استادیار پژوهش، بخش منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایلام
چکیده
بهمنظور بررسی چگونگی پاسخهای مورفولوژیک و فیزیولوژیک برگ درختان بلوط ایرانی، یکی از تودههای جنگلی دچار خشکیدگی در منطقه ملهسیاه در نیمه شمالی استان ایلام انتخاب شد. درختان بلوط بر اساس شدت خشکیدگی تاجی به چهار گروه با تعداد 6 تکرار تقسیم شدند. نمونهگیری از برگ درختان طی دو سال متوالی در فصول بهار و تابستان در جهت جنوبی تاج آنها بهطور تصادفی انجام و برای اندازهگیری سطح برگ، وزن تر و خشک برگ، SLA، LMA، رطوبت وزنی و RWC به آزمایشگاه منتقل شد. نتایج نشان داد که اثر متقابل فصل نمونهبرداری و شدت خشکیدگی تاجی بر روی مقادیر صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک معنیدار نبود، اما تمامی صفات مزبور با تغییرات کاهشی یا افزایشی معنیدار همراه بودند. نتایج نشان داد که وزن خشک برگ درختان سرخشکیده در بهار 93 بیشتر از درختان سالم بود. میانگین سطح برگ درختان سرخشکیده در بهار 92 و در بهار و تابستان 93 کمتر از درختان سالم بود. میانگین میزان آب برگ درختان سرخشکیده در بهار و تابستان 92 کمتر از درختان سالم بود. میانگین رطوبت وزنی برگ درختان سرخشکیده در بهار و تابستان 92 و بهار 93کمتر از درختان سالم بود. میزان RWC برگ درختان سرخشکیده در فصول بهار و تابستان 92 و بهار 93 کمتر از درختان سالم بود. نتیجهگیری شد که خشکسالی تأثیر شدیدتری بر وضعیت مورفولوژیک و فیزیولوژیک برگ درختان سرخشکیده بلوط ایرانی داشته و پاسخهای برخی صفات در درختان سرخشکیده در جهت تحمل یا مقاومت به شرایط خشکی و انجام فعالیتهای حیاتی در حد ممکن است.
Leaf morphological and physiological responses of Persian oak trees in oak
decline affected stands
نویسندگان [English]
ahmad hoseini
چکیده [English]
In order to study morphological and physiological responses of Persian oak trees leaves, one of the dieback affected stands in Melah-Siah region in the northern half of the Ilam province was selected. Oak trees were divided into 4 groups with 6 replicates based on the severity of crown dieback. Leaf samples were randomly taken in South directions of trees crown in spring and summer during two consecutive years and were transferred to the laboratory for analyzing of some morphological and physiological traits including leaf area, wet and dry leaf weight, SLA, LMA and RWC. Results showed that the interaction effect of season and crown dieback degrees on morphological and physiological traits was not significant. But all of the studied traits had significantly ascending or descending temporal variations. Results showed that the dry leaf weight of dieback trees in spring 2014 was more than that of healthy trees. The leaf area of dieback trees in spring 2013 and in spring and summer 2014 was less than those of healthy trees. The amount of leaf water of dieback trees in spring and summer 2013 was less than that of healthy trees. The leaf moisture weight of dieback trees in spring and summer 2013 and spring 2014 was less than that of healthy trees. The RWC amount of dieback trees in spring and summer 2013 and spring 2014 was less than those of healthy trees. It was concluded that drought has more severe impact on the morphological and physiological status of Persian oak dieback trees leaves and responses of some traits in the dieback trees is for resistance to drought condition and possibly performance of vital activities.