اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات286
تعداد نشریات سازمان84
تعداد شماره‌ها2,873
تعداد مقالات32,558
تعداد مشاهده مقاله42,482,681
تعداد دریافت فایل اصل مقاله19,247,725
مرجوی, علیرضا, رضوی, زهرا, بهروش, سمیرا. (1396). کاربرد پذیرفتاری مغناطیسی خاک در پایش آلودگی فلزات قابل‌جذب. سامانه مدیریت نشریات علمی, 31(1), 117-129. doi: 10.22092/ijsr.2017.110354
علیرضا مرجوی; زهرا رضوی; سمیرا بهروش. "کاربرد پذیرفتاری مغناطیسی خاک در پایش آلودگی فلزات قابل‌جذب". سامانه مدیریت نشریات علمی, 31, 1, 1396, 117-129. doi: 10.22092/ijsr.2017.110354
مرجوی, علیرضا, رضوی, زهرا, بهروش, سمیرا. (1396). 'کاربرد پذیرفتاری مغناطیسی خاک در پایش آلودگی فلزات قابل‌جذب', سامانه مدیریت نشریات علمی, 31(1), pp. 117-129. doi: 10.22092/ijsr.2017.110354
مرجوی, علیرضا, رضوی, زهرا, بهروش, سمیرا. کاربرد پذیرفتاری مغناطیسی خاک در پایش آلودگی فلزات قابل‌جذب. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1396; 31(1): 117-129. doi: 10.22092/ijsr.2017.110354

کاربرد پذیرفتاری مغناطیسی خاک در پایش آلودگی فلزات قابل‌جذب

پژوهش های خاک
مقاله 9، دوره 31، شماره 1، خرداد 1396، صفحه 117-129    اصل مقاله (502.23 K)
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijsr.2017.110354
نویسندگان
علیرضا مرجوی1؛ زهرا رضوی* 2؛ سمیرا بهروش2
1عضو هیأت علمی بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران و دانشجوی دکتری دانشکده محیط زیست دانشگاه صنعتی اصفهان
2دانشجوی دکتری دانشکده محیط زیست دانشگاه صنعتی اصفهان
چکیده
یکی از روش‌های نوین پایش آلودگی خاک به فلزات سنگین، استفاده از مغناطیس سنجی به‌عنوان یک روش ارزان، ساده، مؤثر و سریع الاجرا می‌باشد. در این مطالعه کارایی پذیرفتاری مغناطیسی برای پایش عناصر مغذی گیاه شامل آهن، منگنز، روی و مس در فاز قابل‌جذب خاک، به همراه همبستگی آن‌ها با ویژگی­های فیزیکو شیمیایی خاک گلخانه‌های دو شهرستان استان اصفهان (دهاقان و شهرضا) بررسی گردید.40 نمونه از خاک سطحی (عمق 20-0 سانتی‌متری) گلخانه‌های موردنظر در تابستان 1393 برداشت و پذیرفتاری مغناطیسی نمونه‌ها در دو  فرکانس پایین (χlf) و فرکانس بالا  (χhf)توسط دستگاهBartington MS2 dual frequency sensor  اندازه‌گیری شد. نتایج به دست آمده نشان داد در کل منطقه مورد مطالعه بین پذیرفتاری مغناطیسی خاک و عناصر مس، روی و منگنز در فاز قابل‌دسترس همبستگی معنی‌دار آماری وجود ندارد. این امر می‌تواند به دلیل عدم ورود آن‌ها به شبکه ساختمانی کانی­های فرو مگنتیت باشد. همبستگی منفی میان فلز آهن و پذیرفتاری مغناطیسی خاک نشان می‌دهد که افزایش غلظت این عنصر در فاز قابل‌جذب، لزوماً دلیل بر بالا بودن این عنصر در ساختار کانی­های مغناطیسی خاک نبوده و تأثیری مثبت بر مغناطیس نخواهد داشت. به­علاوه، بافت رسی و سیلتی با خاصیت مغناطیسی خاک همبستگی معنی‌دار مثبت و بافت شنی همبستگی معنی‌دار منفی نشان داد. همچنین، میزان پایین پذیرفتاری مغناطیسی در بخش قابل‌جذب (8- 10 89/7 30/30 مترمکعب بر کیلوگرم) بیانگر اثر غالب سنگ بستر و ویژگی‌های ذاتی خاک بر غلظت فلزات در منطقه می‌باشد. بر اساس این مطالعه می‌توان نتیجه گرفت که به‌منظور پایش فلزات سنگین در بخش‌های قابل‌جذب خاک و همچنین در مناطقی که تحت تأثیر منبع مشخصی از آلودگی نباشد سنجش پذیرفتاری مغناطیسی کارایی بالایی ندارد.
کلیدواژه‌ها
روش مغناطیسی؛ غلظت قابل‌جذب؛ فلزات سنگین؛ شهرضا؛ دهاقان
عنوان مقاله [English]
Application of Soil Magnetic Susceptibility for Monitoring Bioavailable Metals Pollution
نویسندگان [English]
A. Marjovvi1؛ Z. Razavi2؛ S. Behravesh2
1Scientific Member of Soil and Water Research Department, Isfahan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Isfahan, Iran and Ph.D Student of Environmental Pollutions, Department of Environment, Isfahan University of Technology
2Ph.D Student of Environmental Pollutions, Department of Environment, Isfahan University of Technology
چکیده [English]
A novel method of monitoring soil pollution by heavy metals is using magnetometry as a cost-effective, simple, efficient, and fast method. In the present study, the potential of the magnetometric method to monitor the plant nutrient elements such as iron, manganese, zinc, and copper in the bioavailable fraction was evaluated. Also, their relationship with the greenhouse soil physicochemical characteristics of two towns of Isfahan Province (Dehaqan and Shahreza) were investigated. A total of 40 topsoil samples were collected (0-20 cm depth) from the study area in summer 2014 and  the magnetic susceptibility (χ) of the collected samples was measured at both low and high frequencies (χlf and χhf) using the Bartington MS2 dual frequency sensor. The results indicated that there were no significant correlations between the soil magnetic susceptibility and the bioavailable forms of Cu, Zn, and Mn in the whole of the study area. This could be probably due to lack of penetration of these elements into the lattice structure of the ferromagnetic materials. The negative correlations between magnetic susceptibility and Fe showed that the increase of the bioavailable concentration of Fe is not necessity related to its high contents in the soil magnetic structure, so, it would not affect magnetic susceptibility positively. In addition, there was positive significant correlation between the magnetic susceptibility and clay and silt content as well as a negative significant correlation with sand content. Also, the low values of soil magnetic susceptibility in the bioavailable fraction (30.30 15±">  7.89 15×">  10-8 m3 kg-1) reflects the dominant effect of the bedrock and the inherent characteristics of soil on metals concentrations in the region. Based on this study, it can be concluded that in order to monitor the heavy metals in the bioavailable fraction of soils, and also in areas that are not affected by certain sources of pollution, monitoring techniques based on magnetic susceptibility do not have high efficiency.
کلیدواژه‌ها [English]
Magnetometric method, Bioavailable Concentration, heavy metals, Shahreza, Dehaqan
مراجع
  1. علی احیایی، م.، و ع. ا. بهبهانی زاده. 1372. شرح روش­های تجزیه شیمیایی خاک. نشریه شماره 893 ، چاپ اول، موسسه تحقیقات خاک و آب کشور، 150 ص.
  2. اولیائی، ح. ر.،  ا. ابراهیم، س. جعفری، م. رجایی و ر. قاسمی فسایی. ۱۳۸۸. توزیع پذیرفتاری مغناطیسی در ارتباط با ترکیبات آهن در برخی خاک­های انتخابی استان فارس.مجله پژوهش­های خاک علوم آب و خاک، جلد 23، شماره2، صفحات 204-191.
  3. بابائی، ه.، س. ح. خداپرست و ع. عابدینی.1384. سنجش فلزات سنگین(Cd, Cu, Fe, Pb) در رسوبات سطحی تالاب انزلی. چهارمین کنفرانس زمین شناسی مهندسی و محیط زیست ایران، دانشگاه تربیت مدرس، صفحات 946 تا 954.
  4. بوداغی، ه.، م. یونسیان، ا. ح. محوی، م. علی محمدی، م. ه. دهقانی، و ش. نظم آرا. 1390. بررسی میزان آرسنیک، کادمیوم و سرب در خاک و آب زیرزمینی و ارتباط آن با کود شیمیایی در خاک شالیزاری. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. دوره بیست و یکم. ویژه نامه 1، صفحات 28-20.
  5. رضائی، غ. ر. 1382. بررسی میزان تجمع فلزات سنگین در رسوبات سطحی خورخوران و محدوده منطقه حفاظت شده حرا. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی-درمانی تهران.
  6. جورکش، ش.، م. ح. صالحی، و ع. اسفندیار پور بروجنی. 1393. مقایسه تغییرات مکانی پذیرفتاری مغناطیسی و برخی از عناصر سنگین در خاک های منطقه لنجانات اصفهان. نشریه آب و خاک(علوم و صنایع غذایی)، جلد28، شماره3، صفحات 586-575.
  7. حمزه، م. ع.، و ر. حسن زاده. 1388. مطالعة آلودگی خاک­های محدودة شهر کرمان به وسیلة عناصر کمیاب سمی  با استفاده از سامانة اطلاعات جغرافیایی. مجله محیط شناسی، سال سی و پنجم، شماره 49، صفحات 41-52.
  8. دنکوب، ز.، ح. خادمی و ش. ا. ایوبی. 1391. پذیرفتاری مغناطیسی و ارتباط آن با غلظت برخی فلزات سنگین و خصوصیات خاک­های سطحی اطراف اصفهان، مجله محیط شناسی، سال سی و هشتم، شمارة ۳، صفحات 26-17.
  9. سرتاج، م.، ف. فتح اللهی دهکردی و ی. فیلی زاده. 1384. بررسی روند انتشار و تجمع فلزات سنگین(Pb,Zn,Cd,Cu,Ni,Cr) در رسوبات تالاب انزلی. مجله منابع طبیعی ایران، جلد 58، شماره 3، صفحات 633-623.
  10. محمودی، ز.، و ح. خادمی.1392. استفاده از پذیرفتاری مغناطیسی در پیش بینی آلودگی فلزات سنگین در گرد و غبار اتمسفری اصفهان و شهرهای اطراف. محیط شناسی، سال سی و نهم، شمارة ۲، صفحات ۱۲۳-132.
  11. Ayoubi, S., S. Amiri  and  S. Tajik. 2014. Lithogenic and anthropogenic impacts on soil surface magnetic susceptibility in an arid region of Central Iran. Arch. Agron. Soil Sci. 60(10): 1467–1483.
  12. Chan, L.S., S.L. Ng, A.M.  Davis, W.W.S. Yim  and C.H. Yeung. 2001. Magnetic properties andheavy-metal contents of contaminated seabed sediments of Penny's bay Hong Kong.  Mar. Pollut. Bull. 42 (7): 569–583.
  13. Day, P.R. 1965. Particle fractionation and particle-size analysis. Pages 545-566 in C.A. Black, (Eds). Method of Soil Analysis. Part1. ASA, Madison, WI.
  14. Dearing.  J., K. Hay, S. Baban, A. Huddleston, E. Wellington and P. Loveland. 1996. Magnetic susceptibility of soil: an evaluation of conflicting theories using a national data set. Geophys. J. Int. 127 (3):728-734.
  15. D’Emilio, M., M. Macchiato, M. Ragosta and T. Simoniello. 2012. A method for the integration of satellite vegetation activities observations and magnetic susceptibility measurements for monitoring heavy metals in soil. J. hazard. Mater. 241: 118-126.
  16. De Jong, E., D.J. Pennock  and P.A. Nestor. 2000. Magnetic susceptibility of soils in different slope positions in Saskatchewan, Canada Catena. 40: 291-305.
  17. Desenfant , F., E. Petrovský and P. Rochette. 2004. Magnetic signature of industrial pollution of stream  sediments and correlation with heavy metals: case study from South France. Water Air Soil Pollut. 152(1–4):297–312.
  18. Durza, O. 1999. Heavy metals contamination and magnetic susceptibility in soils around metallurgical plant. Phys. Chem. Earth. 24:541–543.
  19. Goddu, S. R., E. Appel, D. Jordanova and F. Wehland. 2004. Magnetic properties of road dust from Visakhapatnam (India)- relationship to industrial pollution and road traffic. Phys. Chem. Earth. Parts A/B/C. 29(13):985-995.
  20. Hall, J.L. 2002 .Cellular mechanisms for heavy metal detoxification and tolerance, J. Exp. Bot. 53(366): 1-11.
  21. Hanesch, M., and R.  Scholger. 2002. Mapping of heavy metal loadings in soils by means of magnetic susceptibility measurements. Environ. Geol. 42(8): 857-870.
  22. Hay, K.L., J.A. Dearing, S.M.J Baban and P.J. Loveland .1997. A preliminary attempt to identify atmospherically-derived pollution particles in English topsoils from magnetic susceptibility measurements. Phys. Chem. Earth. 22:207–210.
  23. Heller, F., Z. Strzyszcz and T. Magiera.1998. Magnetic record of industrial pollution in forest soils of Upper Silesia, Poland J. Geophys. Res. 103(B8):17767–17747.
  24. Hu, X-F., Y. Su, R. Ye, X-Q. Li and G-L. Zhang. 2007. Magnetic properties of the urban soils in Shanghai and their environmental implications. Catena 70 (3):428-436.
  25. Hunt A., J. Jones and F. Oldfield. 1984. Magnetic measurements and heavy metals in atmospheric particulates of anthropogenic origin. Sci. Total Environ. 33:129–139.
  26. Jian-feng, P., S.Yong-hui, Y. Peng, C. Xiao-yu and Q. Guang-lei. 2009. The remediation of heavy metals contaminated sediment. J. Hazard. Mater. 161: 633-640.
  27. Jordanova, N.V., D.V. Jordanova, L. Veneva, K. Yorova and E. Petrovsky. 2003. Magnetic Response of Soils and Vegetation to Heavy Metal Pollution A Case Study. Environ. Sci. Technol. 37 (19):4417-4424. 
  28. Kabata-Pendias, A .2010. Trace elements in soils and plants. CRC press. Taylor and Francis Group. United States.
  29. Karimi, R., S. Ayoubi, A. Jalalian, A.R. Sheikh-Hosseini and M. Afyuni. 2011. Relationships between magnetic susceptibility and heavy metals in urban topsoils in the arid region of Isfahan, central Iran. J. Appl. Geophys. 74 (1):1-7.
  30. Lindsay, W.L.and W.A. Norvell. 1978. Development of a DTPA soil test for zinc, iron, manganese, and copper. Soil Sci. Soc. Am. J. 42(3): 421-428.
  31. Lu, S., S. Bai and Q. Xue .2007. Magnetic properties as indicators of heavy metals pollution in urban topsoils: a case study from the city of Luoyang, China. Geophys. J. Int. 171 (2):568-580
  32. Luo, M., J. LI, W. Cao and M. Wang. 2008. Study of heavy metal speciation in branch sediments of Poyang Lake. J. Environ. Sci. 20: 161–166.
  33. .Maher, B. 1986. Characterization of soils by mineral magnetic measurements. Phys. Earth Planet. In. 42 (1):76-92
  34. Naimi, S., and S. Ayoubi. 2013. Vertical and horizontal distribution of magnetic susceptibility and metal contents in an industrial district of central Iran. J. Appl. Geophys. 96:55-66.
  35. Naji, A., A. Ismail, and A.R.  Ismail. 2010. Chemical speciation and contamination assessment of Zn and Cd by sequential extraction in surface sediment of Klang River, Malaysia. Microchem. J. 95: 285-292.
  36. Nan, Z., C. Zhao, L. Jijun, F. Chen and W. Sun. 2002. Relation between soil properties and selected heavy metal concentration in spring wheat (Triticum aestivum L.) grown in contaminated soil. Water Air Soil Pollut. 133: 205–213.
  37. Nelson, D.W., and L.E. Sommers. 1982. Total carbon, organic carbon, and organic matter. In: Page, A.L., Miller, R.H., Keeney, D.R. (Eds.), Part 2. Chemical and Microbiological Properties, Methods of Soil Analysis. ASA, Madison, WI, pp. 539–579.
  38. Olsen, S.R. 1954. Estimation of available phosphorus in soils by extraction with sodium bicarbonate. United States Department Of Agriculture; Washington.
  39. Petrovský, E., A. Kapička, N. Jordanova, M. Knab and V. Hoffmann. 2000. Low-field magnetic susceptibility: a proxy method of estimating increased pollution of different environmental systems. Environ. Geol. 39 (3-4):312-318.
  40. Steffens, J.C. 1990. Heavy metal stress and the phytochelatin response, in Stress Responses in Plants: Adaptation and Acclimations Mechanisms. Wiley–Liss Inc. 377-394.
  41. Strzyszcz, Z., and Magiera, T., 1998. Magnetic susceptibility and heavy metals contamination in soils of Southern Poland. Phys. Chem. Earth 23 (9–10): 1127–1131.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,045
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 652


counter
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب