| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 3,029 |
| تعداد مقالات | 33,886 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,255,578 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 60,381,650 |
بررسی رویشگاه‌های بادامک (Amygdalus scoparia Spach.) در استان قم به‌منظور دستیابی به عوامل اصلی اکولوژیک در ظهور آنها | ||
| تحقیقات جنگل و صنوبر ایران | ||
| مقاله 8، دوره 19، شماره 4 - شماره پیاپی 46، دی 1390، صفحه 542-523 اصل مقاله (290.34 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijfpr.2011.107516 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین توکلی نکو* 1؛ عباس پورمیدانی2؛ سیدمهدی ادنانی2؛ خسرو ثاقب‌‌طالبی3 | ||
| 1مربی پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قم | ||
| 2مربی پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قم. | ||
| 3دانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور | ||
| چکیده | ||
| این تحقیق با استفاده از بررسی نقشه‌های تیپولوژی استان قم در سه منطقه معرف از رویشگاه‌های بادامک (Amygdalus scoparia Spach.) اجرا گردید. در هر منطقه با توجه به شکل زمین (یال، دامنه و دره) و جهت جغرافیایی (شمال، جنوب، شرق و غرب) نمونه‌برداری و ویژگیهای رویشگاهی، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و خصوصیات کمّی و کیفی بادامک مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که تراکم درختچه‌های بادامک در دامنه‌ها بیشتر بود. از نظر ارتفاع، قطر تاج، مساحت تاج‌پوشش و مساحت تاج‌پوشش در واحد سطح، درختچه‌های موجود در دره‌ها وضعیت بهتری داشتند و مقادیر آن برای دامنه بیشتر از یال‌ها بود. از نظر رشد سالانه درختچه‌ها، با اندازه‌گیری فاصله میان‌گره‌ها و محاسبه رشد طولی شاخه در سال جاری، بیشترین مقادیر در دره‌ها و پس از آن در دامنه‌ها و یال‌ها مشاهده شد. همچنین جهت جغرافیایی نقش مهمی در پراکنش بادامک نشان داد، به‌طوری که بیشترین تراکم درختچه‌ها در شیب‌های جنوبی و شرقی و کمترین مقدار آن در شیب‌های شمالی و غربی مشاهده گردید. همچنین از دیگر عوامل مؤثر بر پراکنش بادامک شرایط خاک و به‌ویژه بافت خاک بود که در مواردی که خاک با بافت متوسط تا سبک همراه با سنگریزه وجود داشت، تراکم درختچه‌های بادامک بیشترین مقدار بود. تأثیر عوامل ترکیبی شکل زمین و جهت جغرافیایی بر میانگین ارتفاع، مساحت تاج‌پوشش درختچه و رشد سال جاری، در دره‌های شرقی، جنوبی و شمالی بیشترین مقدار و پس از آن دامنه‌های شرقی قرار گرفتند. ضرایب همبستگی بین صفات نشان داد که میانگین مساحت تاج‌پوشش در واحد سطح با ارتفاع منطقه از سطح دریا و مشخصه‌های رشد سال جاری و تراکم برگ با میزان رس همبستگی مثبت و معنی‌داری داشته و این مشخصه با درصد آهک خاک رابطه‌ای منفی و معنی‌دار داشت. ضریب همبستگی فسفر و پتاسیم با بیشتر مشخصه‌های رویشی دارای همبستگی منفی و البته غیرمعنی‌دار بود. در تجزیه مؤلفه‌های اصلی در مؤلفه اول بیشترین تأثیر مثبت را پتاسیم و فسفر و بیشترین تأثیر منفی را درصد شن و اسیدیته خاک بر ظهور بادامک نشان دادند. درصد لای با مؤلفه دوم همبستگی منفی و معنی‌داری نشان داد و میزان کربن آلی با مؤلفه سوم همبستگی مثبت و معنی‌داری داشت. این مورد اهمیت نقش این سه مؤلفه را در ارزیابی توان رویشگاه و تأثیر عوامل اکولوژیک بر ظهور و توسعه رشد درختچه‌های بادامک نشان داد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بادامک (Amygdalus scoparia Spach.)؛ عوامل اکولوژیک؛ نیاز رویشگاهی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Impact of some important ecological factors on presence of Mountain Almond (Amygdalus scoparia Spach.) in Qom province, Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| توکلی نکویی Tavakoli Neko1؛ Abbas Pourmeydani2؛ Seyyed Adnani2؛ Khosro Sagheb-Talebi3 | ||
| 1Senior research expert, Research Center of Agricultural and Natural Resources of Qom province Pourmeydani | ||
| 2Senior research expert, Research Center of Agricultural and Natural Resources of Qom province | ||
| 3Associate Prof., Research Institute of Forests and Rangelands | ||
| چکیده [English] | ||
| This investigation was carried out in three distribution regions of Mountain Almond using typology maps in Qom province, central Iran. In each region, three landforms including slope, valley and ridge with four geographical aspects (north, east, south and west) were selected and physico-chemical soil properties, as well as some qualitative and quantitative characteristics of almonds were studied. Results showed that the maximum density of almond was found on slopes, whereas the maximum height, crown diameter, annual height increment and canopy cover were measured in valleys. Geographical aspect showed an important role on characteristics of almond, hence the maximum density of this species was observed on south and east aspects. In addition, the highest presence of almond was obvious on sites with light soils (moderate texture). Principle Component Analysis (PCA) indicated that potassium, phosphorus and lime showed the highest positive relation with both vectors (one and two), while the soil texture parameters (clay, sand and loam) showed negative relation with the second vector. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Mountain Almond (Amygdalus scoparia Spach.), ecological factors, habitat needs | ||
| مراجع | ||
|
- ادنانی، م.، خاکدامن، ح.، رحمتی‌زاده، الف. و باقری، ح.، 1383. شناخت مناطق اکولوژیک کشور، تیپ‌های گیاهی منطقه قم- اراک. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 163 صفحه. - الوانی‌نژاد، س.، 1378. بررسی عوامل مؤثر بر پراکنش گونه بادام کوهی (A. scoparia) در دو منطقه مختلف استان مرکزی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، 144 صفحه. - ایران‌نژاد پاریزی، م.، 1374. بررسی اکولوژیک جوامع گونه‌های طبیعی بادام در استان کرمان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، 145 صفحه. - ایران‌منش، ی. و جهانبازی گوجانی، ح.، 1386. مقایسه جنگل‌کاری بادام کوهی در دو دامنه شمالی و جنوبی جنگلهای تخریب یافته استان چهارمحال و بختیاری. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 15 (1): 31-19. - جهانبازی گوجانی، ح.، ایران‌منش، ی. و طالبی، م.، 1386. بررسی میزان رویش 15 ساله مشخصه‌های کمی جنگل‌کاری با بادام اسکوپاریا در مناطق تخریب یافته جنگلهای استان چهارمحال و بختیاری. همایش ملی آینده جنگلهای ایران، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، شماره 381: 512. - سالاریان، ع.، متاجی، الف. و ایران‌منش، ی.، 1387. بررسی نیاز رویشگاهی بادامک در جنگلهای زاگرس، مطالعه موردی رویشگاه کره‌بس استان چهارمحال و بختیاری. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 16 (4): 542-528. - طباطبایی، م.، 1382. رویشگاه‌های ایران (جلد اول، از دریای خزر تا دریای عمان). نشر آموزش کشاورزی، 324 صفحه. - گودرزی، غ.، 1387. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی بررسی نیاز رویشگاهی بادامک در استان مرکزی. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 91 صفحه. - محمودی، ج.، زاهدی امیری، ق.، عادلی، ا. و رحمانی، ر.، 1384. شناسایی گروه‌های اکولوژیک گیاهی و ارتباط آنها با ویژگیهای خاک در جنگلهای جلگه‌ای کلارآباد. مجله منابع طبیعی ایران، 58 (2): 361-351. - مظفریان، و.، 1383. درختان و درختچه‌های ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، 661 صفحه. - میرزایی، م.، 1379. بررسی پوشش گیاهی و ارزشگذاری اکولوژیکی ناحیه نیمه‌بیابانی جنوب‌غربی استان قم (منطقه پلنگ‌دره). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم، دانشکده علوم پایه، 125 صفحه. - Browicz, K. and Zohary, D., 1995. The genus Amygdalus L. (Rosaceae): species relationships, distribution and evolution under domestication. Gentic, Resourses and crop evolution, 43 (3): 229-247. -Denisov, V.P., 1982. Distribution and variability of the wild almonds of Azerbaidzhan. Byuleten- Vsesoyuznogo-ordena-Lenina-I-Ordena- Druzhby - Narodov- Nauchno-Issledovatel skogo. Instituta Rastenievodstva. Imeni-N-I-Vavilova-No. 126: 9- 42. - Gorttapeh, A.H., Hasani, M.H. and Ranji, H., 2006. Recognition and ecological investigation of almond species (Amygdalus spp.) in west Azerbaijan province. IV international symposium on pistachios and almond. Acta Hort. (ISHS), 726: 253-258. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,487 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 684 |
||