| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,846 |
| تعداد مقالات | 32,300 |
| تعداد مشاهده مقاله | 41,387,208 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,562,202 |
بررسی مقایسه‌ای خصوصیات اکولوژیکی و ژنتیکی جمعیت‌های بنه (Pistacia atlantica) در کردستان | ||
| تحقیقات جنگل و صنوبر ایران | ||
| مقاله 4، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 7، مهر 1380، صفحه 65-100 اصل مقاله (1.46 M) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijfpr.2001.109692 | ||
| نویسنده | ||
| بایزید یوسفی* | ||
| مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کردستان، سنندج، ایران | ||
| چکیده | ||
| به‌منظور بررسی و مقایسه خصوصیات اکولوژیکی و مورفولوژیکی جمعیت‌های بنه (Pistacia atlantica) در استان کردستان، تعداد 13 منطقه نمونه معین و در هر منطقه تعداد 30 پایه ماده درخت بنه به‌صورت تصادفی انتخاب و در طی دو سال (76-1376) از لحاظ صفات مورد نظر ارزیابی گردیدند. داده‌های به‌دست آمده براساس الگوی طرح‌های آشیانه‌ای تجزیه و برای مقایسه میانگین صفات میان مناطق مورد بررسی از آزمون چنددامنه‌ای دانکن در سطح احتمال 5% استفاده گردید. برای تبیین روابط بین صفات، ضرایب همبستگی میان آن‌ها محاسبه گردید و همچنین برای پی بردن به میزان شباهت میان مناطق نمونه و پیدا نمودن گروه‌های واقعی براساس صفات مورد بررسی در مورد داده‌ها تجزیه کلاستر اعمال گردید. درختان بنه مناطق مورد بررسی از لحاظ کلیه صفات مورد نظر (صفات مربوط به برگ و برگچه و خوشه و میوه و...) به‌استثنای طول خوشه دارای اختلاف معنی‌داری در سطح احتمال 1% (وزن برگچه در سطح احتمال 5%) با همدیگر بودند. به‌طور کلی، درختان بنه واقع در مناطق جنگلی بانه و مریوان از لحاظ صفات مربوط به برگ و برگچه (سطح، وزن، طول برگ و...) برتر از مناطق غیرجنگلی استان بودند که با توجه به این مطلب می‌توان اعلام نمود که در مناطق جنگلی که آب و هوایی سرد و خشک‌تر از مناطق جنگلی دارند، کوچک، کم عرض و باریک بودن برگ‌ها یکی از عوامل کاهش سطح تبخیر و سازو کارهای مقاومت به خشکی و بقای این گونه باشد. میانگین ابعاد میوه در مناطق غیرجنگلی کوچک‌‌تر از مناطق جنگلی بود. میانگین وزن 100 میوه 48/12 گرم با ضریب تغییر 10/29 درصد و میانگین وزن 100 دانه معادل 3/52 گرم با ضریب تغییر cv) 15/45) درصد بود. از لحاظ وزن 100 دانه، درختان مناطق علی‌آباد (سقز) با میانگین 4/44 گرم و دزلی (مریوان) با میانگین 4/25 گرم جزو برترین‌ها بودند. وزن دانه می‌تواند شاخص خوبی برای قدرت رویش بذر باشد، چنان‌چه بیشترین زادآوری طبیعی هم در دزلی مریوان مشاهده گردید. بذرهای درختان واقع در مناطق عبدالمومن (سقز)، دزلی (مریوان) و خوری‌آباد بانه به‌ترتیب با درصد پوکی 57/83، 66/33، 66/83 جزو سالم‌ترین بذرها در میان مناطق مورد بررسی بودند. با توجه به همبستگی مثبت و معنی‌دار درصد پوکی با دمای هوا (0/571= r) می‌توان اعلام نمود که دمای بالای هوا بر عدم موفقیت تلقیح و پوک شدن بذر تأثیر دارد. با بررسی میانگین صفات عمومی درخت بنه (قطر برابر سینه، ارتفاع و ...) مناطق مختلف معلوم شد که درختان جنگلی بنه واقع در مناطق غیرجنگلی گسترش جانبی (تعداد شاخه اولیه بیشتر) و ارتفاعی تقریباً موزون‌تر از مناطق جنگلی دارند. این امر احتمالاً به‌واسطه وجود نور کافی، رقابت میان‌گونه‌ای کم در مناطق غیرجنگلی است، لیکن در مناطق جنگلی درختان بنه رشد عمودی بیشتری داشتند. با توجه به دامنه تغییرات نسبتاً وسیع صفات اکولوژیکی مورد بررسی مناطق تحت رویش بنه در استان می‌توان اظهار داشت که یکی از عوامل بقای بنه در کردستان انعطاف و انطباق اکولوژیکی و مقاومت این گونه به عوامل محدودکننده رشد از جمله سرما و خشکی می‌باشد. نتیجه تجزیه کلاستر نشان داد که با توجه به فواصل و درصد شباهت میان گروه‌های (مناطق) مورد بررسی در مطالعات آتی می‌توان تعداد گروه‌ها یا مناطق را از 13 به 7 منطقه (در شهرستان بانه آلوت و خوری‌آباد، در شهرستان سقز عبدالمومن، در شهرستان سنندج بوربان، در شهرستان کامیاران کاشتر و در شهرستان مریوان گله و دزلی) تقلیل داد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پسته وحشی؛ کردستان؛ تجزیه کلاستر؛ خصوصیات اکولوژیکی و مورفولوژیکی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Comparative survey of ecological and genetic characteristics of Terebinth tree (Pistsciu atlantica) population in Kurdestan province | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Byzid Yossefi | ||
| Kurdistan Agricultural and Natural Resources Research Center, Sanandaj, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| IN order to evaluation and comparison of ecological and genetic characteristics of Terebinth tree( Pistacia atlantica) populations in Kurdestan province, 13 sampling areas (and 30 femal trees in each area) were selected and evaluated in 2 years time (1996- 1997).The resulted data were analysed based on the compeletly Randomized Design model and means were compared by Dancans test at a≤ 0/05. For determination of relations between characters the correlation coefficients calculated and for grouping of areas on the basis the studied characteristics, cluster analysis were accomplished. The studied areas for all of genetic characteristics(unless cluster length) showed significant difference at a≤0 . 01 (for leaflet weight at a ≤0/05). As a general rule Terebinth trees of forest zones(Maryvan and Baneh in Kurdestan) for all characteristics of leaf, leaflet and fruit, s distances were upper than the other zone. It seems as though smallness and narrowing of leaflets in cold and dry zones is a one of the resistance mechanism to drought. The Terebinth tree seeds of Abdulmomonen (Saghes), Dezli(Maryvan) and Khorriabad (Baneh) with lower seedless percentage (%57/83 ,%66/33 and %66/83 respectively ) and attentive to high 100 seeds weight mean of them, are suitable for afforestation. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Pistacia atlantica, cluster analysis, ecological and morphological characters | ||
| مراجع | ||
|
1) اداره کل منابع طبیعی استان کردستان، 1371. گزارش وضع موجود جنگل و مرتع. 2) ثابتی، حبیب‌الله. جنگلها درختان و درختچه‌های ایران. چاپ دوم، انتشارات سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، صفحات 520-515. 3) حسین‌زاده، عبدالرحمن، 1366. روش‌های مقدماتی نمونه‌گیری در علوم جنگل. انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع. 4) خاتم‌ساز، محبوبه، 1367. فلور ایران، شماره 3: تیره پسته. انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع. 5) عبدالله‌پور، مصطفی و سیدحسن سیدین نواده، 1375. محصولات فرعی در زاگرس و ارزش‌های اقتصادی و اجتماعی آن. مجله جنگل و مرتع، شماره 31، صفحات 20-18. 6) فتاحی، محمد، 1374. تاریخچه پوشش گیاهی زاگرس و بالاخص پسته وحشی در ایران و جهان. خلاصه مقالات اولین سمینار ملی بنه. 13 و 14 آبان‌ماه 1374. مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان ایلام. 7) فتاحی، محمد، 1374. مورفولوژی پسته وحشی و چگونگی اصلاح ژنتیکی آن. خلاصه مقالات اولین سمینار ملی بنه، 13 و 14 آبان‌ماه 1374. مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان ایلام. 8) فتاحی، محمد، 1374. اکولوژی پسته وحشی. خلاصه مقالات اولین سمینار ملی بنه، 13 و 14 آبان‌ماه 1374. مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان ایلام. 9) قهرمان، احمد، 1363. فلور رنگی ایران، جلد شماره 3 (شماره 162). انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع. 10) مقدم، محمد، ابوالقاسم محمدی شوطی و مصطفی آقایی سربرزه. (ترجمه)، 1373. آشنایی با روش‌های آماری چندمتغیره. انتشارات پیشتاز علم، تبریز، صفحات 146-129. 11) ولی‌پور، پروین، 1374. بررسی اقتصادی بنه. خلاصه مقالات اولین سمینار ملی بنه، 13 و 14 آبان‌ماه 1374، مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان ایلام. 12) Davis Desc, P. H, 1975. Flora of turkey.Vol: 4, Edinburgh. At the University Press. 13) EL- Moslimany, A. P., 1986. Ecology and late- Quaternary history of the Kurdo-Zagrosian Oak forse near Zribar, Western Iran. Vegetation,1986;1,55-63. 14) Ibrahim, I. H. and N. Nahiawi. 1982. Recent techniques for propagation pistachio rootstocks by seed followed by budding. ACSAD. Damascus, 21PP. 15) Ibrahim, I. H., N. Nahlawi and M. Nahlawi. 1984, Pistachio rootstocks studies under arid zonecondition. ACSAD. Izraa Reserch Ctation, Syria, 44PP. 16)Nasir,E., 1983. Flora of Pakistan, Anacardiaceae. No; 152. 17) Picchioni, G. A., S. Miyamoto and J.B. Story. 1990. Salt effects on growth and ion uptake of pistachio rootstock seedlings. Journal of the American Society for Horticultural Science, 115: 647-653. 18) Rechinger, K. H., 1990. Flora Iranica, Anacardiaceae. 19) Rulas-Garcia, S., 1990. Grafting methods in pistachio( pistacia veral) Proceeding of the Tropical Region, American Society for Horticultural science. Unda,23, 50-53. 20)Town send, C. C., 1980. Flora of Iraq. Vol: 4. Minstry of Agriculture and Agrarian Reform Republic of Iraq. 21) Walker, R.R., Torok Falvy, and M. H. Behboudian. 1987. Uptake and distribution of chloriade, Sodium and potassium ions and growth of salt-treated Pistachio plantas., Aus. J. of Agric .Res., 38: 383-394. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 695 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 498 |
||