اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات286
تعداد نشریات سازمان84
تعداد شماره‌ها3,028
تعداد مقالات33,882
تعداد مشاهده مقاله45,253,463
تعداد دریافت فایل اصل مقاله60,284,237
خدری, عرفان, اوستان, شاهین, ریحانی‌تبار, عادل. (1395). شاخص‌های پسماند همدماهای جذب- واجذب پتاسیم در برخی خاک‌های آذربایجان شرقی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 30(4), 427-442. doi: 10.22092/ijsr.2017.109261
عرفان خدری; شاهین اوستان; عادل ریحانی‌تبار. "شاخص‌های پسماند همدماهای جذب- واجذب پتاسیم در برخی خاک‌های آذربایجان شرقی". سامانه مدیریت نشریات علمی, 30, 4, 1395, 427-442. doi: 10.22092/ijsr.2017.109261
خدری, عرفان, اوستان, شاهین, ریحانی‌تبار, عادل. (1395). 'شاخص‌های پسماند همدماهای جذب- واجذب پتاسیم در برخی خاک‌های آذربایجان شرقی', سامانه مدیریت نشریات علمی, 30(4), pp. 427-442. doi: 10.22092/ijsr.2017.109261
خدری, عرفان, اوستان, شاهین, ریحانی‌تبار, عادل. شاخص‌های پسماند همدماهای جذب- واجذب پتاسیم در برخی خاک‌های آذربایجان شرقی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1395; 30(4): 427-442. doi: 10.22092/ijsr.2017.109261

شاخص‌های پسماند همدماهای جذب- واجذب پتاسیم در برخی خاک‌های آذربایجان شرقی

پژوهش های خاک
مقاله 6، دوره 30، شماره 4، اسفند 1395، صفحه 427-442    اصل مقاله (642.8 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijsr.2017.109261
نویسندگان
عرفان خدری1؛ شاهین اوستان* 2؛ عادل ریحانی‌تبار2
1دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز
2دانشیار دانشگاه تبریز
چکیده
تثبیت پتاسیم در خاک منجر به پدیده پسماند در همدماهای جذب-واجذب پتاسیم می­شود. لذا، با محاسبه شاخص­های کمی این پدیده می­توان شاخصی که بیشترین همبستگی را با میزان تثبیت پتاسیم نشان می­دهد، به­عنوان مناسبترین شاخص معرفی کرد. بدین منظور، 12 نمونه خاک با کانی‌شناسی رس مختلف از دشت تبریز و اطراف مرند جمع‌آوری گردید. سپس میزان تثبیت پتاسیم با استفاده از غلظت‌های 250 و 2500 میلی‌گرم پتاسیم بر کیلوگرم خاک مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. آزمایش‌های مربوط به همدمای جذب با اعمال 10 غلظت‌ اولیه 5 تا 250 میلی‌گرم پتاسیم بر لیتر انجام گرفت و همدمای جذب پتاسیم به‌دست ‌آمد. واجذب پتاسیم در غلظت اولیه 250 میلی‌گرم پتاسیم بر لیتر با استفاده از محلول زمینه (01/0 مولار کلرید کلسیم) و طی 10 مرحله انجام گرفت. نتایج نشان داد که میزان تثبیت پتاسیم با افزایش غلظت پتاسیم عصاره اشباع و میزان پتاسیم تبادلی خاک­ها به شدت کاهش یافت. معادله فروندلیچ برازش خیلی خوبی را به هر دو شاخه جذب و واجذب همدما­ها نشان داد. شاخص‌های مختلف پسماند همبستگی­های معنی­داری را با مقادیر درصد تثبیت پتاسیم به ازاء یک درصد رس نشان دادند. همچنین، با کنار گذاشتن خاک­های با مقادیر بزرگ شاخص پسماند، همبستگی­های معنی­داری بین مقادیر شاخص‌های پسماند و درصد تثبیت پتاسیم حاصل شد. بیشترین همبستگی با استفاده از شاخص بر مبنای توانβ معادله فروندلیچ به­دست آمد. 
کلیدواژه‌ها
تثبیت پتاسیم؛ درصد رس؛ کانی شناسی رس؛ معادله فروندلیچ
عنوان مقاله [English]
Hysteresis Indices of Potassium Sorption-Desorption Isotherms in Some Soils of East Azarbaijan Province, Iran
نویسندگان [English]
E. Khedri1؛ S. Oustan2؛ A. Reyhanitabar2
چکیده [English]
Potassium (K) fixation in soils creates hysteresis phenomenon between sorption and desorption branches of the isotherm. Therefore, the hysteresis index having highest correlation with K fixation might be introduced as the most proper index for this phenomenon. For this purpose, 12 soil samples with different clay mineralogy were selected from around Dasht-e-Tabriz and Marand regions. At first, K fixation of the soils was measured by addition of 250 and 2500 mg K/kg soil. Then, K sorption isotherms at 10 initial concentrations (5-250 mg K/L) and K desorption isotherms from the point corresponding to an initial concentration of 250 mg K/L were obtained using background solution (0.01 M CaCl2) in 10 desorption cycles. The results showed that the amount of K fixation sharply decreased with increasing the saturation extract K concentration as well as the exchangeable K content. Moreover, the data obtained from both sorption and desorption branches were best fitted to the Freundlich equation. All hysteresis indices showed significant correlations with percentage of K fixed per one percent of clay. Aside from soils with high hysteresis indices, significant correlations were found between values of hysteresis indices and percentages of K fixed. The highest correlation was observed for the hysteresis index based on β exponent of the Freundlich equation.
کلیدواژه‌ها [English]
Clay mineralogy, Clay percentage, Freunlich equation, Potassium fixation
مراجع
  1. بستانی ع و ثواقبی غ، 1390. بررسی ظرفیت تثبیت پتاسیم در تعدادی از خاک‌های زیر کشت نیشکر خوزستان. نشریه آب و خاک. جلد 25، شماره 5، صفحه‌های: 933 تا 982.
  2. حسین‌پور ع و پناهی م، 1389. گنجایش تثبیت پتاسیم و ویژگی‌های بار در شماری از خاک‌های آهکی استان همدان. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، علوم آب و خاک، شماره 52، صفحه‌های 65 تا 73.
  3. Allison, L.E., and C.D. Moodie.1965.Carbonate.p.1379-1400. In C.A. Black et al.(ed).Methods of Soil Analysis. Part 2. 1st ed. Soil Science Society of America, Madison, WI.
  4. Badraouri, M., and P. R. Bloom. 1989. The effects of wetting and drying cycles, temperature
  5. and extracting solutions on measured potassium fixation in soils of two regions of morocco. Communications in Soil Science and Plant Analysis. 20(13-14): 1353-1375.
  6. Barber, S. A. 1995. Soil Nutrient Bioavailability: A mechanistic approach. Wiley, New York.
  7. Barber, R.G. 1979.Potassium fixation in some Kenyan soils. Journal of Soil Science. 30:785-792.
  8. Barriuso, E., D.A. Laird, W.C. Koskinen, and R.H. Dowdy. 1994. Atrazine desorption from smectites. Soil Science Society American Journal. 58:1632–1638.
  9. Barre, P., Velde B., N.Catel 2007. Soil-plant potassium transfer: Impact of plant activity on clay minerals as seen from X-ray diffraction. Plant and Soil. Plant Soil 292:137-146.
  10. Bouabid, R, Badraoui M and Bloom PR, 1991. Potassium fixation and charge characteristics of soil clays. Soil Science society of America Journal. 55: 1493-1498.
  11. Braida, W.J., J.J. Pignatello, Y. Lu, P.I. Ravikovitch, A.V. Neimark, and B. Xing. 2003. Sorption hysteresis of benzene in charcoal particles. Environmental Science and Technology. 37:409–417.
  12. Chapman, H.D. 1965. Cation exchange capacity. p. 891-901. In C. A. Black (ed.) Methods of Soil Analysis. Part 2. 1st ed. Soil Science Society of America, Madison, WI.
  13. van der Marel H. W.1959.Potassium fixation, a beneficial soil characteristic for crop production. Z. Pflanzenernahr., Dung., Bodenkunde. 84:51-62.
  14. Choudhary, K., and B.Pasad.1997. Kinetics of potassium desorption from Inceptisols and Entisols. Journal of the Indian Society of Soil Science. 45(3):460-464.
  15. Dhaliwal A.K., R.K.Gupta, Y.Singh, and B.Singh. 2006. Potassium fixation and release characteristics of some benchmark soil series under rice-wheat cropping system in the indo-gangatic plains of northwestern India. Soil Science of Plant Analysis. 37(5&6): 827-845.
  16. Gee G.W., and D.Or 2002. Particle size analysis. p. 255-293. In J.H. Dane and G.C. Topp (eds). Methods of Soil Analysis. Part 4. 3rd ed. Soil Science Society of America, Madison, WI.
  17. Grewal, J.S., and J.S. Kanwar. 1975. Potassium and Ammonium Fixation in Indian Soils (A review). Indian Council of Agricultural Research. New Delhi, India.
  18. Grewal, J.S., and J.S. Kanwar. 1967. Potassium fixation in some soils of Punjab, Haryana and Himachal Pradesh. Journal of the Indian Society of Soil Science.15: 237-244.
  19. Giorgetti G., F. Talarico, S. Sandroni, and A. Zeoli. Provenance of Pleistocene sediments in the ANDRILL AND-1B drillcore: Clay and heavy mineral data. Global and Planetary Change. 69(3): 94–102.
  20. Hannan A, A.M. Ranjha, Rahmatullah, M. Waqas, and A. Niaz. 2007. Potassium adsorption characteristics of four different textured alkaline calcareous soils. Pakistan Journal Agricultural Sciences. 44: 242-247.
  21. Heroy D. C., S. A. Kuehl, S. L. Goodbred Jr. 2003. Mineralogy of the Ganges and Brahmaputra Rivers: implications for river switching and Late Quaternary climate change. Sedimentary Geology. 155: 343–359.
  22. Houba, V.J.G., I. Novozamsky, A.W.M. Huijbregts, and J.J. van der Lee. 1986. Comparison of soil extractions by 0.01 M CaCl2, by EUF and by some conventional extraction procedures. Plant and Soil. 96:433-437.
  23. Hundal L.S., N.S. Pasricha.1998. Adsorption-desorption kinetics of potassium as influenced by temperature and background anions. Geoderma. 83: 2 15-225.
  24. Huang, W., H. Yu, and W.J. Weber. 1998. Hysteresis in the sorption and desorption of hydrophobic organic contaminants by soils and sediments. 1. A comparative analysis of experimental protocols. Journal of Contamination Hydrology. 31:129–148.
  25. Jackson, M.L. 1956. Soil Chemical Analysis - advanced course. Published by the author, Dep. of Soil Science,Univ. of Wisconsin, Madison, WI.
  26. Joffe J. S. and L. Kolodny. Fixation of Potassium in soils. Soil Science Society American Proceedings. 1:187-191.
  27. Klages M.G. and R.W. Hopper.1982.Clay minerals in Northern Plains Coal Overburden as measured by X-ray diffraction. Soil Science Society American Journal. 46: 415-419.
  28. Limousin G., J.P. Gaudet, L. Charlet, S.Szenknect, V.Barthe`s and M. Krimissa. 2007. Sorption isotherms: A review on physical bases, modeling and measurement. Applied Geochemistry. 22: 249-275.
  29. Liu Y. J., D. A. Laird, and P. Barak.1997. Release and fixation of ammonium and potassium under long-term fertility management. Soil Science Society American Journal. 61:310-314.
  30. London, J. R.1991. Booker Tropical Soil Manual: A handbook for soil survey and agricultural land evaluation in the tropics and subtropics. Booker Agriculture International Ltd. New York.
  31. Ma, L., L.M. Southwick, G.H. Willis, and H.M. Selim. 1993. Hysteretic characteristics of atrazine adsorption-desorption by a sharkey soil. Weed Science. 41:627–633.
  32. Mallinsona D. J., B. Flowerb, A. Hineb, G. Brooks, R. M. Garzad. 2003. Paleoclimate implications of high latitude precession-scale mineralogic fluctuations during early Oligocene Antarctic glaciation: the Great Australian Bight record. Global and Planetary Change. 39: 2003 257–269.
  33. Martin H. W. and D. L. Sparks .1983.Kinetics of nonexchangeable potassium release from two coastal plain soils. Soil Science Society American Journal. 47:883-887.
  34. Matthews B. C. and P. H. T. Beckett.1962. A new procedure for studying the release and fixation of potassium ions in soil. The Journal of Agricultural Science. 58(1):59-64.
  35. Murashkina M.A., R.J. Southard, and G.S. Pettygrove. 2007. Silt and fine sand fractions dominate K fixation in soils derived from granitic alluvium of the San Joaquin Valley, California. Geoderma, 141: 283–293.
  36. Najafi-Ghiri, M. and A. Abtahi.2013.Potassium fixation in soil size fractions of arid soils.Soil & Water Research. 8(2): 49–55.
  37. Nelson, D. W. and L. E. Sommers. 1982. Total carbon, organic carbon, and organic matter. p.539-579. In A.L. Page et al. (eds). Methods of Soil Analysis. Part 2. 2nd ed. Soil Science Society of America, Madison, WI.
  38. Poss R., J. C. Fardeau, H. Saragoni, and P. Quantin.1991.Potassium release and fixation in Ferralsols (Oxisols) from Southern Togo. Journal of Soil Science. 42:649-660.
  39. Richards, L.A. 1954. Diagnosis and Improvement of Saline Alkali Soils, Agriculture, 160, Handbook 60. US Department of Agriculture, Washington DC.
  40. Rubio B. and F. Gil‐1995. Potassium fixation in suspensions of soils of Galicia (N.W. SPAIN). Communications in Soil Science and Plant Analysis. 26(3&4): 577-591.
  41. Sadusky M. C., D. L. Sparks, M. R. Noll, and G. J. Hendricks.1987. Kinetics and mechanisms of potassium release from sandy Middle Atlantic Coastal Plain soils. Soil Science Society American Journal. 51:1460-1465.
  42. Saha, U.K. and K. Inoue.1998. Hydroxy-interlayers in expansible layer silicates and their relation to potassium fixation. Clays and Clay Minerals 46(5):556-566.
  43. Sander M, Lu Y. and J.J. Pignatello. 2005. A thermodynamically based method to quantify true sorption hysteresis. Journal of Environmental Quality. 34: 1063-1072.
  44. Schneider A., R.Tesileanu, R.Charles and R Sinaj. 2013. Kinetics of soil potassium sorption–desorption and fixation. Communications in Soil Science and Plant Analysis. 44:837–849.
  45. Schneider A.1997. Release and fixation of potassium by a loamy soil as affected by initial water content and potassium status of soil samples. European Journal of Soil Science. 48: 263-271.
  46. Shaviv A., S. V. Mattigod, P. F. Pratt, and H. Joseph.1985.Potassium exchange in five Southern California Soils with high potassium fixation capacity. Soil Science Society American Journal. 49:1128-1133.
  47. Singh B. B. and J. P. Jones .1975.Use of sorption-isotherms for evaluating potassium requirements of plants. Soil Science Society American Proceedings. 39:881-886.
  48. Singh D., R.G. McLaren, and K.C. Cameron. 2006. Zinc sorption–desorption by soils: Effect of concentration and length of contact period. Geoderma. 137: 117–125.
  49. Sparks, D.L.1987. Potassium Dynamics in Soils. p.1-63. In Stewart, B.A.(ed.). Advances in Soil Sciences. Vol. 6. Springer-Verlag, New York.
  50. Verma K., S. Bhattacharya, P. Biswas, P. Shrivastava, M. Pandey, and N. C. Pant. 2014. Clay mineralogy of the ocean sediments from the Wilkes Land margin, east Antarctica: implications on the paleoclimate, provenance and sediment dispersal pattern. International Journal of Earth Sciences (Geol Rundsch). 103:2315-2326.
  51. Xiangke, W., Wenming, D., Zhi, L., Jinzhou, D., Zuyi, T., 2000. Sorption and desorption of radiocesium on red earth and its solid components: relative contribution and hysteresis. Applied Radiation and Isotopes. 52: 813–819.
  52. Zhu, H., and H.M. Selim. 2000. Hysteretic behavior of metolachlor adsorption-desorption in soils. Soil Science. 165:632–645.
  53. Zörb C., Senbayram M., E. Peiter.2014. Potassium in agriculture–Status and perspectives. Journal of Plant Physiology. 171(9):656-669.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 876
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,080


counter
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب