داودی راد, علی اکبر, نیککامی, داود, مردیان, مهدی. (1392). بهینهسازی کاربری اراضی با استفاده از مدل برنامهریزی خطی دو هدفه در حوزه آبخیز آدینه مسجد شازند. سامانه مدیریت نشریات علمی, 5(1), 17-24. doi: 10.22092/ijwmse.2013.101769
علی اکبر داودی راد; داود نیککامی; مهدی مردیان. "بهینهسازی کاربری اراضی با استفاده از مدل برنامهریزی خطی دو هدفه در حوزه آبخیز آدینه مسجد شازند". سامانه مدیریت نشریات علمی, 5, 1, 1392, 17-24. doi: 10.22092/ijwmse.2013.101769
داودی راد, علی اکبر, نیککامی, داود, مردیان, مهدی. (1392). 'بهینهسازی کاربری اراضی با استفاده از مدل برنامهریزی خطی دو هدفه در حوزه آبخیز آدینه مسجد شازند', سامانه مدیریت نشریات علمی, 5(1), pp. 17-24. doi: 10.22092/ijwmse.2013.101769
داودی راد, علی اکبر, نیککامی, داود, مردیان, مهدی. بهینهسازی کاربری اراضی با استفاده از مدل برنامهریزی خطی دو هدفه در حوزه آبخیز آدینه مسجد شازند. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1392; 5(1): 17-24. doi: 10.22092/ijwmse.2013.101769
بهینهسازی کاربری اراضی با استفاده از مدل برنامهریزی خطی دو هدفه در حوزه آبخیز آدینه مسجد شازند
3کارشناس ارشد، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گرگان
چکیده
افزایش تولید و سطح رفاه آبخیزنشینان توأم با کاهش فرسایش خاک همیشه در محور برنامههای مدیریتی حوزههای آبخیز است. بهینهسازی کاربری اراضی یک استراتژی کارآمد در این زمینه میباشد که میتواند اهداف توسعه پایدار را محقق سازد. در این پژوهش، با استفاده از مدل برنامهریزی خطی و سامانه اطلاعات جغرافیایی، بهینهسازی کاربری اراضی در حوزه آبخیز آدینه مسجد شازند استان مرکزی بهکمک نرمافزار Lingo 11.0 انجام شد. مدل برنامهریزی خطی در سه سناریوی وضعیت فعلی، وضعیت اعمال مدیریت و وضعیت استاندارد، برای دو هدف افرایش درآمد و کاهش فرسایش خاک تعریف شد. نتایج حاصل از اجرای مدل نشان داد که میزان فرسایش در وضعیت فعلی 1.27 درصد، در وضعیت اعمال مدیریت اراضی 18.69 درصد و در وضعیت استاندارد 26.93 درصد کاهش مییابد. همچنین، میزان درآمد خالص سالانه در وضعیت فعلی 18.56 درصد کاهش یافته؛ اما در وضعیت اعمال مدیریت اراضی 48.01 درصد و در وضعیت استاندارد 220.07 درصد افزایش دارد. با توجه به اینکه در سناریوی شرایط فعلی کاربری اراضی، ارزش وزنی کاهش فرسایش خاک (1.27 درصد) بهمراتب بسیار کمتر از ارزش وزنی کاهش درآمد (18.56 درصد) است، لذا بهینهسازی کاربری اراضی در حوزه آبخیز مطالعاتی بدون اعمال مدیریت و یا استاندارد کردن اراضی با در نظر گرفتن همزمان دو تابع هدف امکانپذیر نیست.
Land use optimization using two-objective linear programing model in Adineh Masjed Shazand watershed
نویسندگان [English]
Ali Akbar Davoodirad1؛ Davood Nikkami2؛ Mehdi Mardian3
1Scientific Board, Agricultural and Natural Resources Research Center, Markazi, Iran
2Associate Professor, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, Iran
3MSc, Faculty of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan University, Iran
چکیده [English]
Increasing in production and welfare of rural household along with soil erosion mitigation are the most important objects of a watershed management program. Land use optimization is an efficient approach that leads to a sustainable development plan. In this research, the land use optimization was applied using a two-objective linear programing model and geographic information systems by Lingo 11.0 software in Adineh-Masjed Shahzand watershed of Markazi province, Iran. The model was defined with three scenarios of current conditions, applying management conditions, and standard conditions for two objectives of maximizing net benefits and minimizing soil erosion. Results showed that the annual soil erosion decreased by 1.27, 18.69 and 26.93% in current land use, land use management, and standard land use conditions, respectively. Also annual net income decreased by 18.56% in current land use; but increased by 48.01 and 220.07% in land use management and standard land use conditions, respectively. Considering weighting value of decreased soil erosion of 1.27% that is less than weighting value of decreased net income in current conditions, land use optimization with no management practices or land standardization is not justifiable.