عرب, فهیمه, جعفری, علیاشرف, عصاره, محمدحسن, جعفری, محمد, طویلی, علی. (1390). بررسی اثرهای سطوح مختلف شوری بر خصوصیات جوانهزنی بذر و رشد گیاهچه در دو گونه Agropyron desertorum و Agropyron elongatum. سامانه مدیریت نشریات علمی, 18(1), 17-31. doi: 10.22092/ijrdr.2011.101993
فهیمه عرب; علیاشرف جعفری; محمدحسن عصاره; محمد جعفری; علی طویلی. "بررسی اثرهای سطوح مختلف شوری بر خصوصیات جوانهزنی بذر و رشد گیاهچه در دو گونه Agropyron desertorum و Agropyron elongatum". سامانه مدیریت نشریات علمی, 18, 1, 1390, 17-31. doi: 10.22092/ijrdr.2011.101993
عرب, فهیمه, جعفری, علیاشرف, عصاره, محمدحسن, جعفری, محمد, طویلی, علی. (1390). 'بررسی اثرهای سطوح مختلف شوری بر خصوصیات جوانهزنی بذر و رشد گیاهچه در دو گونه Agropyron desertorum و Agropyron elongatum', سامانه مدیریت نشریات علمی, 18(1), pp. 17-31. doi: 10.22092/ijrdr.2011.101993
عرب, فهیمه, جعفری, علیاشرف, عصاره, محمدحسن, جعفری, محمد, طویلی, علی. بررسی اثرهای سطوح مختلف شوری بر خصوصیات جوانهزنی بذر و رشد گیاهچه در دو گونه Agropyron desertorum و Agropyron elongatum. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1390; 18(1): 17-31. doi: 10.22092/ijrdr.2011.101993
بررسی اثرهای سطوح مختلف شوری بر خصوصیات جوانهزنی بذر و رشد گیاهچه در دو گونه Agropyron desertorum و Agropyron elongatum
1کارشناس ارشد مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
2دانشیار، گروه بانک ژن، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
3دانشیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
4استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
5دانشیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
چکیده
دو گونه Agropyron desertorumوAg.elongatum از لحاظ تولید علوفه سبز و خشک دارای ارزش فراوانی میباشند. بهدلیل تولید بالا و قابلیت پذیرش عالی توسط دام، ارزش خاصی برای اوایل فصل، جهت چرای دام دارند. بنابراین تحقیق حاضر برای بررسی اثر شوری در دو مرحله جوانهزنی و رشد رویشی گیاهچه طی دو آزمایش در ژرمیناتور و گلخانه انجام گردید. از تیمارهای شاهد، 100، 200، 300 و400 میلیمولار کلرید سدیم و کلسیم در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار استفاده شد. در شرایط ژرمیناتور درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی و شاخص بنیه بذر محاسبه و طول ساقه و ریشهچه و وزن خشک گیاهچه اندازهگیری شد و در آزمایش گلخانه طول ساقه و ریشه، وزن خشک گیاهچه، نسبت وزن حشک به تر، سطح برگ و سطح ویژه برگ اندازهگیری شد. نتایج هر دو آزمایش نشان داد که با افزیش شوری درصد جوانهزنی، طول ساقهچه، طول ریشهچه، وزن خشک گیاهچه، سطح برگ و سطح ویژه برگ در هر دو گونه کاهش و نسبت وزن خشک به وزن تر افزایش پیدا کرد. در هر دو مرحله جوانهزنی و رشد رویشی گونه Ag.elongatum نسبت به شوری مقاومتر از Ag.desertorum بود. البته تجزیه پروبیت برای تعیین غلظت شوری دز کشنده 50% و 90% گیاهچهها در هر دو گونه استفاده شد. بدین ترتیب نتایج تجزیه پروبیت نشان داد که غلظت نمک 154 و 474 میلیمولار نمک کلرید سدیم و کلسیم باعث از بین رفتن50 درصد بذرهای زنده بهترتیب در Ag.deserterumو Ag.elongatum میشود. بطور کلی نتایج بدستآمده از این آزمایش نشان داد که درجه مقاومت به شوری در گونه Ag.elongatum بهمراتب بیشتر است و در مقایسه با Ag.desertorum استفاده از این گونه در اصلاح و احیاء مراتع مناطق شور کشور ارجحتر است. دو گونه Agropyron desertorumوAg.elongatum از لحاظ تولید علوفه سبز و خشک دارای ارزش فراوانی میباشند. بهدلیل تولید بالا و قابلیت پذیرش عالی توسط دام، ارزش خاصی برای اوایل فصل، جهت چرای دام دارند. بنابراین تحقیق حاضر برای بررسی اثر شوری در دو مرحله جوانهزنی و رشد رویشی گیاهچه طی دو آزمایش در ژرمیناتور و گلخانه انجام گردید. از تیمارهای شاهد، 100، 200، 300 و400 میلیمولار کلرید سدیم و کلسیم در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار استفاده شد. در شرایط ژرمیناتور درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی و شاخص بنیه بذر محاسبه و طول ساقه و ریشهچه و وزن خشک گیاهچه اندازهگیری شد و در آزمایش گلخانه طول ساقه و ریشه، وزن خشک گیاهچه، نسبت وزن حشک به تر، سطح برگ و سطح ویژه برگ اندازهگیری شد. نتایج هر دو آزمایش نشان داد که با افزیش شوری درصد جوانهزنی، طول ساقهچه، طول ریشهچه، وزن خشک گیاهچه، سطح برگ و سطح ویژه برگ در هر دو گونه کاهش و نسبت وزن خشک به وزن تر افزایش پیدا کرد. در هر دو مرحله جوانهزنی و رشد رویشی گونه Ag.elongatum نسبت به شوری مقاومتر از Ag.desertorum بود. البته تجزیه پروبیت برای تعیین غلظت شوری دز کشنده 50% و 90% گیاهچهها در هر دو گونه استفاده شد. بدین ترتیب نتایج تجزیه پروبیت نشان داد که غلظت نمک 154 و 474 میلیمولار نمک کلرید سدیم و کلسیم باعث از بین رفتن50 درصد بذرهای زنده بهترتیب در Ag.deserterumو Ag.elongatum میشود. بطور کلی نتایج بدستآمده از این آزمایش نشان داد که درجه مقاومت به شوری در گونه Ag.elongatum بهمراتب بیشتر است و در مقایسه با Ag.desertorum استفاده از این گونه در اصلاح و احیاء مراتع مناطق شور کشور ارجحتر است. دو گونه Agropyron desertorumوAg.elongatum از لحاظ تولید علوفه سبز و خشک دارای ارزش فراوانی میباشند. بهدلیل تولید بالا و قابلیت پذیرش عالی توسط دام، ارزش خاصی برای اوایل فصل، جهت چرای دام دارند. بنابراین تحقیق حاضر برای بررسی اثر شوری در دو مرحله جوانهزنی و رشد رویشی گیاهچه طی دو آزمایش در ژرمیناتور و گلخانه انجام گردید. از تیمارهای شاهد، 100، 200، 300 و400 میلیمولار کلرید سدیم و کلسیم در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار استفاده شد. در شرایط ژرمیناتور درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی و شاخص بنیه بذر محاسبه و طول ساقه و ریشهچه و وزن خشک گیاهچه اندازهگیری شد و در آزمایش گلخانه طول ساقه و ریشه، وزن خشک گیاهچه، نسبت وزن حشک به تر، سطح برگ و سطح ویژه برگ اندازهگیری شد. نتایج هر دو آزمایش نشان داد که با افزیش شوری درصد جوانهزنی، طول ساقهچه، طول ریشهچه، وزن خشک گیاهچه، سطح برگ و سطح ویژه برگ در هر دو گونه کاهش و نسبت وزن خشک به وزن تر افزایش پیدا کرد. در هر دو مرحله جوانهزنی و رشد رویشی گونه Ag.elongatum نسبت به شوری مقاومتر از Ag.desertorum بود. البته تجزیه پروبیت برای تعیین غلظت شوری دز کشنده 50% و 90% گیاهچهها در هر دو گونه استفاده شد. بدین ترتیب نتایج تجزیه پروبیت نشان داد که غلظت نمک 154 و 474 میلیمولار نمک کلرید سدیم و کلسیم باعث از بین رفتن50 درصد بذرهای زنده بهترتیب در Ag.deserterumو Ag.elongatum میشود. بطور کلی نتایج بدستآمده از این آزمایش نشان داد که درجه مقاومت به شوری در گونه Ag.elongatum بهمراتب بیشتر است و در مقایسه با Ag.desertorum استفاده از این گونه در اصلاح و احیاء مراتع مناطق شور کشور ارجحتر است.
Salinity effects on seed germination and seedling growth in Agropyron
deserterum and Agropyron elongatum
نویسندگان [English]
fahimeh Arab1؛ Ali- Ashraf Jafari2؛ Mohammad- Hassan Assareh3؛ Mohammad Jafari4؛ Ali Tavili5
چکیده [English]
Agropyron deserterum andAg. elongatum species have a high value for both fresh and dry forage and because of high production and top acceptance by livestock they have specific value in the beginning of the growth season for livestock grazing. This research was conducted to study the effects of salinity stress on the mentioned species in germination and vegetative growth stages. A completely randomized design including five levels of 0, 100, 200, 300 and 400 mM NaCl and CaCl2 with 4 replications was used. Seeds were sown in laboratory and germination percentage, germination velocity, vigor index, plumule and radicle length and seedling dry weight were calculated. In greenhouse condition, shoot and root length, seedling dry weight, dry weight to fresh weight ratio, leaf area and specific leaf area were measured. According to the results, in both studied species germination percentage, plumule and radicle length, seedling dry weight, leaf area and specific leaf area were reduced with increase of salinity. The results showed significant differences between two species for germination percentage and germination velocity (P≤0.01). In both germination and vegetative growth stages, Ag.elongatum was more salt tolerant than Ag.desertorum. The results indicated that Ag.elongatum was more salt tolerant species than Ag.desertorum and it can be recommended for cultivation in moderate saline rangelands.