| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,846 |
| تعداد مقالات | 32,300 |
| تعداد مشاهده مقاله | 41,387,075 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,562,164 |
مدل‌سازی اقلیمی رخداد بیابان‌زایی در حوضه کویر حاج علی قلی | ||
| تحقیقات مرتع و بیابان ایران | ||
| مقاله 7، دوره 23، شماره 3، مهر 1395، صفحه 499-515 اصل مقاله (898.4 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijrdr.2016.107607 | ||
| نویسندگان | ||
| سید حجت موسوی* 1؛ عباسعلی ولی2؛ ابولفضل رنجبر فردویی2 | ||
| 1استادیار، گروه جغرافیا و اکوتوریسم، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران | ||
| 2دانشیار، گروه مهندسی علوم بیابان، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران | ||
| چکیده | ||
| بیابان‌زایی تغییر در خصوصیات خاک، پوشش گیاهی و اقلیم یک منطقه است که منجر به اتلاف فعالیت‌های پایدار و اساسی تداوم حیات اکوسیستم می‌شود. این پدیده بر مناطق خشک سراسر جهان اثرات سوء داشته و یکی از علل عمده فشار بر جوامع زیستی است. از این رو پژوهش حاضر سعی دارد تا با استفاده از روش تلفیقی مدل‌های آماری و تکنیک سیستم اطلاعات جغرافیایی، رخداد بیابان‌زایی حوضه کویر حاج علی قلی را براساس شاخص‌های اقلیمی نظیر دما، بارش، تبخیر‌و‌تعرق پتانسیل، رطوبت نسبی، ساعات آفتابی، وضعیت اقلیمی، خشکسالی و حداکثر سرعت باد غالب؛ مدل‌سازی و پهنه‌بندی نماید. جهت مدل‌سازی از روش آنالیز رگرسیون چند متغیره گام به گام بهره‌گیری، و مقدار ضریب تبیین به عنوان دامنه تاثیر شاخص‌ها در فرایند بیابان‌زایی در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از رابطه سنجی، حداکثر ارتباط معنی‌دار رخداد بیابان‌زایی با پهنه اقلیمی خشک با ضریب تبیین 999/0 و خطای برآورد 033/0 را نشان می‌دهد. سایر نتایج شامل مدل اقلیمی بیابان‌زایی و نقشه پهنه‌بندی منطقه از پهنه بیابان‌زایی خیلی شدید تا پهنه فاقد بیابان‌زایی است، بطوریکه پهنه بیابان‌زایی خیلی شدید وسعتی معادل 75/679 کیلومترمربع از تخریب اراضی فعلی را به خود اختصاص داده و امکان افزایش تا 11/5668 کیلومترمربع را دارد. پهنه بیابان‌زایی شدید نیز که 22/5 کیلومترمربع از وسعت تخریب اراضی فعلی را دربرگرفته است، می‌تواند تا 86/933 کیلومترمربع توسعه یابد. نتایج حاصل از اعتبارسنجی مدل اقلیمی و نقشه پهنه‌بندی، روند نزولی شاخص ارزیابی دقت را از پهنه خیلی شدید به پهنه فاقد بیایان‌زایی نشان داده و بیانگر دقت لازم مدل مزبور می‌باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بیابان‌زایی؛ مدل‌سازی؛ شاخص‌های اقلیمی؛ کویر حاج علی قلی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Climate Modelling of Desertification in Haj Ali Gholi Playa | ||
| نویسندگان [English] | ||
| seyed hojat Mousavi1؛ Abasali vali2؛ Abolfazl Ranjbar Fordoye2 | ||
| چکیده [English] | ||
| Desertification is defined as rapid change in vegetation cover, plant community composition, hydrologic conditions, soil properties, or climate conditions, which results in an overall loss of ecosystem services and poses serious threats to sustainable livelihoods. The process represents one of the most threatening environmental hazards due to the large amount of people and land at risk. Therefore, this research was aimed to modeling of desertification and zonation of Haj Ali Gholi Playa according to the climate parameters such as temperature, rainfall amount, evapotranspiration potential, number of sunny hours, climate condition, drought (aridity), and maximum prevailing wind speed, using GIS technique and statistical methods. The modeling was performed using stepwise multiple regression analysis. According to the results, maximum significant relationship was found among desertification classes and dry zone with a determination coefficient of 0.999 and STD error of estimate of 0.033 (α ≥ 0.01). Other results are included the zonation map of desertification in the study area from very high zone to no-desertification zone, so that, the very high desertification zone is included about 679.75 km2 (%92.66) of present land degradation and has the possibility of increasing up to 5668.11 km2. In addition, the high desertification zone, covering about 5.22 km2 (%0.44) of present land degradation, can develop to 933.86 km2. The obtained results from validation test of the model show the descending trend of accuracy assessment index from the very high desertification zone to the no-desertification zone, indicating the necessary accuracy of the model. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| desertification, modeling, Climate Indexes, Haj Ali Gholi Playa | ||
| مراجع | ||
|
Adamo, S. B., and Crews-Meyer, K. A., 2006. Aridity and desertification: Exploring environmental hazards in Ja´chal, Argentina. Journal of Applied Geography, 26: 61–85. Ahmadi, H., 2008. Applied geomorphology (Desert-Wind Erosion). Tehran, University of Tehran Press, 706p. Alavi Panah, S. K., Ehsani, A. H., and Omidi, P., 2004. A Study of Desetification and Changes of Damghan Playa Lands Using Multy Specteral and Multy Temporal Data. Desert, 9(1): 143-154. Alizadeh, A., 2010. Principles of Applied Hydrology. Mashhad, Astan Ghods Razavi Press, Edition 31, 911p. Amiraslani, F., and Dragovich, D., 2011. Combating desertification in Iran over the last 50 years: An overview of changing approaches. Journal of Environmental Management, 92: 1-13. Bakra, N., Weindorf, D. C., Bahnassy, M. H., and El-Badawi, M. M., 2012. Multi-temporal assessment of land sensitivity to desertification in a fragile agro-ecosystem: environmental indicators. Journal of Ecological Indicators, 15: 271–280. Blaikie, P., and Brookfield, H., 1987. Land degradation and society. London: Longman. 1–4. In: Barrow, C.J. (Eds,) 1991. Land Degradation: Development and Breakdown of Terrestrial Environments. Cambridge University Press, Cambridge. D’Odorico, P., Bhattachan, A., Davis, K. F., Ravi, S., and Runyan, C. W., 2012. Global desertification: drivers and feedbacks. Journal of Advances in Water Resources, 51: 326-344. Dawelbait, M., and Morari, F., 2012. Monitoring desertification in a Savannah region in Sudan using Landsat images and spectral mixture analysis. Journal of Arid Environments, 80: 45-55. Duanyang, X., Chunlei, L., Dafang, Z., and Jianjun, P., 2011. Assessment of the relative role of climate change and human activities in desertification: A review. Journal of Geographical Sciences, 21(5): 926-936. Millan, M. M., Estrela, M. J., Sanz, M. J., Mantilla, E., Martin, M., Pastor, F., Salvador, R., Vallejo, R., Alonso, L., Gangoiti, G., Ilardia, J. L., Navazo, M., Albizuri, A., Artinano, B., Ciccioli, P., Kallos, G., Carvalho, R. A., Andres, D., Hoff, A., Werhahn, J., Seufert, G., and Versino, B., 2005. Climatic Feedbacks and Desertification: The Mediterranean Model. Journal of Climate, 18: 684-701. Mousavi, S. H., Vali, A. A., Moayeri, M., and Ranjbar, A., 2013. Monitoring of desertification condition in Haj Ali Gholi playa (1987 - 2006). Journal of Quantitative Geomorphological Researches, 1(4): 85-102. Mousavi, S. H., Moayeri, M., Vali, A. A., Ranjbar, A., Iravani, M. R., and Ghazavi, R., 2013. Geomorphological mapping of processes and forms in Haj Ali Gholi playa, Central Iran. Journal of Social Issues & Humanities, 1(4): 9-13. Qi, Y., Chang, Q., Jia, K., Liu, M., Liu, J., and Chen, T., 2012. Temporal-spatial variability of desertification in an agro-pastoral transitional zone of northern Shaanxi Province, China. Journal of Catena, 88: 37–45. Rubio, J. L., and Bochet, E., 1998. Desertification indicators as diagnosis criteria for desertification risk assessment in Europe. Journal of Arid Environments, 39: 113–120. Salvati, L., and Bajocco, S., 2011. Land sensitivity to desertification across Italy: Past, present, and future. Journal of Applied Geography, 31: 223-231. Santini, M., Caccamo, G., Laurenti, A., Noce, S., and Valentini, R., 2010. A multi-component GIS framework for desertification risk assessment by an integrated index. Journal of Applied Geography, 30: 394-415. Shahryari, A. R., Parvari, S. H., and Bahi, M. J., 2009. Mapping of desertification by ESAs Methods. Forest and Range, 81: 13-20. Sun, D., Dawson, R., Li, H., and Li, B., 2005. Modeling desertification change in minquin county, China. Journal of Environmental Monitoring and Assessment, 108: 169–188. UNCCD., 1994. United Nations Convention to Combat Desertification, Intergovernmental Negotiating Committee for a Convention to Combat Desertification, Elaboration of an International Convention to Combat Desertification in Countries Experiencing Serious Drought and/or Desertification, Particularly in Africa. U. N. Doc. A/AC.241/27, 33 I.L.M.1328. New York: United Nations. UNCCD, 2013. Economic and Social Impacts of Desertification. 2nd Scientific Conference of Land Degradation and Drought, 9-12 April, Bonn, Germany, 68p. Wang, T., and Zhu, Z., 2003. Study on sandy desertification in China: 1. Definition of sandy desertification and its connotation. Journal of Desert Research, 23(3): 209–214. Wang, X., Chen, F., and Dong, Z., 2006. The relative role of climatic and human factors in desertification in semiarid China. Journal of Global Environmental Change, 16: 48–57. Wang, X., Eerdun, H., Zhou, Z., and Liu, X., 2007. Significance of variations in the wind energy environment over the past 50 years with respect to dune activity and desertification in arid and semiarid northern China. Journal of Geomorphology, 86: 252–266. Xue, X., Guo, J., Han, B., Sun, Q., and Liu, L., 2009. The effect of climate warming and permafrost thaw on desertification in the Qinghai–Tibetan Plateau. Journal of Geomorphology, 108: 182–190. Zehtabian, Gh.R., and Rafiei Emam, A., 2003. ESAs, a new method for assessment and mapping of areas sensitive to desertification. Desert, 8(1): 121-126. Zehtabian, Gh.R., Khosravi, H., and Masoudi, R., 2014. Models of desertification assessment (Criteria and Indices). Tehran, University of Tehran Press, 260p. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 576 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 511 |
||