زارعی, زهرا, موسوی, سید علیاکبر, ثامنی, عبدالمجید, کامگار حقیقی, علیاکبر. (1394). اثر برخی اصلاحکنندههای آلی و معدنی بر تغییرات زمانی آبگریزی پویا و ایستا در یک خاک آهکی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 29(4), 475-486. doi: 10.22092/ijsr.2016.105906
زهرا زارعی; سید علیاکبر موسوی; عبدالمجید ثامنی; علیاکبر کامگار حقیقی. "اثر برخی اصلاحکنندههای آلی و معدنی بر تغییرات زمانی آبگریزی پویا و ایستا در یک خاک آهکی". سامانه مدیریت نشریات علمی, 29, 4, 1394, 475-486. doi: 10.22092/ijsr.2016.105906
زارعی, زهرا, موسوی, سید علیاکبر, ثامنی, عبدالمجید, کامگار حقیقی, علیاکبر. (1394). 'اثر برخی اصلاحکنندههای آلی و معدنی بر تغییرات زمانی آبگریزی پویا و ایستا در یک خاک آهکی', سامانه مدیریت نشریات علمی, 29(4), pp. 475-486. doi: 10.22092/ijsr.2016.105906
زارعی, زهرا, موسوی, سید علیاکبر, ثامنی, عبدالمجید, کامگار حقیقی, علیاکبر. اثر برخی اصلاحکنندههای آلی و معدنی بر تغییرات زمانی آبگریزی پویا و ایستا در یک خاک آهکی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1394; 29(4): 475-486. doi: 10.22092/ijsr.2016.105906
اثر برخی اصلاحکنندههای آلی و معدنی بر تغییرات زمانی آبگریزی پویا و ایستا در یک خاک آهکی
1دانشجوی سابق کارشناسیارشد، بخش علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
2دانشیار بخش علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
3استاد بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
چکیده
آبگریزی خاک از درجات خفیف تا خیلی شدید در بسیاری از خاکها با بافتهای متفاوت، کاربریهای گوناگون اراضی و شرایط آب و هوایی مختلف گزارش شده است. این پدیده سبب کاهش نفوذپذیری، افزایش رواناب و فرسایش خاک میشود. آبگریزی میتواند تحت تأثیر اصلاحکنندههای خاک و یا در طول زمان تغییر یابد. در این پژوهش اثر دو اصلاح کننده آلی (پلیوینیلاستات و پلیاکریلآمید هر یک در چهار سطح صفر، 05/0، 1/0 و 2/0 گرم در کیلوگرم خاک) و دو اصلاح کننده معدنی (پوکه معدنی و پرلیت هر یک در چهار سطح صفر، 5/0، 1 و 2 گرم در کیلوگرم خاک) در سه بازه زمانی 10، 30 و 60 روز پس از کاربرد بر آبگریزی پویا (مدت زمان نفوذ قطره آب) و ایستا (زاویه تماس تعادلی آب و خاک) در یک خاک آهکی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بررسی شد. کاربرد پلیاکریلآمید، پوکهمعدنی و پرلیت سبب کاهش معنیدار آبگریزی ایستا و پویای خاک شد، در حالیکه پلیوینیلاستات سبب افزایش معنیدار آبگریزی ایستا شد. گذشت زمان سبب افزایش معنیدار آبگریزی پویا درنمونهخاکهای تیمار شده با پلیاکریلآمید، پوکه معدنی و پرلیت نشد ولی در خاک تیمار شده با پلیوینیلاستات آبگریزی پویا در زمان 60 روز بهمیزان 40 درصد در مقایسه با زمان 10 روز پس از شروع آزمایش افزایش یافت. در خاکهای تیمار شده با پوکه معدنی گذشت زمان اثر معنیداری بر آبگریزی ایستای خاک نداشت. پلیاکریلآمید و پلیوینیلاستات آبگریزی ایستا را در زمان 60 روز بهترتیب به میزان 4 و 2 درصد در مقایسه با زمان10 روز پس از شروع آزمایش افزایش دادند. نتایج نشان داد پلیاکریلآمید، پوکه معدنی و پرلیت بهعنوان مواد بهساز خاک در مقادیر اضافه شده تا حدی میتوانند در کاهش آبگریزی خاک و در نتیجه افزایش میزان جذب آب به خاک مؤثر باشند البته اثر اصلاحکننده پرلیت در کاهش آبگریزی پویای خاک بیش از سایر اصلاحکنندهها بود.
Effects of Some Organic and Mineral Soil Amendments on Temporal Variability of Dynamic and Static Water Repellency in a Calcareous Soil
نویسندگان [English]
Z. Zarei1؛ A. A. Moosavi2؛ A. Sameni2؛ A. A. Kamgar Haghighi3
چکیده [English]
Water repellency (WR) of various degrees reported for different soil textures, land use, and climate conditions may decrease infiltration and increase runoff and soil erosion. WR can be influenced by soil amendments and may vary over time. In the present study, a completely randomized design experiment with three replications was conducted to evaluate the effect of soil amendments on dynamic and static WR in a calcareous soil. Treatments consisted of two organic (polyvinyl acetate, PVA and polyacrylamide, PAM at 4 levels of 0, 0.05, 0.1 and 0.2 g kg-1 soil) and two mineral amendments (pumice and perlite at 4 levels of 0, 0.5, 1 and 2 g kg-1 soil). Dynamic (water drop penetration time) and static WR(equilibrium contact angle of soil and water) of the studied soil samples were measured at three time periods of 10, 30, and 60 days after amendments application. Application of PAM, pumice, and perlite decreased dynamic and static WR significantly, whereas PVA increased it. Dynamic WR increased over time, but not significantly in PAM, pumice, and perlite treated soils. Dynamic WR increased by 40% after 60 days as compared to 10 days after PVA application. In pumice treated soil, the static WR did not vary significantly over time. Polyacrylamide and PVA increased static soil WR by 4% and 2%, respectively, at 60 days as compared to 10 days after applications. Results indicated that PAM, pumice, and perlite as soil amendments can reduce soil WR and, as a consequence, increase water retention in soil. In overall, the influence of perlite in decreasing dynamic soil WR was greater than the other amendments.
کلیدواژهها [English]
Equilibrium contact angle of soil and water, Perlite, Polyacrylamid, Polyvinylacetate, Pumice, Water drop penetration time