به منظور ارزیابی و مقایسه عملکرد کمی وکیفی کشت مخلوط ماشک و خلر با گراسهای یکساله در شرایط دیم استان مرکزی، آزمایشی در طی سالهای زراعی 88-1387 و 89-1388 در ایستگاه تحقیقات دیم مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی واقع در منطقه فراهان، شهرستان تفرش و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. آزمایش با 16 تیمار و شامل کشت خالص ماشک
(Vicia panonica)، خلر(Lathyrus sativus) با تراکم 250 دانه در مترمربع و گراسهای یکساله شامل تریتیکاله(Triticale) و لولیوم یکساله (Lolium multiflorium) با تراکم400 دانه در مترمربع و نسبتهای مختلف کشت مخلوط آنها شامل 75% لگوم + 25% گراس، 50% لگوم +50% گراس، 25% لگوم + 75% گراس که به صورت جایگزینی و درهم اعمال گردید. علوفه خشک تیمارهای کشت مخلوط 50% ماشک +50% تریتیکاله، 25% خلر + 75% تریتیکاله، 50% خلر + 50% تریتیکاله، 25% ماشک +75% تریتیکاله، 75% ماشک +25% تریتیکاله و 75% خلر + 25% تریتیکاله بهترتیب با 5615، 5520، 5461، 5130، 4718 و 4693 کیلوگرم در هکتار بالاترین عملکرد را دارا بودند. کشت مخلوط 25% خلر+ 75% تریتیکاله با 805 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد پروتئین را داشت. نسبت برابری زمین (LER) این تیمارهای کشت مخلوط بزرگتر از واحد بود و تیمارهای کشت مخلوط50% خلر + 50% تریتیکاله و 25% خلر + 75% تریتیکاله برای عملکرد علوفه خشک بهترتیب با 43/1 و 42/1 و برای عملکرد پروتئین تیمارهای کشت مخلوط 25% خلر + 75% تریتیکاله و 50% خلر + 50% تریتیکاله بهترتیب با 66/1 و 47/1 بالاترین نسبت برابری زمین را داشتند. نتیجهگیری میشود که با کشت مخلوط 50% ماشک +50% تریتیکاله، 50% خلر + 50% تریتیکاله و 25% خلر + 75% تریتیکاله میتوان علوفه قابل توجه از نظر کمیت و کیفیت علوفه در دیمزارهای منطقه فراهان استان مرکزی تولید نمود و بعنوان نظام کشت جایگزین آیش بعد از گندم توصیه کرد.
Evaluation of Quantity and Quality of Forage in Intercropping of Vetch (Vicia panonica) and Grasspea (Lathyrus sativus) with Annual Grasses under Rainfed Conditions of Markazi Province in Iran
نویسندگان [English]
A. Rozbahan
چکیده [English]
To evaluate and compare the quantitative and quality of forage in vetch and grasspea intercropping with annual grasses under rainfed conditions of Markazi Province, an experiment was carried out in 2008-2009 and 2009-2010 growing seasons in dryland agriculture field station, Agriculture and Natural Resources Research Center of Markazi Province, Frahan, Tafresh, Iran. Randomized complete block design with three replications was used. Treatments included: pure culture vetch (Vicia Panonica), grasspea (Lathyrus Sativus) with a density of 250 seeds m-2 and annual grasses included triticale and annual lolium (Lolium multiflorium) with a seed density of 400 seed m-2 and the ratios of various intercropping legumes 75% + grass 25%, legumes 50% + grass 50%, legumes 25% + grass 75%. Intercropping vetch 50% + triticale 50%, grasspea 25% + triticale 75%, grasspea 50% + triticale 50%, vetch 25% + triticale 75%, vetch 75% + triticale 25% and grasspea 75% + triticale 25% with 5615, 5520, 5461, 5130, 4718 and 4693 kg ha-1 had higher dry forage yield, respectively. Grasspea 25% + triticale 75% with 805 kg ha-1 had the highest protein yield. Land equivalent ratio (LER) of the intercropping treatments were larger than the unit. The intercropping treatments grasspea 50% + triticale 50% and grasspea 25% + triticale 75% for dry forage with 1.43 and 1.42, and for protein yield grasspea 25% + triticale 75% and grasspea 50% + triticale 50% with 1.66 and 1.47 had higher LER, respectively. It is concluded that with intercropping vetch 50% + triticale 50%, grasspea 50% + triticale 50% and grasspea 25% + triticale 75% considerable forage can be produced. These intercroppings are suitable alternative for fallow practices following wheat in drylands in Farahan region of Markazi Province in Iran.
کلیدواژهها [English]
legume, triticale, forage yield, Protein and Land Equivalent Ratio