1استاد مرکز تحقیقات علومدارویی دانشکده داروسازی، دانشگاه علومپزشکی اصفهان
2دانشجوی دکترای حرفهای گروه فارماکوگنوزی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، ایران
چکیده
گیاه سگ دندان خاردار (Pycnocycla spinosa) از خانوادهی چتریان است که بیشتر در مناطق کوهستانی در استانهای اصفهان، یزد و فارس میروید. میزان قابل توجهی ساکارز در ریشهی این گیاه وجود دارد. جهت تعیین بهترین زمان برداشت گیاه، از ابتدای فصل رویش به صورت هفتگی ریشه گیاه جمعآوری و با استفاده از دستگاه پلاریمتر میزان ساکارز ریشه آن اندازهگیری شد. نتایج نشان داد، میزان ساکارز ریشه گیاه سگ دندان خاردار از هفتهی اول تا دهم برداشت روندی افزایشی دارد و سپس تا هفته هفدهم دوباره کاهش مییابد. کمترین مقدار آن در هفته دوم برداشت در پانزدهم اردیبهشت ماه برابر با 5/8 درصد و بیشترین مقدار آن در هفته دهم برداشت در نهم تیرماه برابر با 0/17 درصد وزن خشک ریشه تعیین شد، هم چنین کمترین مقدار قند معادل با 6/2 درصد و بیشترین مقدار آن برابر با 3/5 درصد وزنتر ریشهی گیاه بود. با توجه به نتایج بهدست آمده بهترین زمان برداشت ریشه از اوایل تیر ماه تا اوائل مرداد ماه است، تا بهتوان بیشترین مقدار ساکارز را در فرآیند استخراج از ریشه گیاه بهدست آورد. نظر به اینکه درصد تقریبی ساکارز در ساقه گیاه نیشکر بین 17-12 و در ریشه چغندرقند بین 18-14 درصد وزنتر گیاه است و این دو گیاه به عنوان منابع اصلی تأمینکننده شکر اقلیم مناسب خود را دارا میباشند به نظر میرسد که ریشه گیاه سگ دندان خاردار در صورتی که فاقد ترکیبات سمی و مضر باشد پس از مطالعات کافی بهتواند به عنوان یک گزینه مناسب زراعی در مناطق و زمینهای غیرمرغوب جهت تولید شکر منظور شود. پیشنهاد می شود این گیاه بهعنوان یک منبع طبیعی گیاهی شیرینکننده دارای ساکارز مورد مطالعه قرار گیرد.
عنوان مقاله [English]
Development of diploid pollinator for resistance to powdery mildew disease in sugar beet
نویسندگان [English]
Gh. R. Asghari1؛ S. M. Lajvardi2
1Professor of Isfahan Pharmaceutical Sciences Research Center, Isfahan University of Medical Sciences, Iran
2Department of Pharmacognosy, School of Pharmacy, Isfahan University of Medical Sciences, Iran.
چکیده [English]
For development of pollinator parent resistant to powdery mildew disease of sugar beet, relatively resistant 14442 population was used. Based on resistance index, 50 resisitant plants were selected to produce half sib family(H.S.F). After random pollination between these 50 plants, seed of H.S.F was harvesed. From these 50 plants, only 39 plants had produced enough seed. Next year these H.S.F were planted in one raw plots with six replications and evaluated for disease resistance. After evaluation, 3 H.S.Fs (H.S.F13, H.S.F24 and H.S.F35) with high level of resistance were selected. From those 3 families, 150 roots were selected to produce new half sib families (N.H.S.F). Between these 150 families only 88 roots produced enough seed. In the next cycle, 88 N.H.S.F were evaluated for disease resistance and 3 N.H.S.F (H.S.F5, H.S.F17 and H.S.F22) with high level of resistance were selected. From each N.H.S.F, 35 roots were selected to produces. In the cage, from 105 roots only 13 plants produced enough seed. In the next year 13, S1 again evaluated again for disease resistance. Low level of infection (12.9 %) was observed in the S1 lines. Therefore, selection in the 14442 population for powdery mildew resistance was very effective, and plants selected in this method showed 72.6 % selection progress. Because of the good resisitance of the S1 lines, they could be used to develop powdery mildew resistance varieties.
Mathlouthi M, Reiser P. Sucrose: properties and applications, Chapman and Hall, Glasgow, 1995, 68-69 pp.
Mozaffarian VA. Dictionary of Iranian plant name, Farhang Moaser, Tehran, 1996, 443-444 pp. (in Persian)
Samulsson G. Drugs of natural origin, Swedish Pharmaceutical Press, Stokholm, 1992, 63-64 pp.
Shikholeslam R. Laboratory methods and their application on process control of food industries (Sugar), Nashr Mersa, Tehran, 2003, 12-17 pp. (in Persian)
Shikholeslam R. Sugar technology, Nashr Mersa, Tehran, 1997, 3-197 pp. (in Persian)