1دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور
2مربی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور
3مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجانغربی
چکیده
حفظ، احیاء، توسعه و مدیریت منابع طبیعی تجدیدشونده بخصوص پوشش گیاهی مستلزم شناخت دقیق و جامع آنها میباشد. مطالعات آتاکولوژی مدیریت پایهای را برای مدیریت اکوسیستمها بوجود میآورد. در مطالعه حاضر اکولوژی گونه Caragana grandiflora از خانواده بقولات در استان آذربایجانغربی و در منطقه پلدشت مورد تحقیق قرار گرفت. بهمنظور مطالعه آتاکولوژی این گونه گیاهی چندساله، ابتدا رویشگاه آن در منطقه بهکمک بازدیدهای صحرایی و گزارشهای موجود مشخص شد، سپس ویژگیهای اقلیمی و خاک رویشگاه، سیستم ریشه، فنولوژی، نحوه زادآوری و ترکیبات غذایی گیاه مورد بررسی قرارگرفت. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که رویشگاه این گونه بسیار محدود بوده و بهصورت لکهای و پراکنده در شمالغربی منطقه مورد مطالعه واقع شده است. متوسط میزان بارندگی سالیانه در این رویشگاه 6/312 میلیمتر و دمای متوسط سالیانه 8/12 درجه سانتیگراد میباشد. این گونه روی خاکهای آهکی با بافت شنی و با میزان اسیدیته برابر با 5/7 تا 67/7 و هدایتالکتریکی 05/1 تا 22/1 دسیزیمنس بر متر دیده میشود. این گونه دارای ریشه راست، منشعب و ریزومی میباشد که تا عمق حدود 2/1 متر در خاک نفوذ میکند و پس از برخورد با لایه سخت و غیرقابل نفوذ به طور افقی به طول 20/3 متر گسترش مییابد. بررسی نحوه حضور گونه مورد نظر نشان داد که پوشش تاجی این گیاه 63/18 تا 12/31 درصد است. در منطقه مورد مطالعه پدیدههای فنولوژیکی در این گونه از اوایل اسفندماه با ظاهر شدن جوانههای رویشی آغاز میشود و تا پایان فروردینماه ادامه دارد. دوره گلدهی آن از اواسط اردیبهشتماه تا اواخر خردادماه است. از اواخر خردادماه درختچه پوشیده از میوههای نیام میشود و در تیرماه بذر بطور کامل میرسد. دادههای آزمایشگاهی پس از وارد کردن در نرمافزارSPSS نخست از نظر نرمالبودن مورد بررسی قرار گرفتند. سپس با تجزیه واریانس و آزمون دانکن میانگین دادهها با یکدیگر مقایسه شد. اندام هوایی این گیاه در مرحله رویشی دارای 94/21 درصد و در مرحله گلدهی 37/29 درصد و در مرحله بذردهی 25/14 درصد پروتئین خام دارد. بنابراین پیشنهاد میشود از این گیاه برای اصلاح و احیاء مراتع مخروبه که دارای شرایط اکولوژیک شبیه به آنچه در رویشگاههای آن، در استان آذربایجانغربی وجود دارد بکار برده شود
Autecology of Carogana grandiflora
Case study: Poldasht, West Azarbaijan –Iran
نویسندگان [English]
Mir samad Mousavi1؛ Khadejeh Mahdavi2؛ Ahmad Ahmadi3
چکیده [English]
Preservation, regeneration, development and management of renewable natural resources (especially vegetation cover) need precise and comprehensive knowledge. In this research, autecology of Caragana grandiflora sp. was studied in Poldasht, West Azarbayjan province. This species is a perennial plant from Fabaceae family. To study the autecology of this perennial plant species, the habitat was determined by field observations and available reports and then climatic and edaphic characteristics of the habitat, plant root system, phenology, reproduction and food compounds were analyzed. The results showed that the habitat of this species was very limited and scattered throughout the North West of the study area. Mean annual precipitation of the habitat was 312.6 mm and mean annual temperature was 12.8 ċ. This species grows in calcic soils with a sandy texture and a PH of 7.5 to 7.67 and an EC of 7.05 to 1.22 ds m-1. The roots of this species is straight, branched and rhizomic that penetrates up to 1.2 m into soil and spreads out up to 3.2 m when encounters a hard and impervious layer. Study of this plant showed that its canopy cover was from 18.63% to 31.12%. Phenological phenomena begin when it sprouts at late February and continues till middle April in the study area. The flowering period is from May to June. It is full of the fruits from middle June and the seed ripens in July. The Laboratory data was analyzed by SPSS software mean comparison was done by Duncan test. Aboveground organ of the plant contains 21.94, 29.37 and 14.25 crude protein respectively in growth, flowering and seeding periods. This species is recommended for range improvement and reclamation in rangelands which have similar ecological condition to West Azarbayjan.