رودخانه قزلاوزن یکی از دو حوزه آبی سد سفیدرود میباشد که درتقسیمات آبریز ایران بخشی از حوزه دریای خزر محسوب میشود. نمونهبرداری هر 45 روز یکبار از مهر سال 1386 تا مهر سال 1387در قالب سه منطقه مطالعاتی و هرمنطقه دارای سه ایستگاه توسط دستگاه GPS تعیین شد. نمونهها بافرمالین 4 درصد تثبیت، شناسایی درحد جنس یا گونه سپس برپایه شاخص بیولوژیک هیلسنهوف ( HBI ) مورد ارزیابی آلودگی مواد آلی قرارگرفت. 20 جنس یا گونه کفزی در7 راسته یا خانواده با غالبیت خانواده Chironomidae شناسایی شد. براساس شاخص بیولوژیک ( BI )گونه یا جنس یا خانواده، HBI ایستگاهها تعیین گردید که بترتیب 4 /5 ، 3 / 6، 46 /5 ، 11 /5 ، 13 /5 ، 13 /4 ، 2 5/4 ، 4 ،23 / 4 و وضعیت بیولوژیک رودخانه از نظر کیفی درحد مناسب تا خیلی خوب قرار گرفت. درصد فراوانی کفزیان درحوزه استان زنجان Chironomidae با30 درصد،. Caenis sp با 16 درصد، Baetis sp. با 12 درصد، . Hydropsyche sp با 13 درصد، . Simulium sp با 11 درصد، Tabantus atratus و. Sericostoma sp هرکدام با 2 درصد وسایر کفزیان با14 درصد درکل ایستگاهها در رودخانه قزلاوزن حوزه استان زنجان تعیین شد. معیار EPT که نشانه موجودات شاخص با اکسیژن بالای آب و غلظت کم مواد مغذی است بر پایه تعداد و تجمع کفزیان رودخانه قزلاوزن 41 درصد EPT درمقابل 5 9 درصد DO بیان میکند یعنی 41 درصد کفزیان درمقابل آلودگی مواد آلی حساس و 5 9 درصد سازگار با آلودگی است؛ آلودگی با کاهش اکسیژن محلول و افزایش غلظت مواد ارگانیک و بالانس این دو مقدار روی کفزیان و حیات Biota) ) رودخانه اثر میگذارد.
Study on Bentic organisms of Ghazal Ozan River in Zanjan Province
نویسندگان [English]
Navan Maghsoodi M.
چکیده [English]
Ghazal Ozen is one of the two main Caspian Sea catchments entering to the Sefidrood Dam.
Sampling was done within 45 days from October 2009 till October 2011 on 3 stations. Benthic
samples were fixed with %4 fomaline and were identified to the genus or species levels and
investigated using to the Hilsenhoff biogogical index. In this study, 20 genera 7 orders were
identified chironomidae as dominant family. Hilsenhoff Biological Index (HBI) for the 9 studied
stations, were respectively, 5.4, 6.3, 5.46, 5.11, 5.13, 4.13, 4.25, 4, 4.23.The biological status of
rivers based on HBI data was in the range of very good level. In the study, Chironomidae (30%),
caenis sp. (16%), Baetis sp.(12%), Hydropsyche sp. (13%), Simmulium sp. (11%), Tabantus atratus
and Sericostoma sp. (2%) and remaining benthos (14%) in Ghazan Ozan River. The results showed
that the presence of organic matter pollutant has reduced oxygen levels and also affected the biota
in Ghazal Ozan River.
کلیدواژهها [English]
BENTHOSES, Ghazal Ozan River, Hilsenhoff Index, Zanjan province