محمدابراهیمی, مریم, جوادی, محمدرضا, وفاخواه, مهدی. (1394). بررسی ارتباط عوامل مؤثر خاکی و غیرخاکی در ایجاد فرسایش خندقی خطی در حوزه آبخیز آق امام(2). سامانه مدیریت نشریات علمی, 29(4), 487-498. doi: 10.22092/ijsr.2016.105907
مریم محمدابراهیمی; محمدرضا جوادی; مهدی وفاخواه. "بررسی ارتباط عوامل مؤثر خاکی و غیرخاکی در ایجاد فرسایش خندقی خطی در حوزه آبخیز آق امام(2)". سامانه مدیریت نشریات علمی, 29, 4, 1394, 487-498. doi: 10.22092/ijsr.2016.105907
محمدابراهیمی, مریم, جوادی, محمدرضا, وفاخواه, مهدی. (1394). 'بررسی ارتباط عوامل مؤثر خاکی و غیرخاکی در ایجاد فرسایش خندقی خطی در حوزه آبخیز آق امام(2)', سامانه مدیریت نشریات علمی, 29(4), pp. 487-498. doi: 10.22092/ijsr.2016.105907
محمدابراهیمی, مریم, جوادی, محمدرضا, وفاخواه, مهدی. بررسی ارتباط عوامل مؤثر خاکی و غیرخاکی در ایجاد فرسایش خندقی خطی در حوزه آبخیز آق امام(2). سامانه مدیریت نشریات علمی, 1394; 29(4): 487-498. doi: 10.22092/ijsr.2016.105907
بررسی ارتباط عوامل مؤثر خاکی و غیرخاکی در ایجاد فرسایش خندقی خطی در حوزه آبخیز آق امام(2)
1دانش آموخته کارشناسی ارشد آبخیزداری، واحد نور، دانشگاه آزاد اسلامی، نور، ایران
2استادیار گروه منابع طبیعی، واحد نور، دانشگاه آزاد اسلامی، نور، ایران
3دانشیار گروه آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی تربیت مدرس نور
چکیده
حوزه آبخیز آق امام(2) با وسعت 2595 هکتار از جمله حوزههای آبخیزی از استان گلستان میباشد که از نظر فرسایش خاک و به ویژه فرسایش خندقی دارای مشکلات و معضلات قابل توجهی است. به منظور انجام این تحقیق در ابتدا تمامی خندقهای خطی موجود در منطقه (به تعداد 11 خندق) مورد شناسایی قرار گرفتند. سپس با اخذ نمونههای خاک (به تعداد 11نمونه) از مناطق داخل خندق ها و مناطق حوزه آبخیز بالا دست آنها در دو عمق سطحی(0 تا 25 سانتیمتری) و زیر سطحی (عمق 25 تا 50 سانتیمتری)، ویژگیهای فیزیکی (درصد شن- درصدرس- درصد سیلت- درصد رطوبت اشباع و خصوصیات شیمیایی (هدایت الکتریکی- کربن آلی- آهک- ظرفیت تبادل کاتیونی- نسبت جذب سدیم- درصد سدیم تبادلی) خاک مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین عوامل غیرخاکی مؤثر در ایجاد خندقهای خطی شامل طبقات شیب- طبقات ارتفاعی- نوع کاربری اراضی و لیتولوژی ارزیابی شدند. نتایج آزمون مقایسه میانگین نمونههای خاک به روشt- student نشان داد که از بین خصوصیات خاک، درصد رس (سطحی و زیر سطحی)، درصد سیلت (سطحی)، درصد رطوبت اشباع (زیر سطحی)، شوری (زیر سطحی)، کربن آلی (سطحی و زیر سطحی) و آهک سطحی و زیر سطحی (در سطح معنیدار یک درصد) و همچنین از بین فاکتورهای غیرخاکی٬ لیتولوژی سازند لسی (در سطح معنیداری پنج درصد) در ایجاد فرسایش خندق خطی در منطقه مورد مطالعه نقش مؤثری دارند.
Investigation of the Role of Soil and Non-Soil Parameters in Development of Linear Gully Erosion in Agh Emam Watershed(2)
نویسندگان [English]
M. Mohammad Ebrahimi1؛ M. R. Javadi2؛ M. Vafakhah3
چکیده [English]
Agh Emam(2) Watershed is one of the watersheds in the Golestan Province with an area of 2595 hectares and has considerable problems with soil erosion, particularly gully erosion. In order to carry out this study, at first, the total number of linear gullies in the study area (eleven gullies) was determined. Then, different physical soil properties (sand, clay, silt, and moisture saturation percentage) and chemical soil properties (electrical conductivity, bio- carbon, lime, cation exchange capacity, sodium adsorption ratio, and exchangeable sodium percentage) were investigated by soil sampling (eleven samples) inside the gullies and in the watershed upstream of the gullies at two depths (0-20 centimeters and 20-50 cm). Non- soil effective factors in development of linear gullies including slope classes, altitude classes, land use, and lithology were also evaluated. The results showed that, among soil characteristics, clay percentage (surface), silt percentage (surface), saturated moisture percentage (sub- surface), electrical conductivity (sub- surface), bio- carbon (surface and subsurface), lime (surface and sub- surface) and also lithology from non- soil factors had significant role in development of linear gully erosion in the study area.
کلیدواژهها [English]
Water erosion, soil properties, Non-soil properties, Liner Gully, Golestan Province