| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,998 |
| تعداد مقالات | 33,576 |
| تعداد مشاهده مقاله | 44,215,678 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 20,565,715 |
برآورد تبخیر غیر ماندگار از سطح خاک لخت به روش شیب هیدرولیکی صفر و مقایسه با مدل بیلان آب | ||
| تحقیقات مهندسی صنایع غذایی | ||
| مقاله 2، دوره 5، شماره 4، اسفند 1383، صفحه 13-24 اصل مقاله (583.55 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| منصور پاره کار1؛ علی نشاط2؛ فریدون کاوه3 | ||
| 1استادیار مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی | ||
| 2دانشجوی دوره دکتری آبیاری، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران | ||
| 3دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات | ||
| چکیده | ||
| تبخیر از سطح خاک نقش مهمی در بیلان آبی طبیعت دارد به طوری که بخش عمدة بارندگی و آب آبیاری در نواحی خشک و نیمه خشک از طریق تبخیر از سطح خاک تلف میشود. در این گونه نواحی، مناطقی با سطح ایستابی بالا وجود دارد که با تبخیر از سطح خاک، تجمع املاح در سطح خاک نیز به وقوع می‌پیوندد. بنابراین تبخیر از سطح خاک نه تنها باعث اتلاف رطوبت، بلکه موجب شور شدن خاک3 نیز میشود. مشکل اصلی دربرآورد دقیق تبخیر غیر ماندگار در شرایط مزرعهای، نبود روابط ساده با حداقل اطلاعات مورد نیاز برای لحاظ کردن تلفات آب در مدلهای بیلان آب است. هدف اصلی از این مطالعه ارائه روشی ساده، برای محاسبة تبخیر از سطح خاک لخت در مناطق خشک و نیمه‌خشک با سطح ایستابی عمیق است. در این روش از منحنی رطوبتی خاک، منحنی رطوبت- عمق و حرکت یک بعدی غیر ماندگار استفاده و میزان صحت پیش بینی آن با شرایط واقعی منطقه تعیین شد. در مناطقی که سطح ایستابی عمیق است، به دلیل مشکل بودن شبیه سازی شرایط مرزی پاییندست، استفاده از مدل فیزیکی ناممکن است. با استفادهاز مدل بیلان آب در مناطق مختلف و با توجه به وضع موجود و روند تغییرات، پارامترهای کاربردی این مدل تعیین شد. با استفاده از این پارامترها مقدار تبخیر نهایی برای مناطق کرج ، تربت حیدریه، و مشهد به ترتیب 174، 116، و 297 میلیمتر در دورههای زمانی 20، 44، و 62 روزه در ماههای تیر 1382، شهریور و مهرماه 1381، مرداد و شهریور 1381 تخمین زده شد. در این بررسی از روش شیب هیدرولیکی صفر4 با شرایط اولیه و مرزی حاکم بر فرایند تبخیر، که مرز زیرین آن عمق نامحدود است، استفاده شد. به این منظور منحنی رطوبت ـ عمق در صحرا با نمونه‌برداری رسم شد و با توجه به تعیین پارامترهای فیزیکی خاک در آزمایشگاه و مشخص شدن پتانسیل ماتریک از روی منحنی رطوبتی خاک و موقعیت مکانی آن، منحنی پتانسیل هیدرولیکی ـ عمق رسم و با استفاده از این منحنی و منحنی فوق، عمق تبخیر و مقدار تبخیر نهایی محاسبه شد. مقادیر تبخیر در مناطق فوق به ترتیب 182، 117، و 297 میلیمتر برای دورههای مورد نظر بود. اختلاف نتایج به دست آمده از مدل بیلان آب با روش شیب هیدرولیکی صفر کمتر از پنج درصد در این مناطق است. این مقدار اختلاف در آزمایشهای صحرایی اهمیت چندانی ندارد وتطابق خوبی بین نتایج وجود دارد. | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Estimate of Unsteady Evaporation from Bare Soils by Zero Flux Plane (ZFP) Method and Comparison with Water Balance Model | ||
| چکیده [English] | ||
| Evaporation from the soil surface has an important role in the water balance model in nature, so that the major part of rain fall and irrigation water in arid and semi-arid regions is lost via evaporation from the soil surface. In such areas, there are some regions with high water table and because of evaporation from the soil surface, salts accumulation also occur in the soil surface. So evaporation from the soil surface not only losses water, but also it is responsible for soil salinization. The main difficulty in accurate estimation of nonsteady evaporation in field conditions is the lack of simple functions with minimum input data for calculating water losses in Water Balance model. The main goal of this study is to introduce a simple method for calculating evaporating from the surface of the bear soil in arid and semi-arid regions with a deep water table. Soil water characteristic curves, water content versus depth curve, nonsteady and one dimensional water movement were used in this method, and the rate of anticipation accuracy was determined by the real conditions of the region. Since it is difficult to make the lower boundary conditions similarity, Applying the physical model in regions with a deep water table is impossible. Applied parameters of this model were determined by using Water Balance model in different regions and with respect to the existing position and trend of changes. By using these parameters, the final amount of evaporations were calculated for Karaj, Torbat Heidarieh and Mashhad 174, 116, and 297 mm respectively during 20, 44, and 62 days periods in June 2003, August and September 2002, July and August 2002. In this study, Zero Flux Plane (ZFP) was applied with the initial and boundary conditions dominant in the evaporation process which unlimited depth forms its lower boundary conditions. Water content – depth curve was drawn by using the results obtained from field. The physical parameters were obtained from laboratory tests using undisturbed soil samples. First the water characteristic curve was drawn, Then the hydraulic potential-depth curve was obtained from those results. The depth of evaporation and final evaporation were obtained based on the above mentioned curves and ZFP. The amount of evaporation in above regions are 182, 117, and 297 mm respectively for the above mentioned periods. The differences between the results obtained from ZFP and Water Balance model were less than 5% which is not so important in field experiments, and there is a good crossespondance between them. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Bear Soil Evaporation, Deep Water Table, Nonsteady Evaporation, Water Balance Model, Zero Flux Plane Method | ||
| مراجع | ||
|
1- خرقانی، ک. 1382. مفاهیم جدید آب قابل دسترس گیاه تحت تنش آبی. رساله دکتری. دانشکده کشاورزی. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد علوم و تحقیقات. 2- زارعی، ق. 1381. تبخیر غیرماندگار از خاک بی‌پوشش در حضور سطح ایستابی کم عمق. رساله دکتری. دانشکده کشاورزی. دانشگاه تهران. 3- Brandy, K. T. and Romanowicz, R. 1989. Some aspects of soil moisture control for soils with shallow ground water levels. Proceeding of the symposium ground water management: Quantity and quality. IAHS Publ., 188, 19, 28.
4- Dane, J. H. and Mathis. F. H. 1981. An adaptive finite difference scheme for the one dimentional water flow equation. Soil Sci. Soc. Am. J. 45, 1048-1054.
5- Dautrebande, Gaspar, S., Ledieu, J., Harrath, A. Ben and Frankinet, M. 1983. Modeling evaporation from a bare soil. Bull. Rech. Agron. Gembloux. 18(3), 189-196.
6- Gardner, W. R. 1958. Some steady state solution of the unsaturated moisture flow equation with application to evaporation from a water table. Soil Sci. 85, 228-232.
7- Gardner, W. R. 1959. Solution of the flow equation for the drying of soils and other porous media. Soil Sci. Soc. Am. Proc. 23, 183, 187.
8- Gardner, W. R. and Hillel, D. I. 1962. The relation of external evaporation condition to the drying of soils. J. Geophys. Res. 67, 4319-4325.
9- Hanks, R. J. and Ashcroft, G. L. 1980. Applied soil physics. Springer-Verlag Berlin Heidelberg.
10- Hanks, R. J. and Klute. A. 1968. A numerical method for estimating, infiltration, redistribution, drainage and evaporation of water from soil. Paper 68-214 Amer. Soc. Agr. Eng. 1968. Annu. Meet.
11- Hillel, D. I. 1977. Computer simulation of soil-water dynamics. Int. Dev. Res. Center. Otawa. Canada.
12- Hillel, D. I. 1998. Environmental soil physics. Chapter 18: Evaporation from bear-surface soils and winds erosion. Academic Press Inc., 508-522.
13- Laatde, P. J. M. 1980. Model for unsaturated flow above a shallow water table-applied to regional subsurface flow problem. Pudoc. Wageningen.
14- Lomen, D. O. and Warrick A. W. 1978. Linearized moisture flow with loss at the soil surface. Soil Sci. Soc. Am. J. 42, 396-400.
15- Menziani, M., Pugnaghi, S. Pilan, L. Santangelo, R. and Vincenzi, S. 1999. Field experiment to study evaporation from saturated bare soil. Phys. Chem. Earth (B). 24 (7), 813-818
16- Novak, M. D. 1988. Quasi-analytical solutions of the soil water flow equation for problems of evaporation. Soil Sci. Soc. Am. J. 52, 916-924.
17- Pandey, R. S. and Gupta, S. K. 1990. Drainage design equation with simultaneous evaporation from soil surface. ICID Bulletin. 39, 19-25.
18- Parehkar, M. 1998. Recharge processes under arid semi-arid areas. (Laboratory experiment and modeling). Ph. D. thesis. Cranfield Uni. Silsoe College.
19- Reynolds, W. D. and Walker G. K. 1984. Development and validation of a numerical model simulating evaporation from short cores. Soil Sci. Soc . Am. J., 48, 960, 969.
20- Ripple, C. D, Rubin. J. and Vanhylcame. T. E. A. 1972. Estimating steady-state evaporation rates from bare soils under conditions of high water table. Geological Survey water supply paper 2019. USA Geological Survey. Washington D. C.
21- Salvucci, G. D. 1997. Soil and moisture independent estimation of stage-two evaporation from potential evaporation and albedo or surface temperature water. Resources Res. 33 (1), 111-122.
22- Warrick, A. W. 1988. Additional solutions for steady-state evaporation from a shallow water table. Soil Sci. 146, 63, 66.
23- Willis, W. O. 1960. Evaporation from layered soil in the presences of a water table. Soil Sci. Soc. Am. Proc. 24: 239-242.
24- Wilkinson, W. B. and Downing, R. A. 1991. Applied ground water hydrology. Claredon Press, 55-76. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,585 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 623 |
||