2نویسنده مسئول، دانشجوی دکترای مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
3استادیار، دانشگاه نیو ساوت ولز، استرالیا
چکیده
اهمیت آگاهی از میزان تولید در مدیریت مرتع باعث شده که کارشناسان همواره در جست وجوی شیوههای مناسب اندازهگیری این عامل باشند. صرف وقت و هزینه زیاد و مخرببودن روشهای مستقیم باعث ایجاد انگیزه تحقیق بر روی روشهای غیرمستقیم شده است. یکی از روشهای مهم و غیرمستقیم، برآورد میزان تولید با استفاده از اطلاعات پوشش است. در مطالعه حاضر، ابتدا وجود ارتباط بین تولید و پوششتاجی و شاخ و برگ مورد بررسی قرارگرفت و پس از آن به بررسی چگونگی استفاده از اطلاعات پوشش جهت برآورد تولید در قالب بکارگیری معادلات زمانهای مختلف و روشی بر مبنای بکارگیری اصول روش نمونهگیری مضاعف در 2 سایت مانوکا (به نمایندگی از مناطق نیمهخشک) و کانزرویشن (به نمایندگی از مناطق خشک) پرداخته شد. روش نمونهگیری مضاعف ترکیبی از دو روش قطع و توزین رشد سال جاری هر گونه یا گروه گیاهی (نمونهگیری مستقیم) و اندازهگیری پوشش تاجی یا شاخ و برگ هر گونه یا گروه گیاهی (اندازهگیری غیرمستقیم) میباشد. بهطوریکه تعداد نمونه مستقیم و غیرمستقیم براساس زمان لازم و دقت مورد انتظار تعیین شده که با 4، 6، 8، 12، 16، 20، 24، 28، 32، 36 و40 جفت نمونه با استفاده از نرمافزار SPSS بررسی شد. برای اندازهگیری تولید از طریق معادلات محاسبه شده، با ترکیب دادههای شرایط و زمانهای مختلف دادهها در 3 شرایط فصلی (از لحاظ میزان بارندگی) متوسط، فقیر و خوب جمعآوری شدند. نتایج نشان میدهند که برآورد تولید از طریق اندازهگیری پوشش گیاهی ممکن و مناسب است و نیز در هر 2 سایت مانوکا و کانزرویشن معادلات بدستآمده از 8 تا 12 جفت نمونه مستقیم و غیرمستقیم قادرند در یک رابطه خطی تولید را با دقت مناسب برآورد کنند. همچنین ضریب همبستگی بالایی در ترکیب 3 سال داده مانوکا و 2 سال داده کانزرویشن وجود دارد، و در هر سال 2 تا 3 بار اندازهگیری (4 تا 9 سری داده) بین تولید و پوشش نشاندهنده امکان برآورد تولید با استفاده از معادلات محاسبه شده بر پایه دورهای از اطلاعات (Pooled Equation) میباشد.
Models for estimating range production by cover measurement
نویسندگان [English]
hosein Arzani1؛ somayeh Dehdari2؛ Gardoon King3
چکیده [English]
Importance of production information in range management has caused researchers be seeking to find suitable methods for yield estimation. As clipping and weighing method has been recognized as a time consuming, high cost and destructive method, researches have been conducted on indirect methods. Estimating yield from cover data can be considered as an important method. In the present study, relationship between cover and yield was determined at first. Then investigation was done to find how cover data can be used to estimate production using a double sampling procedure or pooled equation. Research was carried out in two rangelands of Manuka (a semi-arid rangeland) and Conservation (as an arid area). Double sampling was formed by clipping and weighing method as direct sampling and foliage or canopy cover measurement as indirect sampling for each group of species. The number of paired of direct and indirect sampling based on time consumption and accuracy were 4, 6, 8, 12, 16, 20, 24, 28, 32, 36 and 40. SPSS was used for data analysis. Data were collected during 2 or 3 years in different seasonal conditions of fair, poor and good. The results showed the possibility of estimating range production from cover measurement using equation based 8 to 12 paired direct and indirect sampling. Correlation between cover and yield was higher for all collected data in both rangelands of Manuka and Conservation. According to the results, cover data can be used in both models of double sampling or pooled equation for accurate yield estimation.
کلیدواژهها [English]
: Rang management, yield, direct sampling, indirect sampling, double sampling, pooled equation