| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,873 |
| تعداد مقالات | 32,555 |
| تعداد مشاهده مقاله | 42,418,463 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,194,067 |
حد بهرهبرداری مجاز تیپ‌های گیاهی در مراتع کوهستانی هندوان آذربایجان غربی | ||
| تحقیقات مرتع و بیابان ایران | ||
| مقاله 9، دوره 23، شماره 3، مهر 1395، صفحه 527-542 اصل مقاله (500.93 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijrdr.2016.107610 | ||
| نویسندگان | ||
| جواد معتمدی* 1؛ سعیده توپچی زادگان2 | ||
| 1استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه ارومیه، ایران | ||
| 2دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه ارومیه، ایران | ||
| چکیده | ||
| تعیین حد بهرهبرداری مجاز رویشگاه‌های مرتعی یکی از ملزومات اساسی به منظور محاسبه ظرفیت چرا در طرح‌های مرتعداری است. معیارها و شاخص‌های مختلفی به منظور تعیین حد بهرهبرداری مجاز رویشگاه‌های مرتعی ارائه و بکار گرفته شده است که سه معیار وضعیت مرتع، گرایش مرتع و حساسیت خاک به فرسایش، کاربرد بیشتری نسبت به دیگر معیارها دارد. بر همین اساس در پژوهش حاضر با مد نظر قرار دادن معیارهای ذکر شده، حد بهرهبرداری مجاز تیپ‌های گیاهی در مراتع کوهستانی هندوان خوی تعیین گردید. برای این منظور ابتدا نقشه تیپ‌های گیاهی بر اساس نمود ظاهری در مقیاس 25000: 1 تهیه شد. سپس با اندازه‌گیری پوشش گیاهی در داخل 60 پلات یک متر مربعی که به فواصل 10 متر از یکدیگر در امتداد ترانسکت‌های 100 متری مستقر شده بودند، وضعیت تیپ‌های گیاهی بر اساس نسخه اصلی روش چهار فاکتوری تعیین و گرایش وضعیت آنها نیز بر مبنای ترازوی گرایش مشخص گردید. همچنین با استناد به نقشه حساسیت خاک به فرسایش مراتع مورد بررسی، کلاس شایستگی حساسیت خاک به فرسایش هر یک از تیپ‌های گیاهی تعیین گردید. در گام بعد با مد نظر قرار دادن وضعیت و گرایش تیپ‌های گیاهی و کلاس شایستگی حساسیت خاک به فرسایش آنها و همچنین با در نظر گرفتن این نکته که حداکثر حد بهرهبرداری در هر منطقه آب و هوایی به منظور حفظ سلامت مرتع، متفاوت پیشنهاد می‌شود؛ حد بهرهبرداری مجاز هر یک از تیپ‌های گیاهی تعیین گردید. حداکثر حد بهرهبرداری از تیپ‌های گیاهی مورد بررسی که معرف مراتع کوهستانی منطقه رویشی نیمه استپی است، در بهترین شرایط از نظر مقادیر شاخص‌های هر یک از معیارهای مذکور، 40 درصد در نظر گرفته شد و با توجه به محدودیت شاخص‌ها، مقدار ضریب مذکور در دیگر تیپ‌های گیاهی تعیین گردید. بر مبنای نتایج، در 4/21 درصد از مراتع منطقه می‌توان حد بهرهبرداری 40 درصد، در 6/13 درصد از مراتع، حد بهرهبرداری 30 درصد، در 3/19 درصد از مراتع، حد بهرهبرداری 25 درصد و در 6/27 درصد، حد بهرهبرداری 15 درصد اعمال نمود. در 1/18 درصد از مراتع منطقه به دلیل وضعیت ضعیف، گرایش منفی و خاک حساس به فرسایش، حد بهرهبرداری صفر در نظر گرفته شد و به عنوان غیر قابل بهرهبرداری تلقی گردید. در بیشتر اراضی مرتعی مورد بررسی، آنچه به عنوان عامل محدود کننده عمل کرده و سبب شده که حد بهرهبرداری مجاز مراتع مذکور، به مقدار کم برآورد شود، وضعیت و گرایش مراتع بوده است. بنابراین در انتخاب معیارهای موثر بر حد بهرهبرداری و تعیین حد بهرهبرداری مجاز برای رویشگاه‌های مرتعی باید دقت لازم به عمل آید و علاوه بر سلامت گیاه، به وضعیت و گرایش مرتع و به عبارت دیگر سلامت اکوسیستم نیز باید توجه گردد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حد بهرهبرداری مجاز؛ وضعیت مرتع؛ گرایش مرتع؛ حساسیت خاک به فرسایش | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Allowable use of plant types in mountainous rangelands of Hendovan in West Azerbayjan | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Javad Moetamedi1؛ saeedeh Toupchizadegan2 | ||
| چکیده [English] | ||
| Determining the allowable use is one of the basic requirements to calculate the grazing capacity in range management plans. In this study, initially, the range condition and trend of vegetation types and the suitability class of soil susceptibility to erosion were determined. Then, the allowable use was determined for each vegetation type regarding the mentioned indices and that the allowable use in each climate region is recommended differently to maintain rangeland health. The maximum allowable use for the study rangelands, representing mountainous semi-steppe, was calculated to be 40%. The allowable use of other vegetation types was determined regarding the limitations of indices. According to the results, the allowable use was calculated to be 40%, 30%, 25%, and 15% for 21.4%, 13.6%, 19.3%, and 27.6% of the study rangelands, respectively. Around 18.1% of the study rangelands were classified as non-utilizable due to the poor range condition, negative trend and the soil susceptible to erosion. In most areas, poor range condition and negative trend acted as a limiting factor and led to a low estimate of allowable use. Therefore, care must be taken in selecting the indices affecting the allowable use of range habitats and in addition to plant health, range condition and trend as well as ecosystem health should be considered. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Allowable use, range condition, range trend, soil sensitivity to erosion | ||
| مراجع | ||
|
Ahmadi. H., 2006. Applied geomorphology University of Tehran Press, 614p. Arzani, H., 2007. A framework for rangeland monitoring in Iran: Developing a manual of ground vegetation measurements. In: Proceeding of the expert consultation on range monitoring including under forest systems in the Near East, 26-28 Nov., Cairo, Egypt, 1-43pp. Arzani, H., Ahmadi, H., Jafari, M., Azarnivand, H., Salajegheh, A. and Tavili, A., 2008. Manual of determining criteria and index assessment range suitability. Forests, Rnge and Watershed Organization of I.R.Iran, 40p. Arzani, H., Moosavi, A. R. and Azhdari, Gh., 2009. Final report project of classification rangelands of Taleghan for multiple use due to arrive sustainable management. Faculty of Natural Resources, University of Tehran, 135p. Azhdari, GH., Arzani, H., Tavili, A. and Feghhi, J. 2009. Determining criteria of utilization level in different types of Taleghan rangelands. Journal of range and watershed management (Iranian Journal of Natural Resources), 62 (3): 329-341. Baghestani, N., Arzani, H. and Nikkhah, H., 2005. Study of grazing intensities on goat’s intake and performance in the Nir steppic rangelands of Yazd province. Iranian Journal of Pajouhesh Va Sazandgi , 69:84-96. Galt, D., Molinar, F., Navarro, J., Joseph, J. and Holechek, J., 2000. Grazing capacity and stocking rate. Journal of Range Management, 22(6): 7-11. Heady, H. F. and Child, R. D., 2000. Rangeland ecology and management. Westview Press, Boulder, Colorado, USA, 540p. Holechek, J. L., Pieper, R. D. and Herbel, C. H., 2004. Range management (principles and practices). (5nd ed.), Prentice Hall, Englewood Cliff, 587p. Johnston, P. W., McKeon, G. M. and Day, K. A., 1996. Objective "safe" grazing capacities for southwest Queensland Australia: Development of a model for individual properties. Rangeland Journal 18(2):244-258. Lacey, J., Williams, E., Rolleri, J. and Marlow, C., 1994. A guide for planning, analyzing and balancing forage supplies with livestock demend. Montano State University, 13-101pp. Lyons, R. K. and Machen, R. V., 2001. Stocking rate, the key grazing management decision. Texas Agriculture Extension Service, The Texas A & M University System. Mesdaghi, M., 2004. Range management in Iran. University of Emam Reza Press, 333p. Moghadam, M. R., 2011. Range and range management. University of Tehran Press, 470p. Motamedi, J., 2011. A model of estimating short-term and long-term grazing capacity for animal and rangeland forage equilibrium. Ph.D. thesis, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran, 352p. Ohlenbusch, P. D. and Watson, S. L., 1994. Stocking rate and grazing management. Kansas State University Agriculture Experiment Station and Cooperative Extnsion Service. Scattini, W. J., Orr, D. M., Miller, C. P., Holmes, W. E. and Hall, T. J., 1990. Managing native grassland. 52-72. In: Burrowes, W. H., Scanlan, J. C. & Rutherford, M. T., eds., Native pasture in Queensland, the resource and their management. Queensland Department of Primary Industries, Quensland Government, Brisbane, Australia. Society for Range Management, 1989. A Glossary of Terms Used in Range Management. Society for Range Management, Denver, Colorado, 65p. Stoddart, L.A., Smith, A.D. and Box, T.W., 1975. Range management. McGraw-Hill Book Company, New York, 532p. Tewari, V. P. and Arya, R., 2005. Degradation of arid rangelands in Thar Desert, India: a review. Arid Land Research and Management, 19:1-12. Tupchizadeghan, S., 2014. Assessing the suitability rangeland of Hendovan grazing animal. M.Sc. thesis in Engineering of Natural Resources- Range Management, University of Urmia, 98p. United States Department of Agriculture-Natural Resources Conservation Service, 1997. National range and pasture handbook. Washington, DC. Vallentine, J. F., 2001. Grazing Management. Academic Press, New York, 657p. White, L. D. and McGinty, A., 1997. Stocking rae decisions. Taxas A & M Agriculture Expansion Service Publication, B-5036. Winder, J. A., Bailey, C., Thomas, M. and Holechek, J., 2000.Breed and stocking rate effects on Chihuahuan desert cattle production. Journal of Range Management, 53(1):32-38. Woods, G., 1992. Property and grazing management. 40-53. In: Simpson, J., ed., Rangeland management in Western New South Wales. NSW Agriculture. Zheng, G. G., Tian, G. L., Xing, Y. L. and Fu, J. N. 2006. A new approach to grassland management for the arid Aletai region in Northern China. The Rangeland Journal, 28:97-104. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 650 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 488 |
||