مرشدی, علی. (1394). ارزیابی تبخیر و تعرق با چند مدل ریاضی و سند ملی آب نسبت به دادههای لایسیمتردر دشت مرتفع شهرکرد. سامانه مدیریت نشریات علمی, 29(2), 209-220. doi: 10.22092/jwra.2015.101674
علی مرشدی. "ارزیابی تبخیر و تعرق با چند مدل ریاضی و سند ملی آب نسبت به دادههای لایسیمتردر دشت مرتفع شهرکرد". سامانه مدیریت نشریات علمی, 29, 2, 1394, 209-220. doi: 10.22092/jwra.2015.101674
مرشدی, علی. (1394). 'ارزیابی تبخیر و تعرق با چند مدل ریاضی و سند ملی آب نسبت به دادههای لایسیمتردر دشت مرتفع شهرکرد', سامانه مدیریت نشریات علمی, 29(2), pp. 209-220. doi: 10.22092/jwra.2015.101674
مرشدی, علی. ارزیابی تبخیر و تعرق با چند مدل ریاضی و سند ملی آب نسبت به دادههای لایسیمتردر دشت مرتفع شهرکرد. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1394; 29(2): 209-220. doi: 10.22092/jwra.2015.101674
ارزیابی تبخیر و تعرق با چند مدل ریاضی و سند ملی آب نسبت به دادههای لایسیمتردر دشت مرتفع شهرکرد
استادیار پژوهش، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شهرکرد، ایران.
چکیده
تبخیروتعرقگیاهمرجع (ETref) بهروشمستقیم(لایسیمتری)ویابه طورغیرمستقیم (مدلهایریاضی) تعیین میشود. در اینتحقیق تبخیر و تعرق محاسبه شدهاز با چند مدل ریاضی و سند ملی آب بانتایجیک لایسیمترزهکشدارکشت شدهبایونجهدر دشت شهرکرد ارزیابی شده است. دادههای تبخیر و تعرق برای یکدورهزمانیششماهه به صورت روزانه تهیه شدهاند.به منظورارزیابیو انتخاب مناسبترین مدلبرآوردتبخیروتعرقاز شاخصهای آماری R2،NRMSE، MAE، MBEو d استفادهشد.نتایجنشاندادکهبهترینمدلهادربازهزمانی روزانهبه ترتیب هارگریوز-سامانی (HS)، جنسن-هیز (JH)و تورک (Turc) بودند. برای مدل HS مقادیر NRMSEو d به ترتیب 126/0 و 930/0 و MAE برابر با 477/0 میلیمتر بر روز محاسبه شد. برایبازه زمانیماهانه مناسبترینمدلها HS،ASCE-PM وTurc معرفی شدند. بطورکلیمدلHSاز بیشترین ضریب تبیین به میزان 985/0 و 998/0 در بازههای زمانی روزانه و ماهانه و مدل ASCE-PMاز کمترین مقدارMBE نسبتبهدادههایلایسیمتریبرخورداربود. برای برآورد تبخیر و تعرق کل در طول دوره رشد گیاه یونجه به جز مدلهای تورک و پریستلی-تیلور بقیه مدلها ET0را بیشتر برآورد نمودند و نزدیکترین مقدار، مربوط به مدلASCE-PM برابر با 7/1161 میلیمتر و مقدار اندازهگیریشده از لایسیمتر 6/1157 میلیمتر بود. در گزارش بهینهسازی سند ملی الگوی مصرف آب کشاورزی ایران، نیاز آبی یونجه در دشت شهرکرد به میزان 649 میلیمتر (در دوره زمانی مشابه) برآورد شده که بسیار کمتر از مقدار اندازهگیری شده است.
Evaluating Evapotranspiration by Some Mathematical Models and the National Document of Irrigation Compared to Lysimeter Data in the High Plain of Shahrekord
نویسندگان [English]
A M
چکیده [English]
Reference crop evapotranspiration (ETref) is measured directly (lysimeter method) or estimated indirectly (mathematical models). In this study, daily evapotranspiration (ET) was calculated by some mathematical models for alfalfa and was compared with ET data gathered daily from a drainage lysimeter during six months. To evaluate and select the best model, ET data values were compared using statistical criteria including R2, NRMSE, MAE, MBE, and d. Results showed that the best models in the daily timeframe were: Hargreaves-Samani (HS), Jensen-Haise (JH) and Turc. For the HS model, values of NRMSE and d were 0.126 and 0.930, and MAE was 0.477 (mm.d-1), respectively. The best models for monthly time-frame were HS, American Society of Civil Engineering-Penman-Monteith (ASCE-PM), and Turc. Generally, HS model had the highest R2 values of 0.985, 0.998 and 0.998 for daily and monthly periods, respectively, and ASCE-PM had the lowest MBE compared to lysimeter data. To estimate total ET during the alfalfa growth period in the Shahrekord plain, results showed that, models have over-estimated, except Turc and Priestley – Taylor models. ASCE-PM had the nearest ET (1161.7 mm) to lysimeter data (1157.6 mm). In the national document of irrigation, the alfalfa irrigation water requirement was reported at 649 mm (in the corresponding period), which is much less than the value measured.