یکی از عوامل محدودکنندهی صادرات خرمای ایران، آفات پس از برداشت میباشند و شبپرهی خشکبار، Cadra cautella Walker، یکی از آفات پس از برداشت خرما میباشد. تاکنون زیستشناسی این آفت روی ارقام مهم صادراتی خرمای انباری کشور بررسی نشده است. در این پژوهش درصد بقاء، طول دورهی رشدی، باروری، طول دورهی تخمگذاری و پس از تخمگذاری و طول عمر حشرات کامل آفت روی چهار رقم خرمای انباری (زاهدی، پیارم، ربی و دیری) مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایشها در اتاق حرارت ثابت (دما 1 ± 29 درجهی سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 60% و دورهی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی) انجام شد. بیشترین درصد بقاء مرحلهی تخم (66/92%) و لاروی (89/85%) روی رقم زاهدی و بیشترین بقاء مرحلهی شفیره روی رقم ربی (100%) مشاهده شد. کوتاهترین طول دورهی لاروی بهمدت 41/1 ± 93/32 و 87/1 ± 37/33 روز بهترتیب روی ارقام دیری و زاهدی ملاحظه شد. همچنین کوتاهترین طول کل دورهی رشدی از تخم تا حشرهی کامل، به مدت 15/1 ± 91/40 و 59/1 ± 97/40 روز برای حشرات نر بهترتیب در ارقام زاهدی و دیری و 47/2 ± 76/43 روز برای حشرات ماده در رقم دیری مشاهده شد. طولانیترین طول دورهی رشدی از تخم تا حشرهی کامل برای حشرات نر به مدت 50/1 ± 61/47 روز روی رقم پیارم بود و برای حشرات ماده به مدت 31/2 ± 88/55 و 87/3 ± 37/55 روز بهترتیب روی ارقام پیارم و ربی مشاهده شد. بیشترین و کمترین میزان باروری بهترتیب در ارقام زاهدی (53/8 ± 00/247 تخم به ازاء هر حشرهی ماده) و پیارم (06/12 ± 40/147 تخم به ازاء هر حشرهی ماده) رخ داد. در مجموع مطلوبیت ارقام خرمای انباری مورد آزمایش برای C. cautella بهترتیب شامل ارقام زاهدی، دیری، ربی و پیارم بود. نتایج این تحقیق میتواند در تدوین برنامههای مدیریتی کنترل آفات انباری خرما مؤثر واقع شود.
Biological characteristics of Cadra cautella (Lep.: Pyralidae) on different varieties of stored date palm fruit of Iran
نویسندگان [English]
A. Marouf؛ M. Amir-Maafi؛ N. Shayesteh
چکیده [English]
The postharvest pests, including the dried fruit moth Cadra cautella Walker, are important limiting factors in the exportation of dates. The biology of C. cautella, its survivorship, developmental time, fecundity, oviposition, post oviposition period, as well as longevity of the adults were studied on four date palm varieties of Zahedi, Piarom, Rabbi, and Deyri under laboratory conditions in Iran. The experiments were carried out at constant temperature room (29 ± 1 °C, 60 ± 5% RH and photoperiod 16L: 8D hrs.). The highest survivorship of egg and larval stages was recorded 92.66%, 85.89% on Zahedi and 100% for pupal stage on Rabbi. The shortest larval period was 32.93 ± 1.41 days and 33.37 ± 1.87 days on Deyri and Zahedi respectively. The shortest total development time for males from egg to adult was 40.91 ± 1.15 days and 40.97 ± 1.59 days on Zahedi and Deyri respectively and for females was 43.76 ± 2.47 days on Deyri. The longest total development time for males was 47.61 ± 1.50 days on Piarom and for female was 55.88 ± 2.31 and 55.37 ± 3.87 days on Piarom and Rabbi respectively. The highest (247.00 ± 8.53 eggs per female) and lowest (147.40 ± 12.06 eggs per female) fecundity occurred on Zahedi and Piarom, respectively. The date palm varieties Zahedi, Deyri, Rabbi and Piarom are found to be on preferrence order for C. cautella. The results of this study would be useful for planning pest management strategies in date palm fruit storages.
کلیدواژهها [English]
biology, Cadra cautella, fecundity, date palm fruit, Iran, pest management