of trees infected by bracket fungus was conducted using two strip transects and GPS data were recorded for the affected trees. Topographic map of primary and secondary factors associated with the presence of fungi including altitude, slope, aspect, solar radiation energy, amount of shade, wetness and landform by terrain analysis were developed on a digital elevation model. To evaluate frequency of bracket fungi, the Chi-square test and modeling spatial distribution of bracket fungus occurrence using logistic regression was performed. Predict map of the of bracket fungus presence were prepared and divided into different zones. Results showed that the highest fungi presences was mainly on the altitudes of above 700 m with 63.5% frequency, on the slopes of with 0-30 percent with frequency of 73.5 percent and western aspect with 36.4% frequency. The coefficients of the variables in the logistic regression model indicated that the variables of altitude, slope direction, solar radiation, humidity, topography and shape of the shelf fungi have a positive while, the slope and shadow variables have a negative effect. Generally, altitude and humidity are most important agents affecting occurrence of a shelf fungus.