| تعداد نشریات | 283 |
| تعداد نشریات سازمان | 81 |
| تعداد شماره‌ها | 2,729 |
| تعداد مقالات | 31,083 |
| تعداد مشاهده مقاله | 29,351,518 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,371,798 |
امکان سنجی استفاده از روشهای تصمیمگیری چندشاخصه جبرانی در اولویتبندی سناریوهای مدیریتی حوزه آبخیز چهلچای استان گلستان | ||
| پژوهش های آبخیزداری | ||
| مقاله 8، دوره 27، شماره 4 - شماره پیاپی 105، دی 1393، صفحه 67-79 اصل مقاله (893.89 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/wmej.2015.106915 | ||
| چکیده | ||
| تصمیمگیری برای مدیریت یکپارچه حوزهآبخیز به دلیل وجود معیارها و شاخصهای متعدد تصمیمگیری مسائل پیچیدهایی هستند. برای دسترسی به یک هدف مشخص راهحلهای مختلفی وجود دارد که هر یک ارجحیتهای مختلفی را برای مسائل مختلف همچون فیزیکی، زیست محیطی، اقتصادی- اجتماعی، سیاسی تامین مینمایند. این الزامات طبعا موجب استفاده از روش تصمیمگیری چند معیاره میشود که هدف آن انتخاب یک گزینه از بین گزینههای موجود مد نظر است. حل مسائل تصمیمگیری چند معیاره دارای پیچیدگی است، بهویژه آنکه اغلب معیارهای مزبور با یکدیگر تضاد داشته، افزایش مطلوبیت یکی میتواند باعث کاهش مطلوبیت دیگری شود. بدین منظور در این تحقیق در یک مورد خاص (اولویتبندی سناریوهای مدیریتی پیشنهادی آبخیز چهلچای استان گلستان)، به بررسی میزان تفاوت جوابهای حاصله بر اثر تغییر در نوع تکنیکهای تصمیمگیری چند شاخصه جبرانی و روشهای متفاوت وزندهی پرداخته شده است. در مطالعه حاضر شاخصهای حاصل از چهار ملاک فیزیکی، اجتماعی، اقتصادی و اکولوژیکی استفاده شده است. به منظور اولویتبندی سناریوهای مدیریتی پیشنهادی از تکنیکهای TOPSIS، SAW، تخصیصخطی و VIKOR، همراه با دو روش متفاوت وزندهی(کمی و کیفی) استفاده شده است. در نهایت برای تلفیق رتبه تکنیکهای پیشنهادی از روشهای بردا و کپلند استفاده شده است. با توجه به نتایج بدست آمده از اولویتبندی سناریوها در کلیه روشهای پیشنهادی، سناریو یک (حفظ شرایط موجود) در آخرین اولویت قرار گرفته است. همچنین سناریوهایی که در ترکیب آنها فعالیت احداث باغ وجود دارد، در اولویتهای ابتدایی و سناریوهایی که در ترکیب آنها فعالیتهای اگروفارستری و جنگلکاری وجود دارد، اولویتهای انتهایی را به خود اختصاص دادهاند. لذا با توجه به این نتایج احداثباغ در این حوضه یک فعالیت مهم تلقی میشود که باید توجه ویژهای به آن شود و فعالیتهای دیگر در اولویتهای بعدی قرار میگیرند. همچنین میتوان گفت میزان وزن اختصاص یافته به شاخصها در اولویتبندی سناریوها تاثیر به سزایی دارد، بنابراین برای محاسبه و استخراج اوزان باید اهمیت و دقت بیشتری را مد نظر قرار داد. نتایج حاصل از تلفیق رتبه تکنیکهای پیشنهادی نیز با استفاده از دو شیوه متفاوت وزندهی بیشترین همخوانی را با روش VIKOR دارد، بنابراین این روش میتواند به عنوان یک تکنیک مناسب در اولویتبندی سناریوها مورد استفاده قرار گیرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حوزهآبخیز چهلچای؛ روشهای TOPSIS؛ SAW؛ تخصیص خطی؛ VIKOR | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The feasibility of multi-criteria decision making in prioritizing remediation scenarios for the management the Chel-chai Watershed, Golestan Province | ||
| چکیده [English] | ||
| Decision-making in the Integrated Watershed Management is quite complex due to existence of various factors and indices there. To access a specific purpose, there are several solutions, each with a different priority to the different issues such as physical, ecological, socioeconomic, and political and security sectors. This requirement leads naturally to multi-criteria decision-making method, which aims to choose the best answer from among the possible solutions. The solution of decision-making problems so complex that the finding an acceptable solution is not easily possible. In particular, they often conflict with each other, so the increase of the value of one factor in priority could reduce the desirability of another one. Therefore, a special case study (the prioritizing of managerial scenarios for Chel-chai Watershed, Golestan Province) is performed to survey the differences in rate of response, due to changes in the types of compensatory multi-criteria decision-making techniques. In this study, four standards of physical, social, economic, and ecological indices, with two different weighting methods (quantitative and qualitative) are used. In order to prioritize management scenarios, some proposed techniques of TOPSIS, SAW, linear assignment, and VIKOR are utilized. Finally, in order to combine rankings, the techniques of Borda and Copeland are applied. According to the obtained results from all the methods proposed to prioritize scenarios, Scenario A (maintain status quo) is validated as the last priority in the list. However, the scenarios with having the garden is the first priority, and the scenarios with agroforestry and forestry activities are listed as end ones. According to the results, here gardening is an important activity, which needs special attention, and other activities are next priorities. Furthermore, we can say that the weights assigned to the criteria in prioritizing scenarios have a significant impact. There should be given careful consideration in calculating the importance weights. The results of the combined ranking of the proposed techniques using two different weighting methods are more compatible with the VIKOR method. Therefore, this method can serve as an appropriate technique to prioritize scenarios. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| The Chel-chai Watershed, Methods of TOPSIS, SAW, linear assignment, VIKOR | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 605 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,387 |
||