| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,873 |
| تعداد مقالات | 32,555 |
| تعداد مشاهده مقاله | 42,418,940 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,194,583 |
بررسی ساختار تجدید حیات طبیعی جنگل‌های ارسباران در حوضه مطالعاتی ستن‌چای | ||
| تحقیقات جنگل و صنوبر ایران | ||
| مقاله 2، دوره 6، شماره 1، تیر 1380، صفحه 1-62 اصل مقاله (2.09 M) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijfpr.2001.109706 | ||
| نویسندگان | ||
| فرهاد امیرقاسمی* 1؛ خسرو ثاقب‌طالبی2؛ داوود درگاهی3 | ||
| 1مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، تبریز، ایران | ||
| 2عضو هیئت علمی، بخش تحقیقات جنگل، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، ایران | ||
| 3عضو هیئت علمی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران | ||
| چکیده | ||
| جنگل‌های ارسباران یا قره‌داغ که دراستان آذربایجان شرقی و در شمال اهر قرار گرفته‌اند، به‌دلیل شرایط اکولوژیک، فون و فلور خاص خود از اهمیت ویژه‌ای برخودار هستند. این جنگلها جزو جنگل‌های تجاری نیستند و از جوامع مختلف بلوط- ممرز با درختان غالب اوری و ممرز تشکیل شده‌اند که گونه‌های همران آن گردو، گیلاس، ملج و افرا می‌باشند. زیرآشکوب توده‌های جنگلی بیشتر از زغال‌اخته، بداغ، گوجه وحشی و هفت‌کول بوده و در مناطقی‌که تعرضات انسان و دام باعث دگرگونی سیمای این جنگلها شده، گونه‌های سیاه‌تلو، نسترن، ولیک و تمشک جای سایر گونه‌ها را گرفته‌اند. مطالعات انجام شده در جهت بررسی تجدید حیات طبیعی این جنگلها و شناخت ساختار آن بوده که در جنگل تحقیقاتی ستن‌چای یکی از زیرحوضه‌های واحد آبخیز کلیبرچای انجام گرفته است. بدین منظور، با انجام آماربرداری مقدماتی و برداشت 36 قطعه‌نمونه دایره‌ای یک آری مقدماتی و محاسبه انحراف از معیار، تعداد 139 قطعه‌نمونه اصلی مشخص شد. آماربرداری به روش تصادفی سیستماتیک با نقطه شروع تصادفی بود. در آماربرداری اصلی در مرکز هر قطعه‌نمونه، دو قطعه‌نمونه یکی اصلی به شکل دایره به مساحت یک آر و دیگری فرعی به شکل مربع به مساحت 4 متر مربع به‌صورت Nested برداشت شدند. در قطعات نمونه اصلی، کلیه گونه‌ها با قطر برابر سینه صفر تا 7.5 سانتی‌متر همراه عوامل رویشگاهی و نیز نمای عمومی منطقه به‌صورت شماتیک و اثرات تخریبی برداشت گردیدند. در ریزقطعه‌نمونه‌ها منشأ درختان (دانه‌زاد و شاخه‌زاد) با قطر کمتر از 7.5 سانتی‌متر مشخص شدند که در صورت شاخه‌زاد بودن تعداد جست‌ها شمارش شده و ارتفاع متوسط جست‌گروه‌ها مشخص شدند. بر اساس بررسی حاضر، ساختار غالب توده‌های جوان (تجدید حیات) درجنگل‌های ارسباران دانه وشاخه‌زاد با فراوانی شاخه‌زادها است. چندین تیپ عمده در منطقه تشخیص داده شده‌اند که از مهم‌ترین آنها می‌توان تیپ های بلوط، ممرز و بلوط- ممرز را برشمرد. بیشترین تجدید حیات درمنطقه در دامنه‌های شمال غربی و شمالی در شرایط برخوردار از تاج‌پوشش‌های بسته و نیمه‌بسته به‌دلیل شرایط مناسب رطوبتی، حرارتی و نوری انجام گرفته‌اند. از تعداد کل تجدید حیات، ممرز 31/7%، بلوط 29/3%، افرا 8/2%، گیلاس 1/4% و سایر گونه‌ها مانند زغال‌اخته، بداغ، اردوج، چتنه و غیره 29/40% را به‌خود اختصاص داده‌اند. 28/7% زادآوری انجام شده در منطقه دارای منشأ بذری است. به‌طور متوسط از هر کنده 6 جست تولید می‌شود که ارتفاع متوسط آنها به 3/7 متر می‌رسد. ممرز و بلوط بیشترین قدرت جست‌دهی را در میان گونه‌های موجود دارند. ارتفاع متوسط جست‌گروه‌ها در افرا، ممرز، ون و بلوط زیاد است، در حالی‌که ارتفاع متوسط آنها درگیلاس به یک متر هم نمی‌رسد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ساختار؛ تجدید حیات؛ ارسباران؛ دانه‌زاد؛ شاخه‌زاد؛ تیپ جنگل | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| THE STUDY OF NATURAL REGENERATION STRUCTURE IN ARASBARAN FOREST (SOTANCHI REGTON) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Farhad Amirghasemi1؛ Khosro Saghebtalebi2؛ Davood Dargahi3 | ||
| 1East Azerbaijan Agriculture and Natural Resources Research Center, Tabriz, Iran | ||
| 2A Member of Scientific Board, Forest Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran | ||
| 3A Member of Scientific Board, Gorgan Agricultural and Natural Resources University, Gorgan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Arasbaran forest (Gharadagh) that located in the north of Ahar City (eastern Azarbaijan province) are very important beacause of ecological condition and specific fauna and flora. These non commercial forests including species such as Oak, Hornbeam, Walnut, cherry, elm and maple trees. The understory species are: Cornus mas, Viburnum lantana, V. oppulus, Prunus. sp and in destructive area Paliurus spina-christi, Rosa. sp, crataegus. sp and Rubus. sp replace by main species. This study was achieved in order to finding natural regeneration structure in Sotanchi experimental forest (that is one subregion of Kalibarchi watershed). In order to fulfill this research, 36 primarily circle plots (0.1 ha) was measured. After calculation of standard deviation, 139 main plots were indicated in a systematic random method. Also inside of every main plot, a qubic microplot (0.0004 ha) was measured (nested plot). All species with diameter at breast height (d.b.h) from zero to 7.5 cm was measured in the main plots and also site factors, landscape and deforestation effects recorded. In every microplot, trees origin (high or coppice system) with d.b.h under 7.5 cm. Were indicated. Also the number of sprouts was counting and their average height calculated. This study indicated that regeneration structure in Arasbaran forest is in high and coppice system but coppice system is further. The main forest types that detected in this region are: Quercu-carpinetum and carpinetum. The most regeneration was occurred in north and north-west slopes under closed and semi-closed canopy because of appropriate humidity, temperature and light condition. Among all regeneration, the rate of Horn beam was 31.7%, Oak 29.3%, maple 8.2%. Cherry 1.4% and other species (Cornus mas, viburnum lantana, juniperus. spp) were 29.4%. The rate of seed regeneration was 28.7%. The average number of sprout on every stump was six their average height was 3.7 m. Oak and Hornbeam had the most regeneration power among existing species. The average height of sprouts in Maple, Hornbeam, Oak and Ash trees was very much but in Cherry trees was under 1 m. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Structure, regeneration, Arasbaran, high and coppice system, Forest type | ||
| مراجع | ||
|
1- ابراهیمی، ت، 1374. فیتوسوسیولوژی و کارتوگرافی گیاهی جنگل تحقیقاتی ارسباران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز. 2- ثاقب‌طالبی، خ، 1366. بررسی نیاز رویشگاهی و نحوه زیست گونه پلت (Acer velutinum boiss) در جنگل خیرودکنار، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، 57 صفحه. 3- جوانشیر، ک، 1355. اطلس گیاهان چوبی ایران. انتشارات انجمن ملی حفاظت منابع طبیعی و محیط انسانی، 163 صفحه. 4- زبیری، م، 1373. آماربرداری جنگل (اندازه‌گیری درخت و جنگل). انتشارات دانشگاه تهران، شماره 2238-401 صفحه. 5- عباسلو، ع، 1379. بررسی نیاز رویشگاهی و خصوصیات کمی و کیفی گونه‌های جنس بلوط و ممرز در جنگل‌های ستن‌چای ارسباران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس، 127 صفحه. 6- علیجانپور، الف، 1374. سیمای طبیعی ارسباران. مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان آذربایجان شرقی، 50 صفحه. 7- علیجانپور، الف، 1375. بررسی کمی و کیفی جنگل‌های ارسباران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، دانشکده منابع طبیعی، 100 صفحه. 8- مصدق، الف، 1375. جنگل‌شناسی. انتشارات دانشگاه تهران، شماره 2314-481 صفحه. 9- Bureschel, P., Huss, J., 1987, Grundriss des Waldbaus, Hamburg & Berlin: p. parey, 352 pp. 10- Dengler, A., 1982, Waldbau. Fuenfte Auflage, 2. Band, Berlin: P. Parey, 280 pp. 11- Hamm, J., 1986, Der Ausschlagwald. Berlin: P. Parey (In: Burschel & Huss, 1987, Grundriss des Waldbaus, 352pp). 12- Mayer, H., 1984, Waldbau auf soziologisch – oekologischer Grundlage, Stuttgart: Gustav Fisher, 514 pp. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 653 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 552 |
||