وجود مواد درشت دانه حا صل از فرسایش سطحی حوزه های آبخیز مارنی در مسیر آبراهه ها و غیر قابل نفوذ بودن لایه های زیرین (طبقات مارنی) موجب جریان زیر قشری می شود. از این جریان می توان در ایجاد پوشش گیاهی با هدف تثبیت بیولوژیکی در بستر آبراهه ها استفاده کرد. این روش در حوضه هایی که عملیات آبخیزداری نظیر سدهای گابیونی و رسوب گیر در بستر آبراهه ها صورت گرفته باشد ، بسیار مفید خواهد بود. این مقاله که با استفاده از نتایج طرح تحقیقاتی تهیه شده، با هدف ایجاد پوشش گیاهی به منظور تثبیت بیولوژیکی آبراهه در روستای سردهات در قالب طرح آماری اسپلیت پلات فاکتوریل تهیه و تدوین گردیده است. در این طرح، نسبت به کاشت نهال های بادام، سنجد و اقاقیا به عنوان عامل اصلی و نیز خاک طبیعی و مخلوط خاک طبیعی با کود و رس ، به عنوان عوامل فرعی در سه تکرار در مسیر آبراهه انتخاب شده است . همه ساله نسبت به تعیین شاخصهای بیولوژیکی بر اساس فرم های تعیین شده نظیر قطر یقه ، رشد ارتفاعی و تاج پوشش گیاهی اقدام شده است . نتایج حاصله حاکی از این است که با در نظر گرفتن روش کاشت ، به ترتیب بادام، اقاقیا و سنجد و بدون اعمال روش کاشت سنجد، اقاقیا و بادام برای نهال کاری در مناطق مارنی به منظور تثبیت بیولوژیکی آبراهه ها در مناطق مارنی قابل توصیه هستند.
A tree planting survey in the marl watershed basins considering subsurface waters
نویسندگان [English]
Ali Abdi Nam1؛ Mohammad Mahdavi2
1Scientific Board, Agricultural and Natural Resources Research Center, Zanjan, Iran
2Professor, Faculty of Agriculture, Tehran University, Iran
چکیده [English]
Existing coarse materials produced during surface erosion in the marl watershed basins in tributary beds and impermeable subsurface layers (marl layers) lead to produce a subsurface flow. This subsurface flow can be used in order to develop vegetation cover in order to make the biological stabilization of tributary beds. This method is very useful in the watersheds basins in which were performed the watershed practices such as Gabion dams and sediment ponds. This paper was the result of the research plan, which was considered as development of vegetation cover to biologically stabilize the tributary beds in Sardehat village areas as a split plot factorial statistical design. The three kinds of trees including: Almond, Elaeagnus, and Acacia as the main treatments, and the mixed of soil with manure and clay, and natural soil as the sub-treatments in three replications were studied in the selected area. During the performance of this study variables like stump diameter, height growth, and canopy cover were measured. Final results showed that considering the planting pattern Almond, Acacia and Elaegnus, and without considering the planting pattern Elaeagnus, Acacia, and Almond were preferred respectively in order to stabilize biologically the marl tributary beds.