به منظور تعیین واکنش به بهارهسازی و دامنه تغییرات آن در ارقام و لاینهای گندم نان (Triticum aestivum L.)، این پژوهش در آزمایشگاه فیزیولوژی بخش تحقیقات غلات و گلخانه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در سال زراعی (86-1385) به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل 29 رقم و لاین گندم نان و طول مدت بهارهسازی در 9 سطح شامل: صفر، 8 ، 15، 22، 29 ، 36 ،43، 50 ، 57 روز اقامت در اتاقک رشدی با دمای 5/0± 3 درجه سانتیگراد بودند که در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که اگرچه واکنش ارقام و لاینهای گندم نان به بهارهسازی با یکدیگر متفاوت و از بهاره محض (کویر) تا بینابین (شهریار ، سایسون ، C-81-14،C-80-6) و زمستانه محض (گاسکوژن، MV-17، بزوستایا، C-80-4) متغیر است، ولی اکثر ژنوتیپها واکنشی کمّی (بینابین) به بهارهسازی دارند. بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه نیاز به بهارهسازی (برمبنای شاخص روز تا ظهور سنبله) ژنوتیپهای شهریار دو هفته؛ گاسکوژن، C-80-4 و C-80-6 سه هفته؛ سایسون،MV-17 و C-81-14 چهار هفته اقامت در درجه حرارت 3 درجه سانتیگراد برآورد شد.
Response of Some Beard Wheat (Triticum aestivum L.) Genotypes to Vernalization
نویسندگان [English]
H. R. Sharifi1؛ M. R. Kiani2؛ A. Ghorbani1
چکیده [English]
Response of some bread wheat (Triticum aestivum L.) lines and cultivars to vernalization was studied in cereal physiology laboratory and glass house, Seed and Plant Improvement Institute, Karaj, Iran, in 2006-2007. Twenty nine bread wheat lines and cultivars and 9 levels of vernalization duration including 0, 8, 15, 22, 29, 36, 43, 50 and 57 days at 3±0.5 ºC were evaluated using randomized complete block design with three replications. Imbibed seeds were planted in pots and exposed to different vernalization treatments. Results showed that bread wheat lines and cultivars responded differently to vernalization treatments and varied from true spring (Kavir) to facultative (Sharyar, Sisson, C-18-14 and C-80-6) and true winter (Gascogne, MV17, Bezostaya and C-80-4). However, the majority of genotypes showed facultative response. The minimum duration of vernalization requirement, based on days to heading, was two weeks for Sharyar, three weeks for Gascogne, C-80-4, C-80-6 and four weeks for Sisson, MV17 and C-81-14, in 3±0.5 ºC.
کلیدواژهها [English]
Bread wheat, Vernalization, Final leaf number, Days to heading and Development