1دانشجوی دکتری علومخاک، دانشگاه ولیعصر (عج) رفسنجان
2استاد گروه خاکشناسی، دانشگاه تربیتمدرس تهران
3دانشیار مؤسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
4کارشناسارشد مؤسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
چکیده
باکتریهای محرک رشد گیاه (PGPR) میتوانند رشد و عملکرد گیاهان زراعی را با افزایش فراهمی و جذب عناصرغذایی بهویژه فسفر بهبود بخشند. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر کاربرد همزمان باکتری سودوموناس فلوروسنس و کودهای فسفاتی بر عملکرد و جذب عناصرغذایی در دانه کلزا بود. آزمایش بهصورت گلخانهای و در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. تیمارها شامل شاهد بدون تلقیح، تلقیح با باکتری سودوموناس فلوروسنس (PGPR)، سوپرفسفاتساده، سوپرفسفاتتریپل، فسفاتآمونیوم، خاکفسفات، سوپرفسفاتساده+ PGPR، سوپرفسفاتتریپل+ PGPR، فسفاتآمونیوم+ PGPR و خاکفسفات+ PGPR بود. نتایج نشان داد که تلقیح با باکتری سودوموناس فلوروسنس عملکرد دانه و کاه کلزا را بهترتیب 80/29 و 56/30 درصد نسبت به تیمار شاهد بهطور معنیداری (p<0.05) افزایش داد. کاربرد همزمان PGPR با کودهای فسفاتی تأثیر بیشتری در افزایش عملکرد دانه و کاه کلزا نشان داد. بیشترین عملکرد دانه و کاه بهترتیب برابر 22/10 و 99/29 گرم در گلدان بود که از تیمار سوپرفسفاتتریپل+ PGPR بدست آمد و اختلاف معنیداری (p<0.05) با سایر تیمارها داشت. همچنین کاربرد PGPR موجب افزایش جذب فسفر، آهن، روی و منگنز نسبت به شاهد بدون تلقیح شد. بیشترین مقدار جذب فسفر، آهن، روی، منگنز و مس در دانه کلزا بهترتیب برابر با 97/63، 76/0، 34/0، 43/0 و 03/0 میلیگرم در گلدان بود که بهغیر از جذب آهن بقیه به تیمار سوپرفسفاتتریپل+ PGPR تعلق داشت. بین تیمارهای سوپرفسفاتتریپل+ PGPR و فسفاتآمونیوم+ PGPR در جذب فسفر، آهن، روی، منگنز و مس اختلاف معنیداری (p<0.05) مشاهده نشد. بهطور کلی کاربرد همزمان باکتری سودوموناس فلوروسنس و کودهای فسفاتی تأثیر مثبت و معنیداری بر عملکرد و جذب عناصرغذایی در کلزا داشت. با توجه به نتایج حاصل شده، کاربرد PGPR همراه با کودهای فسفاتی میتواند فراهمی و کارایی آنها را افزایش دهد.
Effect of Simultaneous Application of Pseudomonas fluorescens and Phosphate Fertilizers on Yield and Uptake of Phosphorous and Micronutrients in Canola
نویسندگان [English]
F. Azarmi1؛ M. J. Malakouti2؛ K. Khavazi3؛ K. Saghafi4
1PhD student of Soil Science Department, Vali-e-Asr University, Rafsanjan
2Prof. Soil Science Department, Tarbiat Modares University, Tehran
3Assistant Prof. Soil and Water Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
4Researcher, Soil and Water Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
چکیده [English]
Plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) have a positive effect on crop yield through increasing the availability of phosphorous and other nutrients. The aim of this study was to investigate the effect of simultaneous application of Pseudomonas fluorescens and phosphate fertilizers on yield and nutrient uptake of canola grain. Experiment was carried out in a greenhouseconditions in acompletely randomized design. The treatments were as control, PGPR, single super phosphate (SSP), triple super phosphate (TSP), ammonium phosphate (AP), rock phosphate (RP), single super phosphate+PGPR, triple super phosphate+PGPR, ammonium phosphate+PGPR and rock phosphate+PGPR. The results demonstrated that grain and shoot yield of canola inoculated with PGPR increased by 29.80 and 30.56 percent compared to control treatment, respectively. Simultaneousapplication ofPGPR and phosphate fertilizers was the most effective treatment on grain and shoot yield. The highest amount of grain and shoot yields were obtained from triple super phosphate+PGPR treatment, which were 10.22 and 29.99 g. pot-1, respectively. There was a significant difference among other treatments. When canola plant inoculated with PGPR Fe, Zn, Mn and Cu uptake increased in canola grain compared to non-inoculated treatments. The highest uptake of Fe, Zn, Mn and Cu were 63.97, 0.76, 0.43 and 0.03 mg pot-1, respectively. There was no significant difference between triple super phosphate+PGPR and ammonium phosphate+PGPR treatments in uptake of Fe, Zn, Mn and Cu.Overall, the combined use of PGPR and P-fertilizers had a positive and significant effect on yield and nutrients uptake of canola. Accordingto the results, the use ofPGPRcanincrease the availabilityand efficiency ofP-fertilizers.
کلیدواژهها [English]
Canola, Chemical fertilizers, nutrient uptake, phosphate solubilizing bacteria