3دانشیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
4استادیار، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان
5دانشجوی دکتری آبخیزداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه هرمزگان و مربی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان
چکیده
دو عامل میزان هزینه و صرف زمان، مستقیما با برآوردهای دقیق از میزان رواناب حوزههای آبخیز مرتبط است. اطلاع دقیقتر از وضعیت بارش رواناب در یک حوضه علاوه بر تسهیل در تصمیمگیریهای مدیران حوضه در برنامههای آتی، گامی در جهت حفظ منابع طبیعی در راستای توسعه پایدار خواهد بود. در این پژوهش بهمنظور دستیابی بهینه به میزان رواناب در حوزه آبخیز شفارود، ابتدا دادههای بارندگی چهار ایستگاه بارندگی در طی سالهای 1998 تا 2011 جمعآوری شد و به همراه سایر نقشههای تهیه شده از منطقه مورد مطالعه چون DEM، کاربری اراضی و خاکشناسی بهعنوان دادههای ورودی در قالب مدل SWAT به نرمافزار داده شد. پس از اجرای مدل، بهمنظور برررسی عدم قطعیت دادهها و دستیابی به دقیقترین شبیهسازی از الگوریتمهای SUFI-2 و GLUE در نرمافزار SWAT-CUP استفاده شد. بدین ترتیب که سه سال اولیه (2000-1998) از دادههای بارندگی برای warm-up و هفت سال بعدی (2007-2001) برای مرحله واسنجی و چهار سال انتهایی (2011-2008) نیز برای مرحله صحتسنجی در نظر گرفته شدند. در نهایت با انجام شبیهسازیهای متعدد، عدم قطعیت دادهها با مقادیر بهدست آمده برای عوامل P-factor و R-factor و ضرایب R2 و NS مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد، دقت شبیهسازی الگوریتم SUFI-2 (0.85=R2 و 0.74=NS) در برآورد میزان رواناب حوضه از الگوریتم GLUE (0.82=R2 و 0.71=NS) بیشتر است.
1Professor, Faculty of Environmental Planning Management and Education, University of Tehran, Iran
2Associate Professor, Faculty of Range and Watershed Management, University of Tehran, Iran
3Associate Professor, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
4Assisstant Professor, Faculty of Agriculture, University of Hormozgan, Iran
5PhD Student in Watershed Management, Faculty of Agriculture, University of Hormozgan, Iran and Scientific Board, Faculty of Natural Resources,University of Guilan, Iran
چکیده [English]
Two factors of cost and time are related directly to the accurate estimate of runoff in the watersheds. More detailed information on the status of rainfall runoff also facilitate decisions on future programs for watershed managers, a step towards the preservation of natural resources for sustainable development. In this study, in order to achieve optimal amount of runoff in the Shafaroud watershed, first significant rainfall data of four stations during 1998 to 2011 were collected and combined with other maps of the study area, such as DEM, land use and soil as input data in the form of SWAT model was software. After running the model, the SUFI-2 and GLUE algorithms in SWAT-CUP program used to evaluate the data uncertainty and the most accurate simulation. The first three years (1998-2000) of rainfall data for warm-up and the next 7 years (2001-2007) for the calibration and final 4 years (2008-2011) were used for the validation. Finally, with multiple simulations, the uncertainty of the parameters assessed with P-factor, R-factor, and NS coefficients. The results indicated in runoff simulation, the SUFI2 algorithm ( =0.85, NS=0.74) is more accurate than GLUE algorithm ( =0.82, NS=0.71).