1نویسنده مسئول، استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
2استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند
3کارشناس بازنشسته گیاهشناسی، اداره آموزش و پرورش بیرجند
چکیده
این مطالعه جهت امکانسنجی استفاده از چهارگونه هالوفیت یکساله به نامهای،Kochia scoparia ،Atriplex arcuata، Suaeda dimorphestegia و Salsola crassa بهعنوان گیاه علوفهای در شرایط آبیاری با آب شور در طی سالهای 1382، 1383 و 1384 انجام شد. آزمایشها در مزرعه در قالب طرح کرتهای خرد شده با سه تکرار انجام شد که در آن سه تیمار شوری، آب و آبیاری ( 5/1، 5/9 و 0/26 دسیزیمنس بر متر) بهعنوان کرتهای اصلی و چهار گونه بهعنوان کرتهای فرعی انتخاب شدند. اختلاف معنیداری بین هالوفیتها در محیط بوته، نشت املاح محلول به سطح برگ، عملکرد علوفه و ارتفاع مشاهده شد. بهطوریکه تولید ماده خشک Suaeda (11850 کیلوگرم در هکتار) نیز حداقل بیش از دو برابر بالاترین عملکرد گونههای دیگر بود. در حالیکه پس از Suaeda گونههای Kochia و Salsola و Atriplex بهترتیب 4725، 5136 و 3616 کیلوگرم در هکتار عملکرد ماده خشک داشتند. نسبت وزن برگ به اندامهای هوایی این گیاهان در زمان برداشت از 39% در Atriplex تا 56% در Salsola متغیر بود. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که رفتارهای جوانهزنی و سبز شدن، نیازهای اکولوژیکی و زراعی گونههای مورد مطالعه نیاز به بررسی گستردهتر دارد. ولی تولید ماده خشک رضایتبخش در شوری بیش از دو سوم آب دریا نشانگر استعداد مناسب این گونهها برای تولید با استفاده از منابع آب و خاک شور غیرقابل بهرهبرداری در گیاهان زراعی متداول است.
Study the domestication possibility of four halophyte species using brakish
and saline irrigation water
نویسندگان [English]
Mohammad Kafi1؛ Gholamreza Zamani2؛ Mohsen Poyan3
چکیده [English]
In order to study the possibility of growing four annual desert halophyte species including Kochia scoparia, Suaeda dimorphestegia, Salsola crassa and Atriplex arcuata in desert environments, irrigating with saline ground water, a research project comprising of three separate experiments was performed during three successive years, 2002-2003, 2003-2004 and 2004-2005. Field experiment carried out in a split plot design in which three levels of saline irrigation water (1.5, 9.5 and 26.0 dS/m) were arranged as main and four halophyte species as sub plots with three replications. There were high significant differences in ground covering, electrolyte leakage, dry matter accumulation and plant hight among halophyte species. Suaeda produced at least twice of dry matter as any other species at any level of salinity. The average dry matter production of this species in three years and at three levels of salinity was 11850 kg/ha, while this amount was 4725, 5136 and 3616 kg/ha for Kochia, Salsola and Atriplex, respectively. Ratio of leaf to shoot weight was varying from 39% in Atriplex to 56% in at full flowering stage. In conclusion, germination and plant stablishment of these four annual halophytes should be explored for domestication. High dry matter production of these species in watering with saline waters of more than 70% of seawater, make them capable for production in very high saline lands, as well as irrigation with high saline waters.
کلیدواژهها [English]
Halophytes, irrigation with saline water, Salinity stress, forage production