| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,045 |
| تعداد مقالات | 34,062 |
| تعداد مشاهده مقاله | 46,450,070 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 77,515,216 |
بررسی مورفوکلیمایی فرسایش خندقی در مناطق خشک، مطالعه موردی: استان قم | ||
| مهندسی و مدیریت آبخیز | ||
| مقاله 1، دوره 3، شماره 3، آذر 1390، صفحه 131-139 اصل مقاله (2.87 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijwmse.2011.101929 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدمهدی فتاحی* 1؛ حمیدرضا جاویدکیا2 | ||
| 1کارشناس ارشد، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قم | ||
| 2کارشناس، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قم | ||
| چکیده | ||
| یکی از انواع فرسایش آبی، فرسایش خندقی است که افزون بر پی‌آمدهای ناشی از فرسایش، موجب عدم امکان بهره‌برداری از اراضی به‌ویژه در اراضی زراعی می‌شود. این تحقیق با هدف شناسایی مناطق دارای فرسایش خندقی و ویژگی‌های آن‌ها در مناطق خشک انجام شد. بدین منظور ابتدا با استفاده از اطلاعات و نقشه‌های موجود، عکس‌های هوایی و تصاویر ماهواره‌ای، مناطق دارای فرسایش خندقی در منطقه خشک و بیابانی قم شناسایی گردید. با استفاده از نقشه طبقه‌بندی اقلیم به‌روش دومارتن گسترده، از هر اقلیم، دو منطقه انتخاب گردید. از هر منطقه یک خندق معرف و دو تکرار انتخاب و اندازه‌گیری ویژگی‌های شکل‌شناسی و برداشت نمونه خاک و آزمایشات مربوطه بر روی آن‌ها اجرا گردید. در نهایت با توجه به ویژگی‌های مهم در بین خندق‌های مناطق مختلف از قبیل اقلیم و شکل پلان، اقدام به طبقه‌بندی مناطق خندقی بر اساس آنالیز خوشه‌ای و تهیه نقشه رقومی پراکنش آن‌ها در استان گردید. بر اساس نتایج به‌دست آمده، شش منطقه دارای فرسایش خندقی با مساحتی بالغ بر 7437.3 هکتار با سه اقلیم مختلف شناسایی گردید که در این میان سه منطقه با اقلیم‌های خشک بیابانی معتدل (منطقه قشلاق البرز و نیزار) و نیمه‌خشک گرم (منطقه راهجرد) دارای وسعتی بیش از 500 هکتار بودند. این مناطق که بر اساس آنالیز خوشه‌ای در دو طبقه قرار می‌گیرند (یک طبقه در اقلیم خشک بیابانی معتدل و یک طبقه در اقلیم نیمه‌خشک گرم)، همگی دارای خندق‌هایی از نوع جانبی بوده که در کنار زهکش طبیعی منطقه تشکیل شده‌اند و از نظر تکاملی جزء خندق‌های ناپیوسته شناخته می‌شوند. بافت خاک سطحی در مناطق خندقی استان معمولاً لومی‌شنی و بعضاُ لومی و لومی سیلتی بوده و خاک تحتانی نیز عمدتاٌ دارای بافت لومی شنی و لومی سیلتی می‌باشد. از عوامل عمده مورفوکلیمایی در تشکیل خندق‌های منطقه خشک و بیابانی قم می‌توان به حساسیت زیاد اراضی به فرسایش، وقوع سیل و باران‌های شدید در گذشته و هم‌چنین وجود املاح زیاد در برخی مناطق اشاره نمود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تصاویر ماهواره‌ای؛ طبقه‌بندی؛ عکس هوایی؛ فرسایش آبی؛ مناطق بیابانی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Morpho-climatic study of gully erosion in arid areas, Case study: Qom province | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Mehdi Fattahi1؛ Hamid Reza Javidkia2 | ||
| 1MSc, Agricultural and Natural Resources Research Center, Qom, Iran | ||
| 2BSc, Agricultural and Natural Resources Research Center, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Gully erosion is one of water erosion types that happen due to improper management of agricultural lands. The main objectives of this research are zonation and characterisation of gully erosion. For this purpose, affected areas by gully erosion were noticed in Arial photographs and satellite images. Areas with more than 500 ha and their dominant climates were specified with climate map and for each climate two areas in which one representative gully and two repetition gullies were chosen. Morphology characteristics, soil sampling and other related studies were performed in each gully. Consequently, according to the main characteristics, such as climate and view plan, these gullies were classified by cluster analysis and their digitized zonation maps were provided. According to the results, six regions with a total area of 7437.3 ha were affected by gully erosion with three different types of climates, from which, three regions had moderately arid climate (Qeshlagh Alborz and Naizar) and warm semi-arid (Rahjerd) with more than 500 ha. These regions that are classified in two classes based on cluster analysis, have lateral gullies which are developed beside the natural drainages and are classified as un continuous gullies. The texture of soil surface is usually sandy-loam and in some cases loam and silty-loam and sandy-loam and silty-loam in the subsurface layer. Highly sensitive lands, flood occurrence, past heavy rainfalls and high amount of salts in some areas, are from the most morpho-climatic factors causing gully erosion in dry regions and deserts of Qom province. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Arial photo, Classification, Deserts, Sattelitet imagery, Water erosion | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,045 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,394 |
||