شعبانیان, نقی, علیخانی, لیلا, رحمانی, محمّد شفیع. (1394). تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی جمعیتهای بلوط ایرانی در جنگلهای در حال کاهش زاگرس شمالی با استفاده از مشخصههای بیوشیمیایی و نشانگر مولکولی SCoT. سامانه مدیریت نشریات علمی, 23(1), 13-29. doi: 10.22092/ijrfpbgr.2015.101532
نقی شعبانیان; لیلا علیخانی; محمّد شفیع رحمانی. "تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی جمعیتهای بلوط ایرانی در جنگلهای در حال کاهش زاگرس شمالی با استفاده از مشخصههای بیوشیمیایی و نشانگر مولکولی SCoT". سامانه مدیریت نشریات علمی, 23, 1, 1394, 13-29. doi: 10.22092/ijrfpbgr.2015.101532
شعبانیان, نقی, علیخانی, لیلا, رحمانی, محمّد شفیع. (1394). 'تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی جمعیتهای بلوط ایرانی در جنگلهای در حال کاهش زاگرس شمالی با استفاده از مشخصههای بیوشیمیایی و نشانگر مولکولی SCoT', سامانه مدیریت نشریات علمی, 23(1), pp. 13-29. doi: 10.22092/ijrfpbgr.2015.101532
شعبانیان, نقی, علیخانی, لیلا, رحمانی, محمّد شفیع. تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی جمعیتهای بلوط ایرانی در جنگلهای در حال کاهش زاگرس شمالی با استفاده از مشخصههای بیوشیمیایی و نشانگر مولکولی SCoT. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1394; 23(1): 13-29. doi: 10.22092/ijrfpbgr.2015.101532
تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی جمعیتهای بلوط ایرانی در جنگلهای در حال کاهش زاگرس شمالی با استفاده از مشخصههای بیوشیمیایی و نشانگر مولکولی SCoT
2کارشناسارشد، جنگلشناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان
3نویسنده مسئول مکاتبات، کارشناسارشد، بیوتکنولوژی گیاهی، آزمایشگاه بیولوژی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان
چکیده
در این مطالعه تنوع درون و بینجمعیتی نه جمعیت طبیعی بلوط ایرانی (Quercus brantii) شامل 125 ژنوتیپ واقع در بخش شمالی جنگلهای زاگرس با استفاده از نشانگر مولکولی چندشکلی نواحی هدف کدون شروع (SCoT) و مشخصههای بیوشیمیایی بذر و برگ بررسی شد. تجزیه واریانس 12 مشخصه بیوشمیایی وجود تنوع بینجمعیتی معنیدار را در بیشتر صفات نشان داد. براساس تجزیه به مؤلفههای اصلی، این مشخصهها در سه مؤلفه اول در تبیین 63 درصد (بذر) و 71 درصد (برگ) از تنوع فنوتیپی کل نقش داشتند. تجزیه خوشهای دادههای فنوتیپی نه جمعیت مورد مطالعه را کاملاً از هم متمایز و در سه خوشه اصلی گروهبندی کرد. 10 آغازگر SCoT 118 نوار را در ژنوتیپهای مورد مطالعه تکثیر کردند که از این تعداد 113 نوار (95 درصد) چندشکل بودند. در سطح گونه این آغازگرها تنوع ژنتیکی بالایی را آشکار کردند He] = 23/0، درصد لوکوسهای چندشکل (PPL) = 7/95 درصد[. براساس تجزیه واریانس مولکولی فقط 23 درصد از تنوع ژنتیکی کل آشکارشده که ناشی از تنوع ژنتیکی بین جمعیتها بود. بنابراین بهنظر میرسد پایینبودن تمایز ژنتیکی بین جمعیتها بهدلیل جریان ژنی گسترده ناشی از گردهافشانی به کمک باد باشد که در بلوطها بهطور معمول اتفاق میافتد. تجزیه خوشهای مبتنی بر نشانگرهای مولکولی، جمعیتهای Q. brantii را در خوشههای متمایز گروهبندی کرد. بهطوریکه همبستگی بین روابط ژنتیکی با فواصل جغرافیایی جمعیتها براساس آزمون مانتل معنیدار نبود. این تحقیق نشان داد که از نشانگرهای بیوشیمیایی میتوان همراه با نشانگرهای مولکولی برای مطالعه تنوع ژنتیکی وابسته به مکان جمعیتهای بلوط استفاده کرد.
Phenotypic and genotypic diversity in brant oak (Quercus brantii) populations of declining north-Zagros forests using biochemical characteristics and molecular SCoT marker
نویسندگان [English]
naghi shabaniyan1؛ leila alikhani2؛ mohammad shafie rahmani3
چکیده [English]
Inter- and intra-population diversity of nine brant oak (Quercus brantii) populations, comprising of 125 genotypes from north-Zagros forests was investigated using start codon targeted (SCoT) molecular marker, and seed and leaf biochemical characteristics. Variance analysis of 12 biochemical properties disclosed significant inter-population differences for most of the estimated parameters. Principal component analysis (PCA) showed that the first three components contributed in 63% (seed) and 71% (leaf) of revealed phenotypic diversity. Cluster analysis of phenotypic data grouped the studied populations into three distinct main clusters. Ten SCoT primers amplified 118 amplicons, of which 113 products (95%) were polymorphic. The primers revealed a high genetic diversity at species level (He =0.231; PPL% = 95.7%). Analysis of molecular variance attributed only 23% of total revealed genetic diversity to intra-population diversity. Low-level genetic differentiation of populations seemed to be due to extensive gene flow by wind-pollination of the populations, which occurs naturally on oaks. SCoT markers-based cluster analysis divided the Q. brantii’s populations into distinct groups. According to Mantel’s test, there was no significant correlation between genetic and geographic distances among the studied populations. In conclusion, this study indicated that both phonotypic and molecular markers could be useful to conduct studies when investigating the geographic pattern of genetic diversity of oak natural populations.