1گروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران
2گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولیعصر(عج) رفسنجان
3موزه جانورشناسی، دانشگاه تورکو، فنلاند
4دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز
چکیده
پژوهشی به منظور جمعآوری و شناسایی زنبورهای پارازیتویید مرتبط با شته گال اسفنجیmordvilcoviSlavum و شته چین دار کننده برگ بنه Forda hirsutaدر مناطق مختلف استانهای کرمان، فارس و یزد در سال 1392 صورت گرفت. گالهای زمستانه بصورت تصادفی جمعآوری گردیدند و درون ظروف پلاستیکی و در شرایط اتاق، تا زمان ظهور حشرات کامل پرورش داده شدند. در میان گونههای شناسایی شده، .Nemeritis divida (Dbar, 1985) (Hym.: Ichneumonidae, Campopleginae) یک جنس و گونه جدید برای فون حشرات ایران محسوب میگردد (1, 4). نمونههایی از این زنبور پارازیتویید در موزه جانورشناسی دانشگاه تورکو فنلاند و آزمایشگاه حشرهشناسی دانشگاه شاهد تهران نگهداری شد. Nemeritis divida (Dbar, 1985) :
نمونههای بررسی شده: ایران، ارسنجان (N=29°55′, E=53°26′, 2230 m a.s.l.)؛ 15 اردیبهشت 1392، 1♀؛ 25 خرداد 1392، 1♀.
مناطق پراکنش: آذربایجان، ترکیه (4) و ایران (گزارش جدید).
ویژگیهای افتراقی: گونههای جنس Nemeritis دارای ویژگیهای ریخت شناسی زیر میباشند:
سلول آرئولت بسته، چشمهای مرکب بدون مو یا دارای موهای پراکنده، رگبال 2rs-m در بال جلو به وسط سلول آرئولت متصل شده، ترژیت اول متازوما بدون گلیما و طول تخمریز کمی بلندتر از طول متازوما (3). گونه Nemeritisdivida با مجموعه ویژگیهای زیر از سایر گونههای این جنس قابل شناسایی میباشد: عرض صورت در جنس ماده 7/0 و در جنس نر 9/0 طول آن، قاعده و وسط ساق پای عقب سفیدرنگ، سطح بیرونی، داخلی، نیمه قاعده و بخش انتهایی ساق پای عقب قهوهای تیره یا سیاه، نسبت تخمریز به ساق پای عقب برابر با 6/0-7/0 (2). گونههای جنس Nemeritis به عنوان پارازیتویید بالتوریهای خانواده Raphidiidae (Insecta: Neuropterida, Raphidioptera) شناخته میشوند (3, 4). تاکنون میزبان گیاهی یا حشرهای مرتبط با گونه N. divida شناخته نشده است (4). لذا برای اولینبار، گیاه بنه Pistacia atlantica و شته گال اسفنجی پسته، S. mordvilcovi، به ترتیب به عنوان میزبانهای گیاهی و حشرهای و محل زمستانگذرانی گونه N. divida تعیین گردیدند.
Nemeritis divida (Dbar, 1985) (Hym.: Ichneumonidae, Campopleginae), a new genus and species for the fauna of Iran (short report)
نویسندگان [English]
G. Hasanshahi1؛ H. Abbasipour1؛ A. Moghbeli Gharaei2؛ R. Jussila3؛ A. Mohammadi-Khoramabadi4
چکیده [English]
A survey was conducted to collect and identify the parasitoid wasps associated with pistachio gall aphids caused by Forda hirsuta and Slavum mordvilcovi on Pistacia atlantica in Kerman, Fars and Yazd provinces of Iran during 2013. The overwintered Galls were randomly collected and reared in plastic jars under room temperature until the adults of insects inhabiting the galls were appeared. Among the collected and identified species, Nemeritis divida (Dbar, 1985) (Hym.: Ichneumonidae, Campopleginae) was a new genus and species for the insect fauna of Iran (1, 4). Specimens of this species were deposited in the Zoological Museum of the University of Turku, Finland and the entomology laboratory of Shahed University, Iran. Nemeritis divida (Dbar, 1985):
Material examined: IRAN, Arsanjan, N=29°55′, E=53°26′, 2230 m a.s.l., 1♀, 5 May 2013, 1♀, 15 June 2013.
General distribution: Azerbaijan, Turkey (4) and Iran (new record).
Diagnostic characters: the species of the genus Nemeritis have a closed areolet; compound eyes without or with sparse hairs; fore wing with vein 2rs-m jointed near the middle of areolet; first tergite of metasoma without glymma and ovipositor a little longer than the metasoma (3). N. divida can be distinguished from other species of the genus by the combination of the following characters: face 0.7 times in the female and 0.9 times in the males as wide as high; the base and middle of hind tibia white, the outside, inside, sub basal and apical part of hind tibia dark brown to black; Ovipositor/hind tibia index 0.6-0.7 (2).
Species of the genus Nemeritis are known as parasitoids of Raphidiidae (Insecta: Neuropterida, Raphidioptera) (2, 4). There has not been yet known any plant or insects host associated with N. divida (4). Pistacia atlantica and pistachio aphid gall, S. mordvilcovi, were newly established as plant-host-association and overwintering sites of N. divida.