| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,036 |
| تعداد مقالات | 33,971 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,672,350 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 76,767,662 |
توارث و ترکیب‌پذیری مقاومت به زنگ زرد در تعدادی از ارقام تجاری و لاین‌های پیشرفته گندم نان | ||
| نهال و بذر | ||
| مقاله 3، دوره 30، شماره 3، مهر 1393، صفحه 531-544 اصل مقاله (197.08 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/spij.2017.111227 | ||
| نویسندگان | ||
| منوچهر خدارحمی* ؛ سیدابوالقاسم محمدی؛ محمدرضا بی‌همتا؛ اسلام مجیدی‌هروان؛ محمدرضا جلال‌کمالی | ||
| دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، گروه اصلاح نباتات، تهران | ||
| چکیده | ||
| زنگ زرد گندم با عامل Puccinia striifomis Westend f. sp. tritici یکی از مهم‌ترین بیماری‌های قارچی گندم از نظر اقتصادی در ایران و بسیاری از کشورهای جهان است. به منظور تعیین قابلیت ترکیب‌پذیری، عمل ژن و برآورد سایر پارامتر‌های ژنتیکی شش رقم و لاین پیشرفته گندم نان (پیشتاز، بهار، مغان3، MV17، SERI/KAUZ و KAUZ//KAUZ/PVZ) به همراه رقم حساس بولانی، در قالب یک طرح دای آلل 7 × 7 به صورت یک طرفه تلاقی داده شدند. ارزیابی F1 و والدین در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادقی در سه تکرار در گلخانه‌های بخش تحقیقات غلات موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد. روش مایه‌زنی اسپور زنگ به صورت گرده‌پاشی با پودر تالک با نژاد 134E134A+ انجام شد. چهار جزء مقاومت شامل دوره کمون، تیپ آلودگی، تراکم و اندازه جوش اندازه‌گیری شدند. تجزیه واریانس ترکیب‌پذیری با روش گریفینگ نشان داد که ترکیب‌پذیری عمومی (GCA) و خصوصی (SCA) برای چهار صفت مورد بررسی در سطح احتمال 1% معنی‌دار بود که بیانگر نقش توام اثر‌های افزایشی و غیر افزایشی در کنترل ژنتیکی این صفات بود. رقم MV17 با قابلیت ترکیب‌پذیری عمومی بالا برای هر چهار صفت به عنوان والدی مطلوب جهت استفاده در تلاقی‌ها به منظور افزایش مقاومت به زنگ زرد شناسایی شد. بیشترین مقدار GCA بعد از MV17 در جهت ایجاد حساسیت مربوط به رقم بولانی بود. تلاقی‌های MV17 به ترتیب با ارقام بولانی، پیشتاز و لاین KAUZ//KAUZ/PVZ دارای بیشترین SCA (منفی) برای صفات تیپ آلودگی، تعداد جوش و اندازه جوش و بیشترین مقدار مثبت برای صفت دوره کمون در جهت افزایش مقاومت بود که بیانگر نقش اثر غیر افزایشی ژن‌ها (غالبیت و اپیستازی) در این تلاقی بود .تجزیه گرافیکی Vr و Wr از نظر موقعیت قرار گرفتن والدین نسبت به مبداً مختصات، نشان داد کنترل این اجزاء مقاومت در برخی از ارقام به صورت مغلوب و در تعدادی دیگر از نوع غالب بود. وراثت‌پذیری عمومی و خصوصی در کلیه صفات تقریبا بالا بود، بنا براین انتخاب بر اساس این صفات در جهت افزایش مقاومت برای این نژاد مفید خواهد بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گندم؛ تلاقی دی‌آلل؛ توارث‌پذیری؛ زنگ زرد؛ اجزای مقاومت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Inheritance and Combining Ability of ââYellow Rust Rresistance in some Bread Wheat Commercial Cultivars and Advanced Lines | ||
| نویسندگان [English] | ||
| M. Khodarahmi؛ S. A. Mohammadi؛ M. R. Bihamta؛ E. Majidi Heravan؛ M. R. Jalal Kamali | ||
| چکیده [English] | ||
| Wheat yellow rust caused Puccinia striiformis Westend f. sp. tritici is one of the most economically important diseases of wheat in Iran and wordwide. In order to determine the heritability, gene action and estimate of genetics parameters for yellow rust resistance components, six bread wheat cultivars and advance lines including Pishtaz, MV17, Moghan 3, SERI/KAUZ, KAUZ//KAUZ/PVZ as well as a susceptible cv. Bolani were crossed using half diallel 7 7 design. Evaluation of F1s and parents were carried out using a randomized complete blocks design with three replications. Plants were inoculated with 134E134A+ race using talk powder. Four resistance components latent period, infection type, pustule density and size were measured. Analysis of variance for combining ability using Griffing method showed that general combining ability (GCA) and specific combining ability (SCA) for four were significant which implies the additive and non-additive effects in genetic control of these components. Among parents cv. MV17 with high GCA for all four traits was identified as suitable parent to be used in breeding programs for enhancement of resistance to yellow rust. Bolani had the highest GCA next to MV17 but for susceptibility. Crosses of MV17 with Bolani, Pishtaz, Kauz//Kauz/PVZ had higher SCA (-) for infection type, number of pustules and pustule size, and the highest SCA (+) for latent period in enhancement of resistance which implies non-additive (dominance and epitasis) gene effects in these crosses. Graphic analysis of Vr and Wr indicated that latent period, infection type, pustule size, and number of pustules were recessive in some genotypes but dominant in some others. Broad and narrow sense heritabilities for all four traits were relatively high, therefore, selection based on these traits for enhancement of resistance to this race is useful. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Wheat, diallel crossing, heritability, yellow rust, resistance components | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 311 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 210 |
||